اقتصادنامه: سپاه به عنوان بزرگترین نیروی نظامی کشور با تاسیس برخی بنگاه‌های اقتصادی پا به عرصه کسب‌وکار گذاشت تا در کنار خدمات نظامی و امنیتی خود ساختاری به وجود آورد و با تکیه بر توانمندی‌هایش وارد عرصه اقتصاد شده و خود را به عنوان یکی از بازیگران اصلی اقتصاد ایران تبدیل کند. این نهاد نظامی در دولت محمود احمدی نژاد سهم بیشتری از پروژه‌ها برد و توانست در سایه درآمدهای نفتی پروژه‌هایی را در صنایع بزرگ به نام خود رقم زند نقش خود را در اقتصاد پررنگ‌تر از قبل کند.

سپاه در دوره کمبود منابع ارزی حاصل از نفت با یک تغییر استراتژی فعالیت های اقتصادی خود را از صنایع غیرانحصاری و رقابتی کم کرده و به صنایع بزرگی که دسترسی به توزیع منابع راحت‌تر است، روی آورده است.

به عنوان مثال بازوی اقتصادی این نهاد نظامی که از برخی نخبگان بهره می‌برد با یک تصمیم درست توانست از صنعت خودرو خارج شده و این صنعت را به بخش خصوصی واگذار کند. خروج سپاه از صنعت خودرو نه تنها یک اتفاق مهم بلکه علامتی به بازار و سرمایه گذاران خارجی بود که با توجه به کم شدن انحصار در بازار خودرو و افزایش بازیگران در این بازار خود را بیرون بکشد و به جایی برود که از سود بیشتری بهره برد. اگر تا دیروز سود حاصل از فروش یک خودرو به بیش از 50 درصد می رسید امروز این سود به حدود 5 درصد رسیده که برای بازروی اقتصادی سپاه جذابیت چندانی ندارد.

سعید لیلاز، کارشناس اقتصاد سیاسی در این باره به «اقتصادنامه» می گوید: بازوی اقتصاد سپاه عمدتا در صنایع بالا دستی و بزرگ شکل گرفته که در آن امکان توزیع منابع بیشتر بوده و رقبای کمتری حضور داشته اند. به همین خاطر است که تیم اقتصادی این نهاد نظامی به سراغ صنایعی نظیر مخابرات، کشتی سازی، نفت و گاز و پتروشیمی رفته تا بتواند با کمترین رقبا به فعالیت بپردازد.

او می گوید: طبیعتا در جایی که رقابت وجود داشته باشد بازوی اقتصادی سپاه قادر نیست به فعالیت ادامه دهد چرا که اصولا فعالیت های اقتصادی این نهاد نظامی بر پایه اصول رقابت پذیری شکل نگرفته است. از این رو آنها نمی توانند در بازارهای رقابتی و آزاد به فعالیت بپردازند.

لیلاز می افزاید: بهتر است تا تیم اقتصادی سپاه برای ماندن در عرصه اقتصاد به راهی روی آورد که بتواند کارآمدی، رقابت پذیری و حضور در بازار آزاد را تجربه کند تا در این صورت قادر باشد خدمات خود را بین المللی کرده و تنها به منابع ناچیز کنونی نفت در اقتصاد ایران تکیه نکند.

به اعتقاد لیلاز وقت آن رسیده تا شرکت‌های زیر مجموعه سپاه ادبیات اقتصاد بین الملل و رقابتی را بیاموزند و در فعالیت‌های خود به کار گیرند تا با توجه به امکاناتی که دارند در بازارهای جهانی نیز حرفی برای گفتن داشته باشند و گرنه ماندن آنان در اقتصاد دوام چندانی نخواهد داشت.

او می گوید: نخبگان اقتصادی زیادی در شرکت های زیر مجمواعه سپاه مشغول کار هستند که اگر به بازار آزاد و غیر رانتی روی آورند اقتصاد ایران از خدمات آنان بهره زیادی خواهد برد چرا که توانمندی این نیروی نظامی در عرصه اقتصاد به ویژه پیمانکاری به گونه ای است که می تواند ایران را به بهشت برین تبدیل کند.

منبع: اقتصادنامه