سرپرست معاونت توسعه کسب و کار فرابورس ایران از امکان رصد و پیگیری آمار معاملات روزانه اوراق مالی اسلامی دولت برای مخاطبان اوراق با درآمد ثابت در بازار ابزارهای نوین مالی شامل سرمایه‌گذاران و فعالان این بازار، خبر داد و گفت: در وب‌سایت فرابورس ایران دسترسی مطمئن و دقیق به آمار معاملات روزانه اوراق مالی اسلامی به تفکیک سهم خریداران و فروشندگان آن توسط اداره آمار و تحلیل داده‌ها، فراهم شده است.

به گزارش اقتصادنامه به نقل از مدیریت ارتباطات فرابورس ایران، ندا بشیری با بیان اینکه بازارهای مالی در تمامی اقتصادهای دنیا به دو بخش بازار پول و سرمایه تقسیم می‌شوند که بازار پول مختص تامین مالی کوتاه‌مدت و بازار سرمایه برای تامین مالی بلندمدت و بیشتر از یک سال تعریف شده است، به کارکرد بازار اوراق با درآمد ثابت اشاره کرد و گفت: در بازارهای متعارف روش تامین مالی به نام استقراض برای بنگاه‌های اقتصادی وجود دارد که در بستر بازار بدهی انجام می‌شود.

وی با یادآوری اینکه روش استقراض برای بازارهای مالی اسلامی از لحاظ شرعی قابل اجرا نیست، بیان کرد که تامین منابع مالی در بازارهای مالی اسلامی بر پایه یکی از عقود شرعی انجام می‌شود که اوراق منتشر شده مبتنی بر این عقود شرعی، صکوک نام دارد.

 تشریح عملیات بازار باز

بشیری همچنین به موضوع عملیات بازار باز که در بستر بازار اوراق مالی اسلامی انجام می‌شود اشاره و اظهار کرد: بانک‌های مرکزی همواره به دنبال این هستند که نرخ سود نوسانی بیشتر یا کمتر از نرخ سیاستی تعیین شده توسط بانک مرکزی نداشته باشد که این مهم نیز به مدد انجام «عملیات بازار باز» که هم اکنون در 150 کشور دنیا و از جمله کشورمان صورت می‌گیرد، تا حد قابل توجهی قابل دستیابی است.

 وی با تاکید بر اینکه معاملات در عملیات بازار باز به عنوان یک سیاست متعارف پولی مطلقاً به بازار پول تعلق داشته و اثر منفی در میزان منابع موجود در بازار سهام ندارد، یادآور شد: از آنجا که بر اساس قوانین معاملات بازارهای مالی اسلامی باید مالکیت اوراق منتقل شود، این روند در بستر بازار سرمایه انجام و ارزش معاملات آن در سایت TSETMC ثبت می‌شود.

 سرپرست معاونت توسعه کسب و کار فرابورس در تشریح دلایل افزایش حجم و ارزش معاملات بازار اوراق با درآمد ثابت عنوان کرد: در جریان عملیات بازار باز مبتنی بر توافق بازخرید اسلامی، بانک تجاری در قبال منابع پولی که از بانک مرکزی دریافت می‌کند، باید اوراقش را به مالکیت بانک مرکزی درآورد که در این فرایند یک معامله انجام می‌شود و حجم معاملات بالا می‌رود، همچنین با اتمام مهلت پرداخت که معمولا دوره‌های کوتاه‌مدت چند روزه است، این فرآیند مجددا به صورت معکوس انجام شده و بازهم یک معامله در بستر بازار سرمایه در نماد 4 اوراق انجام و در حجم و ارزش معاملات ثبت می‌شود. بنابراین جایی که در بخش «خریداران و فروشندگان بازار ثانویه اوراق»، نام بانک مرکزی به همراه بانک‌های تجاری به چشم می‌خورد، معمولاً معاملات مربوط به عملیات بازار باز است.

بشیری در پایان با بیان اینکه فعالان بازار اوراق بهادار می‌توانند اطلاعات دیگری نیز از معاملات اوراق مالی اسلامی مانند بازده این اوراق و شاخص کل صکوک فرابورس (Sindex) را با مراجعه به وب‌سایت فرابورس دریافت کنند، افزود: شاخص سیندکس این امکان را به فعالان بازار اوراق بهادار می‌دهد تا در کنار رصد فراز و فرودهای بازار سهام، افت و خیز بازار اوراق با درآمد ثابت را نیز به صورت روزانه پیگری و دنبال کنند؛ در حال حاضر این شاخص به دو صورت وزنی و هم‌وزن گزارش می‌شود و در روزهای آتی، 8 شاخص دیگر در همین زمینه منتشر خواهد شد.

شایان ذکر است آمار معاملات روزانه اوراق مالی اسلامی به تفکیک سهم خریداران و فروشندگان در بخش مرکز داده وب‌سایت فرابورس به نشانی https://www.ifb.ir/datareporter/DailySukukTrades.aspx قابل مشاهده، رصد و گزارش‌گیری است.