در پی شعرخوانی اردوغان رئیس جمهور وقت ترکیه در مراسم جشن پیروزی جمهوری آذربایجان بر ارمنستان، موجی از واکنش‌ها شکل گرفته است.

اردوغان در بخشی از سخنان خود به یک شعر قدیمی آذری به نام ارس اشاره کرد که می گوید: "ارس را جدا کردند و آن را با میله‌های آهنی و سنگ پر کردند/من از تو جدا نمی شدم، ما را به زور جدا کردند"

پیش از مراسم سخنرانی رسمی روسای جمهور دو کشور در این مراسم، مارش ویژه موسوم به "مهتر" که از مارش‌های سپاه عثمانی بود، نواخته شد. در سخنان حماسی حین رژه نیز از سوی مجری به "ارک تبریز"و"کوه سبلان" اشاره شد .

ظاهرا نام بردن ازاین اماکن ارتباطی به آذربایجان ندارد.

مارش نظامی و همزمان نام بردن بخش‌هایی از تبریز می‌تواند شبهاتی ایجاد کند که یا برگرفته از نداشتن نگاهی ژرف به پیامدهای مسئله مهمی چون تمامیت ارضی یک کشور و تحریک برای ایجاد گفتمانی تجاوز طلبانه است و یا اینکه کاملاً هدفمند عنوان شده است.

اولین واکنش را ظریف در توئیتی منتشر کرد و رئیس جمهور ترکیه را خطاب قرار داد.

 متن اظهارات ویزر امور خارجه ایران بدین شرح است:

" به اردوغان نگفته بودند شعری که به غلط در باکو خواند مربوط به جدایی قهری مناطق شمالی ارس از سرزمین مادریشان ایران است! آیا او نفهمید که علیه استقلال جمهوری آذربایجان سخن گفته است؟ هیچکس نمی‌تواند درباره آذربایجان عزیز ما صحبت کند."

این واکنش در توئیت رسمی برخی خبرگزاری ها مانند فارس نیز منتشر شد.

شعری که به زبان ترکی توسط  اردوغان خوانده شد ،یکی از نمادهای جدایی طلبی پان ترکیست‌ها است و  موج عظیمی از واکنش‌های مردمی نیز در شبکه‌های اجتماعی را نیز به همراه داشت که نشان دهنده میزان حساسیت ماجرا است که حاکی از اشتباه استراتژیک ترکیه است.

سفیر ترکیه به وزارت امور خارجه احضار شد

به گزارش اقتصادنامه به نقل از تسنیم به گفته سعید خطیب زاده سخنگوی وزارت خارجه کشورمان، در جریان این احضار به سفیر ترکیه ابلاغ شد که دوران ادعاهای ارضی و امپراطوری های جنگ افروز و توسعه طلب سال‌هاست که سپری شده است.

همچنین به سفیر ترکیه تاکید شد جمهوری اسلامی ایران به هیچ کس اجازه مداخله در مورد تمامیت ارضی خود را نمی‌دهد و همان طور که تاریخ پرافتخارش گواه است، در خصوص امنیت ملی خود حتی ذره‌ای کوتاه نمی‌آید.

شایان ذکر است علاوه بر وزارت خارجه، دیگر وزرای کشورمان از جمله جهرمی وزیر ارتباطات، بطحایی وزیر سابق آموزش و جهانپور سخنگوی وزارت بهداشت و بسیاری از مقامات دولتی و حکومتی نیز در واکنشهایی این اظهارات اردوغان را محکوم کردند.

حسام‌الدین آشنا مشاور رسانه‌ای حسن روحانی در واکنش به اظهارات شعرخوانی اردوغان گفت : ‌نتیجه تکیه بر مشاوره‌های شبه اندیشکده‌هایی چون "ایرام"بهتر از این نمی‌شود.

همچنین  محسن رضایی دبیر مجمع تشخیص مصلحت نظام در صفحه توییتر خود نوشت: اگر آقای اردوغان از خواندن شعر ارس منظورش ایران بزرگ است، درست است؛ زیرا آذربایجان در قلب ملت ایران و در کنار برادران دیگرش از قوم، لر و کرد و بلوچ و عرب قرار دارد. اگر نظرش تکرار تجربه شکست خورده داعش در سوریه است، حرف غلطی است.

آقای اردوغان! اطرافیان‌تان به شما خیانت کردند

بیانیه نمایندگان ولی‌فقیه در آذربایجان شرقی و غربی، زنجان و اردبیل در پی اظهارات اردوغان: متاسفانه در رژه پیروزی کشور آذربایجان در قره‌باغ اشعار و سخنانی بر زبان جاری شد که وحدت اراضی کشور ما را هدف گرفته بود و از سوءحظ گوینده اینکه آن اشعار توسط ایرانیان جداشده از وطن مادری سروده شده است.

۲۰۰ سال است که ایرانیان ساکن در ۱۷ ولایت قفقاز که توسط دولت شوروی از وطن مادری جدا شده‌اند اشعار حسرت می‌سرایند؛ محققان تاریخ اشعار حسرت را جمع‌آوری و به رئیس‌جمهور ترکیه ارسال کنند تا متوجه شود که تنظیم‌کنندگان خطابه چه خیانت بزرگی به او کرده و برای او مایه آبروریزی بزرگ درست کرده‌اند.

مقصد گوینده آن اشعار ذره‌ای امکان تحقق ندارد. یاد خیر می‌کنیم از جناب حیدر علی اف که وقتی از او درخصوص الحاق سوال کردند گفت: کسانی که آن را مطرح می‌کنند دیوانه‌اند! چون دست باید به بدن ملحق شود، نه بالعکس!

سخن آخر

به نظر می‌رسد تمامیت ارضی ایران، سرزمین فاخر مادری، جزو مواردی است که تمامی ایرانیان و مسئولین با آن اتفاق نظر قوی دارند و برای حفاظت و صیانت از آن با کسی مدارا نخواهند کرد.

حال باید دید که دیپلماسی ترکیه بعد از مواجه با موج واکنش‌ها و احضار سفیر خود در ایران، چه مسیری را پیش خواهد گرفت.