به گزارش اقتصادنامه به نقل از مهر، وزارت نفت همواره یکی از پر چالش ترین وزارتخانه‌ها در حوزه نیروی انسانی در ادوار مختلف بوده است به طوریکه این روزها نیز موضوعات مختلفی در خصوص نیروی انسانی در وزات نفت در رسانه‌های تخصصی و غیر تخصصی مطرح می‌شود. به نظور بررسی عملکرد وزارت نفت در حوزه نیروی انسانی با علی مددی معاون وزیر نفت گفت و گو کردیم که در ادامه متن این گفت وگو را ملاحظه می‌کنید.

یکی از مواردی که بارها مطرح شده است موضوع جذب نیرو بود آیا جذب نیرو از دانش‌آموخته‌های دانشگاه صنعت نفت محقق شد؟

در راستای جذب نخبگان و دانش‌آموختگان دانشگاه صنعت نفت، معاونت منابع انسانی وزارت نفت نسبت به برگزاری فرآیند مصاحبه فنی - تخصصی و روان‌شناختی برای جذب و استخدام تعداد ۱.۵۷۲ نفر از فارغ‌التحصیلان گروه (الف) دانشگاه صنعت نفت اقدام نمود.

بر اساس نتایج مصاحبه، نفرات پذیرفته‌شده نهایی (تعداد ۱.۲۵۲ نفر) به شرکت‌های اصلی تخصیص و پس از اجرای فرآیند مصاحبه فنی - تخصصی جذب صنعت نفت شده‌اند. متعاقباً نیز بر اساس موافقت وزیر محترم نفت نسبت به معرفی ۳۹۴ نفر دیگر از دانش‌آموختگان دانشگاه صنعت نفت که در بانک اطلاعاتی اداره کل آموزش، برنامه‌ریزی نیروی انسانی و تحول اداری ثبت‌نام نموده، جهت انجام مصاحبه فنی - تخصصی و روان‌شناختی، اقدام که بر اساس نتایج حاصله از ۱۶۳ نفر حاضر تعداد ۱۵۰ نفر موفق به قبولی و تعیین محل خدمت گردیدند.

موضوع مهم دیگر موضوع پیمانکاری در صنعت نفت است نظام آموزش نیروهای پیمانکاری طرف قرارداد با صنعت نفت چگونه است؟

صنعت نفت در راستای مأموریت و تکلیف محوله خود، بخش قابل توجهی از فعالیت‌های خود را از طریق شرکت‌های پیمانکاری خصوصی طرف قرارداد به انجام می‌رساند. این دسته از شرکت‌ها تابع قانون کار بوده و نیروهای آنها باید در چارچوب آن قانون، آموزش‌های لازم را برای انجام هر چه بهتر وظایف کاری خود دریافت نمایند.

به منظور رفع این چالش، نظام آموزش نیروهای پیمانکاری شرکت‌های طرف قرارداد با صنعت نفت با رویکرد صلاحیت حرفه‌ای با همکاری ارکان آموزشی صنعت نفت و سازمان آموزش فنی و حرفه‌ای کشور تدوین و جهت اجرا ابلاغ گردیده است. در چارچوب این نظام شایستگی‌های مورد نیاز مشاغل و همچنین استانداردهای ارزشیابی آنها از این تعداد، مربیان و ارزیابان حرفه‌ای تربیت و کارگاه‌های تخصصی جهت اجرای دوره‌ها تجهیز می‌گردد. شرکت‌کنندگان پس از معرفی شرکت پیمانکار و گذراندن دوره‌های آموزشی، توسط ارزیابان حرفه‌ای مورد ارزیابی قرار گرفته و در صورت موفقیت به کسب گواهینامه صلاحیت حرفه‌ای نائل می‌آیند.

