گذری بر زمانه محمد قویدل سیوکی، پدر علم دیرینه‌شناسی ایران

محمد قویدل سیوکی در سال ۱۳۲۴ در دهستان سیوکی از توابع تربت حیدریه در خانواده‌ایی روستایی متولد شد. او از دوران کودکی به تکامل موجودات زنده و دلایل پیدایش آنها علاقه‌مند بود و همیشه به نحوه تشکیل کوه‌ها، دریاها و دشت‌ها فکر می‌کرد.
کاشف حوضه نفتی پارس جنوبی

تحصیلات ابتدایی را در دبستان حباب روستای سیوکی و تحصیلات متوسطه را در دبیرستان قطب شهرستان تربت‌حیدریه به پایان رساند و بعد از گذراندن خدمت سربازی، در سال ۱۳۴۹ در اولین کنکور سراسری دانشگاه‌های کشور شرکت نمود و در رشته مورد دلخواه خود یعنی زمین‌شناسی دانشگاه تهران پذیرفته شد.
در سال ۱۳۵۳ لیسانس زمین‌شناسی خود را با کسب مقام اول را کسب نمود. در همان سال در کنکور فوق‌لیسانس با کسب رتبه دوم در رشته زمین‌شناسی دانشگاه تهران پذیرفته شد و در سال ۱۳۵۶ با کسب رتبه‌ی اول، فوق‌لیسانس خود را در رشته‌ی فسیل‌شناسی اخذ کرد.
در همان سال به استخدام شرکت ملی نفت ایران در آمد و تا سال ۱۳۶۴ به عنوان زمین‌شناس و فسیل‌شناس در میدان‌های نفتی مارون، اهواز، ازنان، دهلران، موسیان، عین خوش، لالی و بندرعباس مشغول به‌کار بود. در سال ۱۳۶۱ در حوزه زاگرس، رسوبات دونینن (Devonian) را کشف کرد و به دنبال آن در سال ۱۳۶۴ مقاله‌ای را در ششمین کنگره بین المللی پالینولوژی در کالگری کانادا جهت بررسی نهایی ارایه داد که به تصویب رسید.
این موضوع باعث شد که علاقه‌ی او به تحقیقات زمین‌شناسی در ایران بیشتر شود. در سال ۱۳۶۷ پس از اتمام دوره دکتری در دانشگاه ایالتی میشیگان آمریکا به ایران برگشت و در مدیریت اکتشاف وزارت نفت مشغول به‌کار شد. پس از بازگشت به ایران، با توجه به این که می‌بایستی در آینده‌ی نه‌چندان دور، حفاری به منظور دستیابی به منابع نفت و گاز جدید، در افق‌های زمین‌شناسی بسیار قدیمی‌تر (رسوبات پالئوزوئیک) صورت می‌گرفت، به تحقیق و بررسی روی رسوبات پالئوزوئیک در حوضه‌های زاگرس، البرز و ایران مرکزی پرداخت و نتیجه این مطالعات به کامل شدن اطلاعات مربوط به افق‌های رسوبی حوضه زاگرس و خلیج فارس و دیگر نقاط ایران منجر شد. همچنین موجب کشف رسوبات اردویسین بالایی (Late Ordovician) و رسوبات دونین و معرفی واحدهای سنگ چینه‌ای در حوضه زاگرس شد که به تصویب کمیته ملی چینه‌شناسی ایران رسید.
