منطقه ویژه خلیج فارس در میان مناطق ویژه کشور از جایگاه نسبتا ممتازی برخوردار است و کمتر منطقه ویژه ای موقعیت مهم استراتژیک و کارایی آن را در کشور دارد. با وجود آنکه بسیاری از مناطق ویژه در کنار دریا، به خصوص خلیج فارس قرار گرفته اند، زیرساخت های اساسی و راه های دسترسی به منطقه ویژه خلیج فارس در مقایسه با دیگر مناطق ویژه کشور بسیار پیشرفته تر است و به عبارت بهتر، قابل مقایسه با دیگر مناطق نیست؛ زیرا دسترسی منطقه ویژه خلیج فارس برای صنایع، چه از نظر واردات مواد اولیه و چه از نظر صادرات، بسیار سریع تر و سهل تر است. علاوه بر این، مزیت مهم منطقه ویژه خلیج فارس بر سایر مناطق ویژه، نزدیک بودن معادن استان های هرمزگان و کرمان به این منطقه است.

مناطق ویژه فعال در سواحل خلیج فارس عمدتا در بخش نفت و گاز و صنایع پایین دستی آن ها توسعه یافته اند و بخش صنایع معدنی و فلزی این مناطق یا فعال نشده و یا توسعه کمتری یافته است. با این حال، منطقه ویژه خلیج فارس این مزیت را دارد که با توجه به قرار گرفتن در نزدیکی معادن سنگ آهن، به عنوان یکی از مناطق مهم توسعه صنعت فولاد هدف گذاری شود. از سوی دیگر، نزدیک بودن منطقه ویژه خلیج فارس به میدان های مهم نفت و گاز استان های بوشهر و هرمزگان می تواند این منطقه را علاوه بر هاب توسعه صنایع فلزی به ویژه فولاد، به هاب توسعه و سرمایه گذاری در زمینه نفت، گاز، انرژی و پتروشیمی تبدیل کند. از این رو، منطقه ویژه اقتصادی خلیج فارس مزیتی نسبی بر سایر مناطق ویژه در جنوب کشور دارد. عامل مهم دیگر در برتری منطقه ویژه خلیج فارس نزدیک بودن به شهر استراتژیک بندرعباس است که در آن چندین بندر تجاری و ترانزیتی مهم قرار دارد و یکی از نقاط سوق الجیشی در کشور محسوب می شود. گفتنی است که عمده مناطق ویژه در کشور خصوصیت نزدیک بودن به مرکز استان را ندارند.

تحقق «جهش تولید» در منطقه ویژه خلیج فارس را از چند منظر می توان بررسی کرد. نخستین رکن تحقق «جهش تولید» در این منطقه نقش مدیریت است. در این زمینه، تامین زیرساخت های مورد نیاز و تسهیل تامین مواد اولیه و صادرات در شرح وظایف مدیریت منطقه ویژه خلیج فارس قرار می گیرد. رکن دیگر «جهش تولید»، شرکت های حاضر در منطقه ویژه خلیج فارس هستند. در حال حاضر، چندین شرکت بزرگ فلزی و معدنی کشور، که ماهیتی مستقل دارند، در این منطقه مستقرهستند و هریک برنامه های جداگانه ای در زمینه تولید و فروش و توجه به امر «جهش تولید» دارند. رکن مهم دیگر در زمینه تحقق «جهش تولید» در منطقه ویژه خلیج فارس سیاست های کلان اقتصادی دولت به ویژه در ارتباط با مناطق ویژه است. مدیریت منطقه ویژه هم می تواند برخی از این سیاست گذاری ها را به مسئولان امر پیشنهاد دهد و هم در صورت تصویب این سیاست ها، آن ها را به طور جدی اجرا کند. با این حال، اجرای برخی از سیاست ها از حیطه اختیار مدیریت منطقه ویژه خلیج فارس خارج و در اختیار مدیران کلان کشور است.