صنعت نفت استخدامی‌های جدید ندارد؟

با توجه به عدم جذب نیرو طی حدود ۹ سال اخیر در صنعت نفت و متعاقب درخواست‌های مکرر شرکت‌های زیرمجموعه مبنی بر کمبود شدید نیروی انسانی خصوصاً در بخش‌های عملیاتی، با دستور وزیر محترم، تأمین نیروی انسانی از طریق برگزاری آزمون استخدامی در دستور کار معاونت توسعه مدیریت و سرمایه انسانی قرار گرفت. در همین راستا نیازمندی‌های استخدامی شرکت‌های اصلی در حدود ۵۰۸۵ نفر بوده، دفترچه‌ها و مواد آزمون طراحی و مشخص گردیده است، همچنین اقدامات لازم جهت اخذ مجوز از مبادی ذیربط به ویژه سازمان اداری و استخدامی کشور در حال پیگیری بوده که به محض اخذ مجوزهای مذکور، آزمون استخدامی فوق نیز برگزار خواهد گردید.

تعدیل مدرک تحصیلی کارکنان به کجا رسید؟

با هدف برقراری عدالت و رفع تبعیض، بخش‌هایی از آخرین ابلاغیه تعدیل مدرک مورد بازنگری قرار گرفت و تبصره‌هایی به بخشنامه مذکور اضافه گردید. بعد از تشکیل شورای جدید بررسی و تعیین سوابق، بیش از ۶.۰۰۰ پرونده مطرح
و تعیین تکلیف گردیده است.

همچنین با توجه تعهدات ایجاد شده در دوره قبلی وزارت نفت، از طریق برگزاری آزمون ویژه کارکنان قرارداد مدت موقت، پذیرفته‌شدگان آزمون مذکور، پس از قبولی در فرآیند مصاحبه فنی - تخصصی و تعیین سمت سازمانی از قرارداد مدت موقت به معین تبدیل وضعیت گردیدند.

یکی از موضوعات مهم موضوع امریه در صنعت نفت است طرح نظام امریه – نخبه وظیفه اجرایی شد؟

پس از سال‌ها حذف سهمیه طرح نظام عادی وزارت نفت، با پیگیری‌های متعدد، این روش تأمین نیروی انسانی نهایتاً از تیرماه سال ۱۴۰۱ مجدداً به مدت ۲ سال و به تعداد سالانه ۳۵۰ نفر برقرار گردید. در این راستا سامانه صنعت نفت، مجدداً از اسفندماه سال ۱۴۰۰ فعالیت خود را از سر گرفت و تاکنون در پنج دوره (اسفند ۱۴۰۰ – اردیبهشت، تیرماه، آبان و دی ماه ۱۴۰۱) نسبت به جذب متقاضیان اقدام نموده که از میان افراد شرکت کننده جمعاً در این ۵ دوره تعداد ۴۸۳ نفر انتخاب شده که جهت انجام اقدامات بعدی به شرکت‌های زیرمجموعه صنعت نفت اختصاص یافته‌اند.

ساماندهی نیروهای پیمانکاری به کجا رسید؟

در راستای ساماندهی نیروهای پیمانکاری ضمن شناسایی و تغذیه اطلاعات کلیه کارکنان واجد شرایط در سامانه ساپنا، پروژه بازنگری طرح طبقه بندی مشاغل پیمانکاری صنعت نفت تعریف و مورد پیگیری قرار گرفته است کهنتایج آن در حوزه‌های مختلف اعم از ماهیت و ارزش مشاغل، فوق العاده ها و نظایر آن ظرف ماه‌های آتی نهایی و عملیاتی خواهد شد.

سامانه ساپنا با رویکرد استقرار و راه‌اندازی سامانه جامع نیروهای پیمانکاری به منظور راهبری و انجام کلیه فرآیندهای اجرایی حوزه پیمانکاری از طریق سامانه یکپارچه و حذف سامانه‌های جزیره‌ای مورد استفاده در سطح چهار شرکت اصلی و ستاد وزارت نفت، مورد بازطراحی قرار گرفته است.

آیا امکان ایجاد ظرفیت سازمانی جدید وجود دارد؟

در یک اقدام جهادی و براساس برنامه‌ریزی و هماهنگی‌های انجام شده با حرفه سازماندهی شرکت‌های تابعه وزارت نفت، سازوکارهای لازم به منظور ایجاد ظرفیت جدید سازمانی جهت تبدیل وضعیت ایثارگران صنعت نفت مشمول بند (د) تبصره (۲۰) قانون بودجه سال ۱۴۰۰ و بند (و) تبصره (۲۰) قانون بودجه سال ۱۴۰۱ کل کشور که منجر به تبدیل وضعیت ایثارگران معزز در اقصی نقاط کشور شده است، در کالبد ساختاری صنعت نفت تعبیه گردید.

