به گزارش اقتصادنامه، بیژن نامدار زنگنه وزیر نفت امروز در آئین اعطای گواهینامه‌های صلاحیت‌های حرفه‌ای مرکز صنعت نفت گفت: تبدیل ایده مرکز توسعه مدیریت در چارچوب یک نهاد کار بسیار مهمی بود. به طور کلی توسعه، محصول انسان‌های توسعه یافته است. اگر انسان‌های توسعه نیافته در صنعت نفت حضور داشته باشند، نه اینکه پالایشگاه ساخته نشود یا خط لوله کشیده نشود، بلکه توسعه اتفاق نمی‌افتد.

زنگنه افزود: یکی از معیارهای مهم یک مدیر توسعه یافته مربوط به اخلاق است. یک مدیر نمی‌تواند بدون اخلاق حرفه‌ای یک پروژه را مدیریت کند، لذا اگر یک مهندس توانمند و با مهارتی داشته باشیم، ولی از لحاظ اخلاقی این فرد زندگی خانوادگی آشفته‌ای داشته باشد، نمی‌تواند مدیر یک پروژه در صنعت نفت شود.

*تغییر پارادایم برای انتصاب مدیران نفتی از مدرک گرایی به گواهی‌نامه صلاحیت حرفه‌ای

وی اظهار داشت: در مردادماه سال ۹۴ تأسیس مرکز مدیریت صنعت نفت ابلاغ شد. ما ایده‌هایی را در جلسه شورای معاونان مطرح کردیم که بر مبنای آن انتصاب افراد در جایگاه‌های مدیریتی نباید صرفا بر مبنای مدرک و سابقه کاری فرد باشد.

وی توضیح داد: تغییر معیارهای انتصاب افراد بر مبنای مدرک و سابقه کاری زمانی جوابگو بود، اما الان باعث اتلاف سرمایه و زمان می‌شود. مثلا در زمانی که انگلیسی‌ها در صنعت نفت حضور داشتند، ما اصلا یک مدیر با مدرک دیپلم هم نداشتیم و یک فرد با مدرک لیسانس در هر رشته‌ای می‌توانست مدیر شود. اما الان همه افراد فعال در صنعت نفت، مدرک لیسانس و فوق دکترا دارند، در نتیجه تعیین صلاحیت‌ها بر مبنای روش‌های سنتی دیگر کارآمد نیست.

زنگنه گفت: در این راستا یک تغییر پارادایم در وزارت نفت در حال شکل‌گیری است که فرآیند انتصاب افراد از روش‌های سنتی مانند مدرک و سابقه کاری به روش‌های توسعه یافته و از طریق اخذ گواهینامه صلاحیت حرفه‌ای تغییر یابد. یعنی به جای اینکه وقت همکاران خود را تلف کنیم که برای ارتقا به مدرک گرایی رو بیاورند آنها را به سمت اخذ مهارت‌های حرفه‌ای هدایت می‌کنیم.

وزیر نفت گفت: در گذشته و حال حاضر شاهدیم همکاران صنعت نفت ابتدا لیسانس می‌گیرند، سپس برای ارتقای شغلی فوق لیسانس می‌گیرند و برای اخذ مدرک دکترا تلاش می‌کنند. بنده طبق تجربه خود عرض می‌کنم هیچ فرقی بین فردی که مدرک لیسانس دارد و فردی که مدرک فوق لیسانس و دکترا دارد، وجود ندارد، زیرا با ارتقای مدرک نگاه هیچ یک به صنعت نفت تغییر نکرده است، در صورتی که اگر یک دوره چند ماهه برای اخذ گواهینامه صلاحیت حرفه‌ای طی می‌کردند، نگاهشان تغییر می‌کرد.

