نتایج این بررسی نشان میدهد در کشورهایی مانند هلند و دانمارک که دارای اقتصادهای پیشرو هستند، دانشجویان تمایل زیادی برای ورود به بازار کار حین تحصیل دارند و سرعت انتقال آنها به بازار کار بسیار بالا است؛ بهصورتیکه محصلان پیش از اتمام دوران تحصیل وارد بازار کار میشوند و به کارهای پارهوقت اشتغال پیدا میکنند. این در حالی است که در کشورهای شرق اروپا چنین وضعیتی حاکم نیست و میزان اشتغال محصلان ناچیز است.
بررسی میزان دانشجویان شاغل در اتحادیه اروپا نشان میدهد ۲۳درصد از دانشآموزان و دانشجویان مشغول به تحصیل دراتحادیه اروپا همزمان شاغل نیز بودهاند و ۳درصد محصلان نیز در جستوجوی کار بودهاند. در میان کشورهای اتحادیه اروپا دانشآموزان و دانشجویانی که دارای سن ۱۵ تا ۲۹سال بودهاند، هلند با سهم ۷۰درصدی دارای بیشترین میزان اشتغال به کار محصلان بوده است. در مقابل تنها ۲ درصد از دانشآموزان و دانشجویان کشور رومانی در زمان تحصیل، شاغل بودهاند. میتوان گفت عوامل مختلفی مانند وضعیت اشتغال و بیکاری و فرهنگ جامعه مورد نظر در میزان اشتغال محصلان در یک کشور موثر است.
عبور از مرحله تحصیل به کار
ارائه آموزش با کیفیت بالا یک هدف خیلی مهم برای هر کشوری است؛ این مساله به آن دلیل است که ارائه با کیفیت و متنوع آموزش تا حد زیادی تعیینکننده مسیر زندگی و اشتغال افراد جامعه در آینده است.به همین دلیل است که بررسی سرعت انتقال جوانان از تحصیل به بازار کار در هر کشوری آمار مهمی محسوب میشود. بررسیها نشان میدهد که سرعت این انتقال در کشورهای عضو اتحادیه اروپا نسبت به دیگر کشورها متفاوت است. البته زمانی که درباره اشتغال صحبت میشود، منظور لزوما کارهای تخصصی نبوده و مشاغل پاره وقت نیز مد نظر است. برای مثال در برخی از کشورها، جوانان در قالب مشاغل پاره وقت یا آخر هفته آن هم در زمانی که هنوز در حال استفاده از آموزشهای رسمی هستند، مشغول میشوند. این مساله توسط عوامل مختلفی مانند وضعیت بازار کار در کشور مورد نظر و عوامل فرهنگی تعیین میشود.
برای مثال اینکه مردم یک جامعه چه دیدگاهی نسبت به کار کردن در سن پایین یا انجام کارغیرتخصصی دارند در میزان اشتغال جوانان به چنین کارهایی موثر است. فکر به انجام کار پاره وقت عموما در دوران دانشجویی به ذهن خطور میکند. در واقع این در زمانی که افراد به تحصیل رسمی مشغول هستند و ترجیح میدهند ساعات کمتری از یک کار تماموقت را به یک شغل اختصاص دهند و از آن راه کسب درآمد کنند. پیدا کردن چنین شغلی به عوامل مختلفی نظیر وضعیت کلی اشتغال و بیکاری در جامعه، فرهنگ و دیدگاه مردم نیست به شغلهای مختلف و غیره بستگی دارد. برای مثال طبیعتا در جامعهای که بیکاری زیاد است، پیدا کردن شغل پاره وقت نیز به سختی میسر میشود.
همچنین در برخی از جوامع اشتغال افراد مشغول به تحصیل در کارهایی که اغلب افراد بدون مهارت به آنها اشتغال دارند، نوعی کسر شأن محسوب میشود و همین امر موجب میشود که افراد تمایل کمتری به انجام کار پارهوقتی مانند کار در رستورانها داشته باشند. در واقع شغل پارهوقت نوعی از استخدام است که ساعات کمتری از هفته را نسبت به کار تمام وقت دارد. به عبارت دیگر ممکن است یک کار مشخص را افراد بهصورت چند نفری و چرخشی انجام بدهند. عموما این شغل اینگونه تعریف میشود که اگر فردی زیر ۳۰ساعت در هفته کار کند، آنگاه شغل پارهوقت محسوب میشود. البته این بسته به قوانین کار هر کشوری ممکن است متفاوت باشد. برای مثال در برخی از کشورها اصلا ساعت مشخصی برای کار تمام معین نمیشود؛ به همین دلیل کار پاره وقت نیز دارای معیار مشخصی نیست. در روزهای گذشته یورواستات میزان افرادی را که همزمان هم در مراکز آموزش رسمی محصل بوده و همزمان شاغل نیز بودهاند، مورد بررسی قرار داده است.
