این نتایج میتواند روند دیپلماسی با ایران را تسهیل یا پیچیدهتر کند. قرار است ۸ نوامبر انتخابات میاندورهای کنگره آمریکا برگزار شود که طی آن ۴۳۵کرسی مجلس نمایندگان و ۳۵کرسی سنا به رای گذاشته خواهند شد. بهطور معمول در تاریخ آمریکا رئیسجمهور مستقر، در اولین انتخابات میاندورهای با شکست همحزبیهای خود مواجه میشود؛ ولی این انتخابات در شرایط بسیار خاصی برگزار میشود؛ چراکه آمریکا با یک وضعیت دو قطبی اجتماعی و سیاسی کمسابقه مواجه است و از همین رو این انتخابات برای هر دو حزب و هوادارانش دیگر نقش مرگ و زندگی را ایفا میکند.
دموکراتها در تابستان بسیار امیدوار بودند که مانع از شکلگیری موج قرمز شوند؛ پیروزیهای سریالی در کنگره آمریکا، کنترل تورم و حکم دیوان عالی درباره نقض حق سقط جنین تابستان را به گرمای فرحبخش برای دموکراتها تبدیل کرد و همه نظرسنجیها نیز این مساله را تایید میکرد. از جمله نظرسنجی درباره آرای مردمی در کنگره نشان میداد که میانگین برتری دموکراتها نسبت به جمهوریخواهان در اواسط سپتامبر با برتری ۳/ ۱درصدی به اوج خود رسیده بود؛ درحالیکه بایدن مدام در بازه ۴۰درصدی با افتوخیزهای متناوب مواجه میشد. درواقع این روند شتابان به سود دموکراتها از اواسط اوت آغاز شده بود. در این مقطع زمانی شانس دموکراتها برای تسلط بر سنا حدود ۶۹درصد بود؛ اگرچه همین آمار نشان می داد که دموکراتها نمیتوانند اکثریت خود را در مجلس نمایندگان حفظ کنند؛ ولی جمهوریخواهان نیز با کسب کرسیهای حداقلی به اکثریت دست خواهند یافت. (شانس دموکرات در مجلس نمایندگان ۳۰درصد و جمهوریخواهان ۷۰درصد بود.) اما مساله اقتصاد و تورم و ترس از چشمانداز اقتصادی خیلی زود این روند را معکوس کرد و از اواسط اکتبر در برخی نظرسنجیها جمهوریخواهان حدود ۲/ ۲درصد در آرای عمومی از دموکراتها پیش افتادند. (اگرچه این رقم در سایرنظرسنجی بین یکدهم تا ۴درصد در نوسان است) سایر آمارها نیز تغییرات قابل توجه را به یکباره نشان داد. بهطور مثال نظرسنجی نیویورکتایمز/ کالج سینا در اواسط اکتبر نشان داد که جمهوریخواهان با ۴درصد برتری، ۴۹درصد به ۴۵درصد، نسبت به دموکراتها پیشتاز هستند. همین ماه گذشته میلادی، نظرسنجی تایمز/ سینا در سپتامبر، دموکراتها را با یک امتیاز برتری نسبت به جمهوریخواهان نشان میداد. با این حال تنها آمارها در سطح ملی مهم نیستند، بلکه آنچه در هر انتخاباتی تعیینکننده است، پیشتازی یک حزب در مناطق رقابتی و ایالتهای چرخشی است.
۴۸درصد رایدهندگان در مناطق رقابتی به سمت راست شیفت کردهاند؛ درحالیکه این رقم برای دموکراتها ۴۳درصد است. همچنین در میان کل رایدهندگان، ۴۱درصد به برنامههای نامزدهای هر دو حزب برای حل مشکلات کشور اعتماد ندارند؛ اما با این حال بیش از ۳۲درصد به جمهوریخواهان اعتماد دارند؛ درحالیکه ۲۸درصد به برنامههای دموکراتها اطمینانخاطر دارند. همچنین جمهوریخواهان انگیزه بیشتری برای مشارکت در انتخابات دارند (۵۲ به ۴۶درصد) و این مساله بهویژه در مناطق رقابتی صدق میکند؛ جایی که ۵۵درصد از جمهوریخواهان در مقابل ۴۵درصد دموکراتها اعلام کردند که انگیزه قوی برای مشارکت انتخاباتی دارند.