اقدام مهمی که منطقه ویژه می تواند در زمینه تحقق شعار سال یعنی «جهش تولید» انجام دهد تسهیل تولید برای شرکت های حاضر در منطقه از منظر امکانات سخت افزاری و نرم افزاری به منظور بهبود کیفیت و افزایش کمیت تولیدات این شرکت هاست. این راهکاری بسیار مهم برای منطقه ویژه محسوب می شود که می تواند آن را در سال جاری آغاز کند و در سال های آتی نیز ادامه دهد. هدف از نام گذاری سال ها و انتخاب شعار سال توجه به موضوع مربوطه در همان سال نیست، بلکه شروع و تقویت دیدگاه ‎ها درباره موضوع مطرح شده در آن سال و ادامه آن در سال های آتی است. به این ترتیب، نباید فقط در سال جاری به مقوله «جهش تولید» توجه کرد، بلکه باید امسال برای تقویت این دیدگاه کوشید و در سال های آتی نیز آن را استمرار داد.

منطقه ویژه اقتصادی خلیج فارس باید دو تا سه شرکت مشاوره ای مدیریتی تاسیس کند تا هم هزینه ها کاهش یابند و هم شرکت های حاضر، در منطقه ای امن از لحاظ اقتصادی، اجتماعی، سیاسی و امنیتی قرار بگیرند. شرکت های مشاوره ای باید راهکارهایی برای افزایش و خلق مزیت ها و کاهش یا حذف چالش ها بیابند و مدیران نیز باید برای اصلاح نقاط ضعف و تقویت نقاط قوت بکوشند. به این ترتیب، شرکت ها قادر خواهند بود در سطوح بین المللی مطرح باشند؛ زیرا شرکت های مستقر در منطقه ویژه خلیج فارس علاوه بر نگاه به اقتصاد داخلی و درون زایی، باید برون گرا نیز باشند و به صادرات هم توجهی ویژه بکنند. تحقق «جهش تولید» در صنایع کشور منجر به کاهش هزینه ها، افزایش بهره وری، افزایش کمّی و استانداردسازی و برتری سازی کیفیت تولیدات می شود، به طوری که ثروت شاغلان حاضر در صنایع و صاحبان سهام و مردم منطقه دارای شرکت تولیدی همواره افزایش می یابد.

در منطقه ویژه خلیج فارس باید خدمات زیرساختی به طور کامل مستقر باشند؛ زیرا یکی از اهداف اصلی مناطق ویژه، جذب سرمایه به خصوص از سوی سرمایه گذاران خارجی است. برای مثال، یکی از زیرساخت های لازم برای شرکت ها استفاده از خدمات اینترنت پرسرعت برای انجام امور تولیدی و به ویژه صادراتی است. هر گونه کمبود در زمینه اینترنت پرسرعت مانع خدمات رسانی به شرکت های مستقر خواهد شد. زیرساخت های جاده ای، فضای سبز و امکانات رفاهی و تفریحی برای کارکنان شرکت های مستقر باید به صورت کامل و منظم برنامه ریزی شود. هرچند ممکن است این موارد در خود منطقه ویژه قرار نداشته باشند، اما باید لحاظ شوند. بنابراین شرکت ها نباید وقت خود را صرف ایجاد امکانات رفاهی و تفریحی برای کارکنان خود کنند. اقدام دیگری که منطقه ویژه خلیج فارس باید انجام دهد هماهنگی با مدیران استان هرمزگان است تا منطقه ای را برای سکونت، تفریح و تفرج کارکنان منطقه با سرمایه گذاری شرکت ها در نظر بگیرند.

هر اندازه بتوانیم پایه های اقتصاد کشور را از راه تولید تقویت کنیم، قدرت اقتصادی، فکری و بالندگی جامعه نیز افزایش خواهد یافت. هرچند اقتصاد زیربنای فکری جامعه را تشکیل نمی دهد، اما یک عامل تعیین کننده است. به همین دلیل، شاغل بودن افراد باعث دوری آن ها از مشکلات اجتماعی ای نظیر تکدی گری، قاچاق و… خواهد شد. هنگامی که در منطقه ویژه واحدهای تولیدی فعال و پیشتاز مستقر شوند، تمام مردم منطقه از آن بهره خواهند برد و استان هرمزگان یک گام دیگر به کاهش نیازمندی مردم به مشاغل غیرتولیدی نزدیک خواهد شد. ضمن اینکه روند یادشده می تواند در «جهش تولید» و افزایش کیفیت تولیدات نقش بسیار موثری ایفا کند.