۲۳ درصد شاغل محصل
بررسیهای این گزارش نشان میدهد که در سال۲۰۲۱ حدود ۲۳درصد از جوانان بین ۱۵ تا ۲۹سال همزمان با حضور در آموزش رسمی شاغل نیز بودهاند. این در حالی است که در همین زمان افراد بیکار یا به تعبیر دیگری افرادی که به دنبال شغل بوده اما شاغل نیستند ۳درصد را به خود اختصاص دادهاند. برای بررسی شاخص بیکاری جمعیت سه گروه مورد بررسی قرار میگیرد. دو گروه اول همان افراد شاغل و افراد در جستوجوی شغل هستند؛ دسته سوم افرادی هستند که نه اشتغال دارند و نه به دنبال شغل هستند. این افراد در دسته افراد غیر فعال قرار میگیرند. در بررسی آماری مذکور نیز ۷۳درصد از محصلان در اتحادیه اروپا در همین دسته قرار گرفتهاند، در واقع این افراد نه شاغل بوده و نه آماده اشتغال بودهاند.
هلند در صدر همزمانی اشتغال و تحصیل
بررسی جمعیت افراد محصلی که همزمان شاغل نیز هستند نشان میدهد که در کشورهای عضو اتحادیه اروپا، هلند بیشترین سهم از این جمعیت را در میان این کشورها دارد. در سال۲۰۲۱ حدود ۷۰درصد از افرادی که در هلند محصل بوده همزمان شاغل نیز بودهاند. رتبه بعدی در این زمینه مربوط به کشور دانمارک است که با سهم ۴۹درصدی دارای رتبه دوم و آلمان با سهم ۴۲درصدی در در رتبه بعدی قرار دارد. در مقابل کمترین سهم اشتغال در میان دانشجویان و محصلان بین ۱۵ تا ۲۹سال شاغل مربوط به رومانی با سهم ۲درصدی بوده است. اسلواکی با سهم ۴درصدی و مجارستان و بلغارستان با سهم ۵درصدی در مرتبه بعدی قرار داشتهاند.
محصلان بیکار
در گزارش یورواستات، میزان افراد بیکار در حال تحصیل در اتحادیه اروپا نیز مورد بررسی قرار گرفته است. در واقع این افراد در بازه زمانی مورد نظر آماده و در جستوجوی شغل مورد نظر خود بوده و همزمان در حال تحصیل نیز بودهاند، اما دسترسی به آن در زمان مورد نظر میسر نشده است. بر این اساس سوئد با داشتن ۱۴درصد محصل بیکار دارای بیشترین بیکار در حال تحصیل بوده است. فنلاند با ۹درصد و هلند با ۷درصد محصل جویای کار در مراتب بعدی قرار داشتهاند. از سوی دیگر دانشآموزان و دانشجویان متقاضی کار در گروه سنی ۱۵ تا ۲۹سال در کشورهای چک، رومانی، مجارستان و کرواسی در سال۲۰۲۱ کمتر از یکدرصد بوده است.
سهم زنان و مردان
در برررسیهای انجامشده سهم زنان شرکتکننده در آموزش رسمی بیشتر از مردان بوده است. در واقع در گروه سنی ۲۰ تا ۲۴سال سهم زنان در آموزش عالی حدود ۵۴درصد و سهم مردان ۴۵درصد بوده است. به همین صورت میزان زنان شاغل در حال تحصیل نیز از مردان بیشتر بوده است. بررسیها نشان میدهد که در گروه سنی بین ۲۵ تا ۲۹سال تفاوت در جنسیت افراد درباره شرکت در آموزش رسمی کاهش پیدا کرده و سهم زنان و مردان بهصورت حدودی برابر میشود. اما اگر از زاویه دیگری به این مساله نگاه کنیم، تفاوتها آشکار میشود. در واقع هرچند که میزان افراد مشارکتکننده در آموزش عالی در بین زن و مردان اتحادیه اروپا در سن مذکور برابر است، اما میزان افرادی که در آموزش رسمی مشارکت نمیکنند چندان نزدیک نیست. در واقع سهم مردانی که در سن ۱۵ تا ۲۹ سال مشغول بهکار و تحصیل نبودهاند، بیش از زنان بوده است.
منبع: دنیای اقتصاد
مطالب مرتبط