از همان ابتدا متخصصان نظرسنجی سه سناریو را برای آینده سنا و نمایندگان پیشبینی کرده بودند: اول تسلط کامل حزب جمهوریخواه بر کنگره، دوم سلطه دموکراتها بر کنگره و سوم کنگره تقسیم شده یعنی نمایندگان از آن جمهوریخواهان و سنا از آن دموکراتها. تا اواسط اکتبر کنگره تقسیم شده از دو سناریوی دیگر محتملتر بود؛ اگرچه احتمال همین گزاره نیز کمتر از ۵۰درصد بود. اما درباره دو سناریوی دیگر شانس دموکراتها برای تسط بر هر دو مجلس ۲۱درصد بود اما بخت جمهوریخواهان به ناگهان به عدد ۴۱درصد رسید. اما در اوایل نوامبر شانس کنگره تقسیمشده از عدد در حدود ۵۰درصد به عدد ۳۸درصد رسید. اما سناریوی تسلط کامل جمهوریخواهان بر کنگره چگونه فراهم میشود: اگر این حزب حداقل در سه رقابت از چهار رقابت مبهم و همراه با شانس و اقبال - جورجیا، نوادا، پنسیلوانیا و ویسکانسین - پیروز شود. در این صورت جمهوریخواهان با کسب ۵۱ تا ۵۲ کرسی، اکثریت را از آن خود خواهند کرد. در حال حاضر جمهوری خواهان ۲۹کرسی خارج از گردونه رقابت در سنا دارند و همچنین ۱۷کرسی در منطقه امن و ۳کرسی در منطقه تقریبا امن و بین یک تا دو کرسی رقابتی مبهم نیز برخوردارند. در مقابل دموکراتها هماکنون ۳۶کرسی خارج از گردونه رقابت، ۱۰کرسی در منطقه امن، یک کرسی در منطقه تقریبا امن و ۲کرسی با سرنوشت مبهم برخوردارند.
با این اوصاف اگر سنا نیز همچون مجلس نمایندگان به دست جمهوریخواهان بیفتد و گزینه تقسیم کنگره منتفی شود، محافظهکاران در فضای دوقطبیشده جامعه آمریکا میتوانند مسیر ریاستجمهوری بایدن را تغییر دهند، جاهطلبیهای او را برای تدوین قانون حق سقط جنین و ایجاد یک شبکه سلامت و اجتماعی قویتر را از میان ببرند؛ درحالیکه به شاخه پوپولیست در حال رشد جمهوریخواهان توانایی جدیدی برای انواع تحقیقات درباره دولت میدهد. همچنین این رویداد میتواند نبردها بر سر اولویتبندی هزینهها را تشدید کند و باعث تعطیلی دولت شود و به رویارویی بر سر سقف بدهی دامن بزند. همچنین نامزدهای بایدن برای مناصب قضایی و اجرایی نیز با مقاومت شدیدتری از سوی کنگره روبهرو خواهند شد. در این میان برخی رویدادهای مهم در عرصه سیاست خارجی آمریکا نظیر مذاکرات هستهای با ایران تحت تاثیر قرار خواهد گرفت. شاید به دلیل همه این عوارض جبرانناپذیر باشد که این روزها دموکراتها بیش از هر روزی در این آرزو هستند که ای کاش انتخابات میاندورهای آمریکا در چله تابستان برگزار میشد.
منبع: دنیای اقتصاد
مطالب مرتبط