به گزارش اقتصادنامه، در این نشست که با حضور سلیمان قاسمیان، رئیس امور اقتصادی معاونت امور بین الملل و بازرگانی وزارت نفت؛ رامین فروزنده، مدیر استراتژی و توسعه شرکت انرژی دانا و نرسی قربان، دبیرکمیسیون محیط زیست و انرژی اتاق بازرگانی بین المللی برگزار شد؛ از چشم انداز صنعت نفت و گاز ایران در آینده سخن به میان آمد.

علی متوسلی مدیر کل دفتر خدمات پژوهشی موسسه عالی آموزش و پژوهش مدیریت و برنامه ­ریزی به عنوان دبیر این نشست، صنعت نفت و گاز را صنعتی تأثیر گذار در اقتصاد ایران عنوان کرد و گفت: با شیوع بیماری کرونا و تحریم های ظالمانه، درآمدهای نقتی ایران کاهش یافته و بر میزان عرضه و تقاضا در دنیا تأثیر گذاشته است که بررسی چشم انداز این صنعت برای پژوهشگران و مسئولان کشور بسیار ضروری و حیاتی است و دلیل برگزاری این همایش نیز دغدغه های موجود در این زمینه است.

در ادامه قاسمیان به عنوان سخنران اول این نشست علمی، ضمن اشاره به روندهای نوظهور در اقتصاد جهانی پس از شیوع بیماری کرونا،  به واکاوی و بررسی چشم انداز بازارهای جهانی نفت و گاز و تهدیدات و فرصت های پیش روی صنعت نفت ایران پرداخت.

وی سیاستگذاری کلان انرژی را شامل اهدافی چون ارتقای کارایی اقتصادی ، برقراری عدالت در بهره گیری از منابع انرژی، حفظ و تقویت موسسات و شرکت های حوزه انرژی، کاهش تورم و برقراری اشتغال و برقراری ثبات سیاسی دانست و افزود: در یک جمع بندی کلی، هدف سیاستگذاری در انرژی، به حداکثر رساندن منافع جامعه از ذخایر انرژی است.

قاسمیان مهمترین تحولات بازارهای جهانی انرژی در سال­های ۲۰۱۸ و ۲۰۱۹ را شامل مواردی چون: افزایش رشد مصرف انرژی در جهان، نقش تعیین کننده و ۴۰ درصدی گاز طبیعی از رشد مصرف جهانی انرژی اولیه، رکورد بی سابقه ایالات متحده آمریکا در افزایش تولید نفت خام وگاز طبیعی، نقش چشمگیر چین و ایالات متحده آمریکا در رشد مصرف گاز طبیعی، رشد قابل توجه مصرف زغال سنگ در هندوستان و جایگاه نخست استرالیا در صادرات LNG  و پیشی گرفتن این کشور از قطر برشمرد و اضافه داشت: روندهای نوظهور بازارهای جهانی انرژی باید مورد توجه و ارزیابی قرار گیرد.

وی روندهای نوظهور بازارهای جهانی را  شامل مواردی چون تمرکز مازاد تقاضا و جابجایی قطب مصرف انرژی به آسیا پاسفیک و خاورمیانه، نقش محوری گاز در سبد انرژی های اولیه جهان، ادامه روند رشد تولید نفت و گاز شیل در ایالات متحده حداقل تا سال ۲۰۳۰ میلادی و رشد فناوری های بهره برداری از منابع نامتعارف نفت و گاز دانست که در تحولات آینده صنعت نفت و گاز تأثیر چشمگیری خواهند داشت.

رئیس امور اقتصادی معاونت امور بین الملل و بازرگانی وزارت نفت در ادامه از چشم انداز جهانی بازارهای نفت و گاز و جایگاه بازیگران کلیدی سخن به میان آورد و خاطرنشان ساخت: در افق سال ۲۰۴۰، ۷۰ درصد خالص واردات نفت و گاز جهان متعلق به قاره آسیا است، چین و هند واردکنندگان عمده نفت وگاز و ژاپن واردکننده مهم گاز جهان خواهند بود، چین؛ بیشترین رشد واردات نفت و گاز را طی این دوران خواهد داشت و هند؛ بیشترین رشد واردات نفت و گاز طی  این دوران تجربه خواهد کرد که باید کشور ما نیز متناسب با این موضوعات به برنامه ریزی بپردازد.

وی در ادامه تأثیرات اشاعه کرونا بر اقتصادی جهانی را بی سابقه عنوان کرد و گفت: اقتصاد جهانی دومین رکود بزرگ را درطول ۱۲۰ سال گذشته تجربه می کند و دانشمندان اقتصادی معتقدند که در تمام سناریوهای اقتصادی  مصرف زغال سنگ  و نفت کاهش می یابد و مصرف انرژی های تجدید پذیر افزایش می یابد که در تاریخ اقتصاد مدرن جهان بی سابقه است

وی تهدیدات پیش روی صنعت نفت و گاز کشوز را شامل مواردی چون رشد تولید و صادرات نفت خام و گاز طبیعی (LNG)  ایالات متحده به بازارهای مختلف، رشد تولید گاز روسیه و افزایش صادرات به حوزه آسیاپاسفیک و خاورمیانه، تقویت جایگاه ترکیه به عنوان کریدور انرژی منطقه وکاهش قدرت چانه زنی برای ادامه صادرات گاز ایران به این کشور، رشد تولید گاز عراق و کاهش قدرت چانه زنی برای ادامه صادرات گاز ایران به این کشور، رشد تولید گاز و افزایش صادرات محصولات پتروشیمی عربستان برشمرد که در مقابل آن فرصتهایی چون: رشد قابل توجه تقاضای نفت و گاز چین، هند و اقتصادهای شرق آسیا، حفظ و ارتقا جایگاه گاز در بازار جهانی انرژی، امکان صادرات گاز طبیعی به هند به صورت LNG و CNG از جنوب کشور، امکان صادرات گاز طبیعی به پاکستان و در ادامه به چین از طریق خط لوله، افزایش ظرفیت خدمت رسانی به کشتی های عبوری (بانکرینگ) در دریای عمان و خلیج فارس وجود دارد که باید برای آن برنامه ریزی های کوتاه مدت، میان مدت و بلند مدت کرد.

