🔹سایپا کار خود را با تولید محصولات سیتروئن فرانسه آغاز کرد و تا مدت‌ها این نام را به عنوان بخشی از نام خود یدک می‌کشید.

🔹کلمه «سایپا» که در ابتدا «سایپاک» بود از ابتدای کلمات عبارت فرانسوی" Société anonyme iranienne de production des Automobile Citroen" گرفته شده است. 

🔹در سال‌های ١٣٢٨ و ١٣٢٩ شرکت‌هایی به نام «شبدیز» و «سیرمات» نمایندگی سیتروئن در ایران را داشتند.

🔹قبل از سایپا، ایرانیان با محصولات سیتروئن آشنایی داشتند ولی با توجه به تنوع خودروهای آن زمان، برندهای آمریکایی، محبوبیت بیشتری داشت و خرید اول ایرانیان بود. 

🔹با این وجود آیسه تصمیم گرفت خودرویی ارزان‌قیمت و قابل خرید برای قشر متوسط تولید کند و می‌دانست که بازار ایران تشنه آن است. 

🔹در آن زمان برادران کاشانچی، فیات ١١٠٠ را در ایران مونتاژ می‌کردند. شرکت بازرگانی جیپ ایران نیز توسط جعفر اخوان مشغول مونتاژ جیپ شهباز و وانت سیمرغ بود و برادران خیامی هم کمی آن‌طرف‌تر کلنگ اولیه ساخت‌و‌ساز تولید پیکان را به زمین زده بودند.

 

🔹در همان زمان، تولید مدل سیتروئن دایان که در ایران ژیان نامیده می‌شد، آغاز شد. در ابتدا ژیان در دو مدل سواری و وانت به نام «آکا» تولید شد. 

🔹امکانات و فضای تولید بسیار کوچک و محدود بود. خودروهای دو سیلندر، برای اینکه بتوانند خود را در دل خریداران ایرانی جا کنند راه درازی در پیش داشتند!

🔹قیمت پایین ژیان، یک مزیت مهم به شمار می‌رفت و به آرامی قشر متوسط روی خوشی نسبت به آن نشان داد. در سال اول ٢٦٣ دستگاه آکا و ٦١ دستگاه ژیان سواری تولید شد. 

🔹قیمت این خودرو در اوایل عرضه حدود هشت هزار تومان بود. در سال‌های بعد و در دهه ٥٠ به سیزده هزار تومان رسید. سیستم تعلیق مستقل این خودرو عالی بود و به راحتی باعث پایداری خودرو می‌شد. 

🔹ترمزها هیدرولیک و دارای گیربکس چهارسرعته بود و با وجود موتور ضعیف به دلیل وزن کم، به‌خوبی می‌توانست حرکت کند. ژیان خیلی زود به «خودرویی که هرگز چپ نمی‌کند»، مشهور شد. 

🔹اما در دهه ٥٠ شمسی نتوانست با رقبای به‌روز خود مقابله کند، بنابراین خودرویی کوچک و سبک با موتوری به حجم ٩٥٠ سی‌سی به نام رنو ٥ وارد بازار ایران شد.

🔹در اردیبهشت سال ١٣٥٤ «سیتروئن» از نام شرکت حذف شد و به این ترتیب نام شرکت به «سایپا» تغییر پیدا کرد.

🔹سایپا در ۱۶ تیرماه ۱۳۵۸ طبق قانون «حفاظت از صنایع» یا همان بند "ج" به مالکیت دولت در آمد و از آذر سال ۱۳۶۰ تحت سرپرستی سازمان گسترش و نوسازی صنایع ایران قرار گرفت.

🔹سایپا در ابتدای دهه ۷۰ شمسی با آغاز مونتاژ کیا پراید با نام «صبا» برای مدل صندوقدار و «نسیم» برای نمونه هاچ‌بک نفسی تازه کرد. 

🔹پراید به یک خودروی مدرن و در عین حال خوش‌قیمت و خوش‌تعمیر برای مردمی که طی سال‌های جنگ تحمیلی، از خودروهای به یادگار مانده از دوران پیش از انقلاب اسلامی یا اندک محصولات تولید داخل مانند پیکان استفاده می‌کردند تبدیل شد. 

🔹پراید توانست با تکیه بر مشخصات فنی قابل قبول، شتاب اولیه مناسب، تعمیر و نگهداری ساده و ارزان جای خود را نزد عموم مردم باز کند.

🔹سایپا در سال ١٣٧٤ در بورس اوراق بهادار تهران پذیرفته شد و بعد از آن در دی ۱۳۸۷ به موجب قانون بودجه کشور ۵۱ درصد از سهام آن، در بورس واگذار گردید. 

🔹در سال ۱۳۸۹ با تصویب مجمع فوق‌العاده اکثریت، هیئت‌مدیره آن به بخش خصوصی واگذار شد.

🔹مونتاژ و ورود ریو در ابتدای دهه ٨٠ و معرفی محصولات جدید در دهه نود که از آن به عنوان دوران شکوفایی در سایپا یاد می‌شود، راهی متفاوت از گذشته در برابر این خودروسازی قرار داد.

🔹خودروسازی سایپا از سال ١٣٦٠ تاکنون دوازده بار مدیریت خود را تغییر داده است. تورج منصور(١٣٦٣-١٣٦٧)، منوچهر غروی (١٣٦٧-١٣٧٣)، بهرام شریعت (١٣٧٣- ١٣٧٦)، سیف‌اله ابراهیمی(١٣٧٦-١٣٨٠)، احمد قلعه‌بانی(١٣٨٠-١٣٨٦)، مهرداد بذرپاش(١٣٨٦-١٣٨٨)، نعمت‌اله پوستین‌دوز(١٣٨٨-١٣٩٢)، سعید مدنی(١٣٩٢-١٣٩٤)، مهدی جمالی(١٣٩٤-١٣٩٦)، محسن قاسم جهرودی(١٣٩٦-١٣٩٧)، محمدرضا سروش(آبان ١٣٩٧- ٣٠ دی١٣٩٧) و میرجواد سلیمانی(١٣٩٧- تاکنون) از سکانداران سایپا بوده‌اند.