وی اظهار داشت: شما فرض کنید که یک استاد دانشگاه و یک فرد بیسواد می‌خواهند برای رانندگی یک خودرو اقدام کنند. آن استاد دانشگاه گواهینامه رانندگی ندارد، ولی فرد بی‌سواد این گواهی را دارد. در نتیجه رانندگی خودرو را باید به فردی سپرد که گواهینامه دارد و توجه صرف به مدرک گرایی مثمرثمر نخواهد بود. در نتیجه برای رانندگی یک پروژه در صنعت نفت آنچه برای انتخاب مدیر باصلاحیت اولویت دارد، توجه به گواهینامه‌های صلاحیت حرفه‌ای اوست نه صرفا مدرک تحصیلی.

*صرف مهندس خوب بودن ملاک کافی برای مدیر شدن نیست

زنگنه گفت: ما برای انتخاب پیمانکاران در صنعت نفت شاخص‌های صلاحیت حرفه‌ای تعریف کردیم. حال چرا نباید برای تعیین مدیران پروژه شاخص‌هایی مبتنی بر گواهینامه صلاحیت حرفه‌ای تعریف کنیم. در این راستا ما ابتدا در صنعت نفت اعطای گواهینامه صلاحیت حرفه‌ای را از حوزه‌های مدیریت پروژه، اچ اس ای ‌(ایمنی،‌بهداشت و محیط زیست)، مالی،‌فرماندهان حوادث،‌مدیریت شرکت‌داری، کار آموزشی و توسعه‌ای نیروی انسانی را شروع کردیم.

وزیر نفت گفت: در صنعت نفت قرار نیست صرف پسر خوب یا دختر خوبی بودن ملاکی برای تعیین مدیران باشد. برخی از سیاسیون و افراد فعال در صنعت نفت صرفا بر مبنای اینکه فلان دانشجو مهندس خوبی است، برای استخدام در وزارت نفت به ما مراجعه می‌کند. لذا برای برچیده شدن این سنت غلط ما باید موضوع اخذ گواهینامه صلاحیت حرفه‌ای را تثبیت کنیم تا مهارت در کنار مدرک مورد توجه قرار گیرد.

*در انتخاب مدیر پروژه در کنار توانمندی حتی باید به سلامت روانی فرد نیز توجه شود

وی گفت: همچنین بحث سلامت روانی از مسائل مهم است که به آن تأکید می‌کنم. بسیار مهم است اگر فردی به عنوان مدیر پروژه انتخاب می‌شود سلامت روانی داشته باشد در غیر این صورت این فرد مشکلات اخلاقی و روانی خود را به پروژه منتقل می‌کند لذا شما می‌بینید بعضی از مدیران پروژه اصلا مریض هستند. از روز اول شروع می‌کنند به جمع کردن مدرک علیه همکاران خود. خب با این وضع نمی‌شود کار را جلو برد.

زنگنه گفت: در این روش صلاحیت و ارزیابی مدیران سیستماتیک انجام می‌شود، نه قضاوت شخصی لذا نهادینه کردن این دست مسائل برای تضمین سلامت آینده سیستم وزارت نفت حیاتی است.

وی ادامه داد:‌ یکی از موضوعات مهم دیگر در مرکز توسعه مربوط به مناقصات است. نکته جالب توجه اینکه ۸۰ درصد افرادی که در فراخوان اولیه درگیر این موضوع شدند حتی اطلاعات اولیه در مورد مناقصات را نمی‌دانستند و حدود تنها ۲۰ الی ۳۰ نفر تنها توانستند گواهینامه حرفه‌ای را کسب کنند.

اگر ما در بحث مناقصات به این موضوع ورود نکنیم اتفاقاتی از این دست می‌افتد که یک مناقصه برگزار شده و سپس باطل می‌شود یا نهادهای نظارتی مجبور می‌شوند به مناقصه ورود کنند.

*خیلی از سیاسیون افرادی را برای استخدام در وزارت نفت به ما معرفی می‌کنند

وزیر نفت گفت: ‌ایجاد مؤسسه توسعه مدیریت صنعت نفت یک تغییر پارادایم است البته این موضوع نیاز به زمان دارد تا افرادی که گواهینامه صلاحیت حرفه‌ای می‌گیرند زیاد شود و پارادایم (گفتمان) شایستگی محوری جایگزین پارادایم سنتی مدرک‌گرایی شود.