با رفع تحریم ها می توانیم به تولید ۲/۵ میلیون بشکه نفت در روز دست یابیم

در ادامه رامین فروزنده بحران ایجاد شده در صنعت نفت و گاز کشور را بحرانی موقت و گذرا عنوان کرد که با رفع تحریم ها دوباره با شکوفایی مواجه خواهد شد، اما کرونا بر میزان عرضه و تقاضا در جهان تأثیر گذاشته که به صورت خوش بینانه تا سال ۲۰۲۱ به شرایط سال ۲۰۱۹ نزدیک نخواهیم شد.

وی  بیش از نیمی از مصرف نفت کشورها را در حوزه های حمل و نقل و صنعت هواپیمایی دانست که با شیوع کرونا و بحران ایجاد شده کاهش یافته و دنیا نمی تواند تا پایان بحران به تقاضایی بیش از ۳۰ میلیون بشکه در روز جوابگو باشد که ۱۰ تا  ۱۲ میلیون آن متعقل به نفت شیل آمریکا است و باید از آن چشم پوشید.

مدیر استراتژی و توسعه شرکت انرژی دانا ورود دوباره ایران به صنعت نفت و گاز را مسئله ای حیاتی برای متقاضیان صنعت نفت و گاز دانست که باعث تغییر معادلات در سطح عرضه و تقاضا خواهد شد و اضافه داشت: ایران می تواند در یک دوره ۶ ماهه تا ۱ ساله به تولید ۲/۵ میلیون بشکه در روز دست یابد که البته این مقدار می تواند با گذر زمان افزایش یابد.

فروزنده در نگاهی واقع بینانه درآمد صادرات نفت را بین ۴۰ تا ۵۰ دلار برای هر بشکه عنوان کرد و افزود: در نگاهی خوشبینامه این مبلغ به۷۰ دلار خواهد رسید و کشورهای صادرکننده نفت باید بر روی این مبلغ برنامه ریزی کنند.

برای شکوفایی صنعت نفت باید تحریم ها خاتمه یابد

نرسی قربان سخنران پایانی این نشست از اثرات چشم انداز نفت و گاز بر سیاستگذاری در ایران سخن به میان آورد و اشاره داشت: همواره این سوال در ذهن مردم وجود داشته است که نفت را زیر زمین برای نسل های بعدی بگذاریم یا قبل ازگذشت از دوران نفت از آن استفاده کنیم؟

وی در جواب این پرسش اینگونه عنوان کرد که حتی اگر تا ۳۰ سال دیگر تقاضا برای نفت ایران باشد و ۴ ملیون بشکه در روز تولید کنیم، حدود ۴۰ میلیارد بشکه می شود و حدود۷۰  درصد ذخایر نفت ما زیر زمین می ماند، پس باید برای استفاد بیشتر از این نعمت خدادادی برنامه ریزی و شرایط را برای استخراج و فروش آن جهت آبادانی و شکوفایی کشور فراهم کرد.

دبیر کمیسیون محیط زیست و انرژی اتاق بازرگانی بین المللی از مهم ترین امتیازات ایران در صنعت نفت و گاز را وجود نیروی کار جوان و تحصیل کرده و منابع طبیعی بسیار غنی و موقعیت جغرافیائی ممتاز برای تعامل با همسایگان و جهان دانست که این امتیازات ۲ اولویت اصلی را پیش روی ما قرار می دهد: ۱- جذب سرمایه برای توسعه و بهره برداری بهینه از حوزه های قدیمی نفت ۲- توسعه صنعت گاز ایران که بیشترین ذخایر گازی پس از روسیه را دارد و تقاضا برای آن تا چند دهه دیگر.

وی در پایان از اقداماتی که می تواند ایران را در آینده به یکی از مهمترین عرصه کنندگان انرژی در جهان تبدیل و اقتصاد آن را از رکود تورمی فعلی نجات دهد؛ سخن به میان آورد و افزود: اقداماتی چون: حل مسائل سیاسی به نحوی که همه تحریم های موجود خاتمه یابد و تعامل اقتصادی با جهان شکل گیرد، تقویت بخش خصوصی و اجازه دادن سرمایه گذاری در همه بخش های انرژی کشور با همکاری شرکتهای بین المللی انرژی، تدوین یک فرمول جامع برای قیمت درازمدت گاز طبیعی که سرمایه گذاری در صنایع گاز را جذاب نماید و ایجاد سازمان رگولاتوری مستقل برای انرژی در کشور راهگشا خواهد بود.

در انتهای این نشست، سئوالاتی پیرامون صنعت نفت و گاز کشور، آینده پیش رو و چگونگی برون رفت از مشکلات مطرح و بحث و تبادل نظر علمی درباره آنها انجام شد.