او همزمان در کنار این تحقیقات به صورت پاره‌وقت در مقاطع لیسانس، فوق‌لیسانس و دکترا در دانشگاه‌های مختلف کشور در رشته فسیل‌شناسی به ویژه پالینولوژی به تدریس پرداخت. تربیت صدها دانشجوی زمین‌شناسی، هدایت ۳۵ نفر از دانشجوهای فوق‌لیسانس و ۵ رساله دکتری در گرایش پالینولوژی حاصل زحمات قویدل است. از دیگر فعالیت‌های وی پذیرش ریاست اداره مطالعات و تحقیقات زمین‌شناسی و ژئوشیمی مدیریت اکتشافی وزارت نفت است که در مدت تصدی این واحد با تربیت و سازماندهی جدید، تعداد کارشناسان دارای توان علمی را از ۴ نفر به ۳۱ نفر افزایش داد که هم‌اکنون با داشتن فناوری به‌روز و تجهیزات مجهز به فعالیت‌های خود ادامه می‌دهند.
از محمد قویدل سیوکی به عنوان پدر علم زمین‌شناسی و دیرینه‌شناسی ایران یاد می‌شود. کسی که کاشف حوضه نفتی پارس جنوبی و بسیاری از دیگر چاه‌های نفتی ایران بوده است. او انسانی پاکدست و توانمند در حوزه زمین‌شناسی ایران است و زحمات زیادی را در راستای ارتقا و اعتلای زمین‌شناسی کشور متحمل شده است.
محمد قویدل در بسیاری از علوم مربوط به زمین و زمین‌شناسی باور دارد که ایران از دیگر کشورها بهتر و جلوتر عمل می‌کند و این دستاوردها تنها به دلیل داشتن کارشناسان بسیار با تجربه‌ای است که در حال فعالیت هستند. آنچه امروز به عنوان کمبود و کاستی در این رشته مشاهده می‌شود، نبود امکانات و دستگاه‌های مجهز و پیشرفته‌ای است که باید در اختیار کارشناسان کشور قرار گیرد. سازمان زمین‌شناسی و اکتشافات معدنی کشور و دیگر نهادهایی که در کشور در خصوص مسایل مربوط به زمین‌شناسی فعالیت می‌کنند، باید نیروهای جوان خود را جهت یادگیری مسایل ‌روز و فناوری جدید، به دیگر کشورها اعزام کنند تا با کمک این نیروها بتوانند فناوری آنها را به صورت دقیق در کشور به کار ببرنند.
وی معتقد است که در ایران، آشنایی عموم جامعه با مسایل مرتبط با علوم زمین بسیار محدود است و در این زمینه باید تلاش بیشتری صورت گیرد. در دنیا مشاهده می‌شود کودکان از مقاطع سنی پایین با مسایل زمین‌شناسی آشنا می‌شوند و اطلاعات کاملی از رویدادهای دامی و مسایل زمین در ذهن دارند که پس از ورود به دبیرستان و دانشگاه آن را تکمیل می‌کنند.