وی گفت: الان خیلی از افراد از طریق سیاسیون به ما معرفی می‌شود که در صنعت نفت آنها را استخدام کنیم. اتفاقا آن فرد هم مدرک مهندسی دارد و هم سابقه‌ای مثلا پانزده ساله. خب الان همه افراد این شرایط را دارند و چیز منحصر به فردی نیست. در نتیجه به ما اصرار می‌کنند با این شرایط آن فرد معرفی شده را استخدام کنیم. وقتی تغییر پارادایم صورت بگیرد استخدام‌ها در وزارت نفت تنها بر مبنای گواهینامه صلاحیت حرفه‌ای انجام می‌شود و اگر این فرایند رشد پیدا کند و تثبیت شود دیگر چنین اتفاقاتی در صنعت نفت نمی‌افتد.

*به مسئول دفتر فعلی خود اجازه نمی‌دهم که از کنار من برود

زنگنه گفت: همچنین موضوع انتخاب منشی و مسئول دفاتر وزرا و مدیران ارشد نیز بسیار حائز اهمیت است. در گذشته به این افراد می‌گفتند آجودان حضور. به نظر من یک مسئول دفتر حرفه‌ای حتی باید حواسش به لباس مدیر و اینکه آن مدیر باید آرایشگاه برود یا نه، اینکه قرص‌هایش را سر وقت خورده یا نه و از این دست مسائل باشد.

وی گفت: یعنی فکر نکنید که تنها وظیفه یک مسئول دفتر این است که نامه‌ها را ارسال کند یا نامه‌های دریافتی را به مدیر برساند. در نتیجه اگر چنین وظیفه سنگینی را برعهده یک مسئول دفتر قرار دهیم می‌بینیم که این فرد می‌تواند به اندازه یک معاون وزیر تأثیرگذار باشد و کارها را پیش ببرد.

وزیر نفت گفت: یک مسئول دفتر حرفه‌ای وقتی مدیر دارد به جلسه می‌رود گزارش‌ها را آماده می‌کند، سؤالات و نکات مختلف را درباره جنبه‌های گوناگون موضوع به وزیر توضیح می‌دهد و تمامی مسائلی که عملکرد شخصی وزیر را تحت تأثیر قرار می‌دهد را مدیریت می‌کند.

زنگنه گفت: بنده در طول مدیریت خود در وزارت نفت چندین مسئول دفتر داشته‌ام که البته آنها پیشرفت کردند و از کنار بنده رفتند، اما به مسئول دفتر فعلی خود (آقای ختلان) اجازه نمی‌دهم که از کنار من برود و باید در کنار من باشد. تربیت مسئول دفتران مدیران یکی از موضوعات مهمی است که در دنیا به صورت حرفه‌ای پیگیری می‌شود.

*از تعداد زیادی از جوانان حمایت کردیم تا ارتقا پیدا کنند

وی گفت: ما در صنعت نفت باید برای انتخاب مدیران مبنای مشخصی برای تعیین صلاحیت داشته باشیم. لازم نیست در صنعت نفت همه افراد سیاسی باشند. مثلاً شاید لازم نباشد یک وزیر گواهینامه صلاحیت حرفه‌ای داشته باشد و همین که صلاحیت سیاسی او توسط مجلس تأیید می‌شود، کافی است.

زنگنه در پایان خاطرنشان کرد: وزیر باید یک سیاست مشخص را پیگیری کند، ولی مابقی کارکنان برای اجرای آن سیاست و تفکر حتماً باید توان فنی و مهارت‌های لازم را داشته باشند که این موضوعات در قالب گواهینامه صلاحیت‌های حرفه‌ای تعریف شده است. بدین صورت ما از خیلی از جوانان در صنعت نفت حمایت کردیم که رشد پیدا کنند و ذیل این گواهینامه‌ها ارتقا یابند.