همچنین اعتقاد دارد که در راستای شناسایی این علوم، سازمان زمین‌شناسی و اکتشافات معدنی کشور باید با همکاری رسانه‌های گروهی و مطبوعات، به معرفی این مسایل و شناساندن آن به مردم بپردازد و به اطلاع‌رسانی و آموزش خود در این خصوص دامنه گسترده‌تری بخشد.
او می گوید؛ زمانی که به عظمت خلقت و پیچیدگی زمین و طبیعت پی می‌بریم، مشاهده می‌کنیم که با این همه دستاوردهای مختلف هنوز جا برای فراگیری بسیار است. با تحقیق در گستره عالم، به درک این موضوع که خداوند درباره مسایل اطراف ما چقدر داناست و ما چقدر نادانیم، می رسیم.
وی معتقد است که علم زمین‌شناسی ارتباط بسیار مستقیمی با اقتصاد کشور دارد و باید کارشناسان آگاه و با تجربه در این زمینه به نحوی پرورش یابند که دیگر به کارشناسان خارجی برای تحقق امور علمی و تحقیقی در کشور نیاز نباشد. البته نباید این موضوع را فراموش کنیم که حضور این کارشناسان در عرصه‌های مختلف کشور به عنوان همکار و همفکر اشکال ندارد، زمانی ایراد پیش می‌آید که آن‌ها به عنوان ناظر به فعالیت می‌پردازند. کما اینکه کارشناسان خبره و با تجربه در عرصه زمین‌شناسی کشور کم نیستند و باید از اطلاعات و تجربیات آنها استفاده کرد.
قویدل می گوید؛ اگر ما مایل باشیم بدانیم در دنیا به نسبت دیگر کشورها تا چه حد ثروتمند هستیم، باید بدانیم چه مقدار و چه نوع ماده معدنی در کشورمان وجود دارد. بانک جهانی، وام‌های خود را بر مبنای مقدار ذخایر معدنی موجود در کشورها اختصاص می‌دهد. علم زمین‌شناسی، تاج پادشاهیِ یک سرزمین است که اگر آن را بگیرند، اعتباری برایش باقی نمی‌ماند. زمین‌شناسی اصل درآمد، اقتصاد و اعتبار این مملکت است.
وی معتقد است که سازمان زمین‌شناسی و اکتشافات معدنی کشور دارای رسالتی سنگین است و باید تمام مسائل زندگی را به مردم بشناساند. وقتی ماده‌ی معدنی کشف می‌شود، مستلزم فعالیت‌های گسترده‌ای است و باید کسانی که در این زمینه فعالیت می‌کنند، اطلاعات درست و به‌روز داشته باشند و خود را همگام با فناوری و تکنیک روز دنیا به جلو ببرند، چرا که علم زمین‌شناسی و دیگر تخصص‌های آن به توسعه این کشور کمک بسیار زیادی می‌کند.
محمد قویدل سیوکی، در سال ۱۳۸۵ به عنوان زمین‌شناس نمونه کشور و استاد برتر زمین‌شناسی از سوی انجمن زمین‌شناسی ایران و در همان سال به عنوان مدیر نمونه ملی و چهره ماندگار علمی وزارت نفت شناخته شد. در تابستان ۱۳۸۹، یکی از کتاب‌های او به نام «پالینولوژی و کاربرد آن در زمین‌شناسی، با تاکید بر نمونه‌های فسیل از ایران» به عنوان کتاب فصل جمهوری اسلامی شناخته شد و از وی تقدیر به عمل آمد.
محمد قویدل سیوکی در حال حاضر عضو هئیت علمی و استادتمام انستیتو مهندسی نفت دانشگاه تهران است و همچنان به تدریس و پژوهش در این حوزه می‌پردازد. وی تاکنون بیش از ۶۲ مقاله پژوهشی در مجلات معتبر بین‌المللی و ISI به چاپ رسانده و تالیف ۷ عنوان کتاب با موضوعات پالینولوژی، دیرینه‌ گیاهی، فسیل‌شناسی و زمین‌شناسی از دستاوردهای علمی اوست.
کسانی که در این زمینه فعالیت می‌کنند، اطلاعات درست و به‌روز داشته باشند و خود را همگام با فناوری و تکنیک روز دنیا به جلو ببرند، چرا که علم زمین‌شناسی و دیگر تخصص‌های آن به توسعه این کشور کمک بسیار زیادی می‌کند.
محمد قویدل سیوکی، در سال ۱۳۸۵ به عنوان زمین‌شناس نمونه کشور و استاد برتر زمین‌شناسی از سوی انجمن زمین‌شناسی ایران و در همان سال به عنوان مدیر نمونه ملی و چهره ماندگار علمی وزارت نفت شناخته شد. در تابستان ۱۳۸۹، یکی از کتاب‌های او به نام «پالینولوژی و کاربرد آن در زمین‌شناسی، با تاکید بر نمونه‌های فسیل از ایران» به عنوان کتاب فصل جمهوری اسلامی شناخته شد و از وی تقدیر به عمل آمد.
محمد قویدل سیوکی در حال حاضر عضو هئیت علمی و استادتمام انستیتو مهندسی نفت دانشگاه تهران است و همچنان به تدریس و پژوهش در این حوزه می‌پردازد. وی تاکنون بیش از ۶۲ مقاله پژوهشی در مجلات معتبر بین‌المللی و ISI به چاپ رسانده و تالیف ۷ عنوان کتاب با موضوعات پالینولوژی، دیرینه‌ گیاهی، فسیل‌شناسی و زمین‌شناسی از دستاوردهای علمی اوست.



مطالب مرتبط



نظر تایید شده:0

نظر تایید نشده:0

نظر در صف:0