چه برنامه‌ای برای نیروهای پیمانی در نظر گرفته اید؟

در راستای ساماندهی، نظارت و حسابرسی فعالیت‌های مستمر پیمان‌سپاری شده (غیرپروژه‌ای) به ویژه از نظر نیروی‌انسانی شاغل در شرکت‌های پیمانکاری طرف قرارداد صنعت نفت (ارکان ثالث) و همچنین استفاده بهینه از ظرفیت نیروی‌انسانی مازاد پیمان‌های موجود جهت تأمین نیروی‌انسانی مورد نیاز در فرآیند سازماندهی فعالیت‌های جدید و یا افزایش یافته، نظام یکپارچه و مدونی در قالب "دستورالعمل اجرایی ساماندهی قراردادهای مستمر (غیرپروژه‌ای) " تدوین و هم‌اکنون در مرحله بهره‌برداری و پیاده‌سازی است.

با هدف اجرای یکپارچه و هماهنگ نظامات سازماندهی و منابع انسانی و با هدف بهینه سازی مسیرهای رشد و توسعه نیروی انسانی "بازطراحی نظام گروه‌بندی مشاغل صنعت نفت (خانواده‌های شغلی) " در سطح مشاغل حرفه‌ای و مدیریتی صنعت نفت از سال ۱۳۹۹ تا کنون در دست اقدام است. این پروژه در کارگروه تخصصی و با محوریت اداره کل تشکیلات، روش‌ها و تعالی سازمانی در مرحله نهایی‌سازی، جهت پیاده‌سازی کامل در سطح صنعت نفت است. شایان ذکر است این پروژه تأثیر بسزایی در بهبود مستمر فرآیندها، سرعت بخشی به بررسی و مطالعات تخصصی، کاهش هزینه‌ها و ارتقا زیرسیستم‌های دو حوزه مذکور خواهد داشت.

مدیریت بهره‌وری در صنعت نفت چه زمانی عملیاتی می‌شود؟

صنعت نفت در پایان خردادماه سال ۱۴۰۰ در سه بخش اقتصادی مشتمل بر: بخش «نفت» شامل شرکت‌های ملی نفت و پالایش و پخش فرآورده‌های نفتی ایران، بخش "آب و برق و گاز" شامل شرکت ملی گاز ایران و بخش "صنعت" شامل شرکت ملی صنایع پتروشیمی، اجرا، پایش نتایج، بازنگری و تثبیت برنامه‌ها در بخش‌های صدرالاشاره در دستور کار قرار گرفته است. بدین ترتیب با اتمام اقدامات مذکور در اسفندماه سال ۱۴۰۰، وزارت نفت موفق شد برای نخستین بار نسبت به استقرار چرخه مدیریت بهره‌وری اقدام نماید.

از ابتدای استقرار دولت سیزدهم، با عنایت به رویکرد مقام عالی وزارت مبنی بر حضور مدیران ستادی در مناطق عملیاتی و بررسی میدانی مسائل و مباحث مطروحه درخصوص اجرایی نمودن این مهم، سفرهای استانی از سازمان‌های مستقر در مناطق عملیاتی صنعت نفت (از قبیل سازمان‌های عملیاتی مستقر در استان بوشهر «منطقه ویژه اقتصادی انرژی پارس» و «جزیره خارگ»، استان خوزستان، استان فارس، استان خراسان رضوی، استان کرمانشاه، استان ایلام و استان هرمزگان)

با حضور اینجانب و مشارکت فعال، مدیران توسعه منابع انسانی چهار شرکت اصلی و مدیران کل این معاونت انجام پذیرفت. ضمناً با تعیین دبیران کارگروه‌های هماهنگی در کلیه استان‌های کشور، با هدف تعامل با کلیه ارکان صنعت نفت در هر استان، نسبت به پایش و جمع آوری چالش‌های منابع انسانی اقدام گردیده است.

با استناد به آئین نامه نظام‌های اداری و استخدامی و در راستای تبصره (۳) ماده (۲۹) قانون برنامه ششم توسعه کشور، موضوع "ساماندهی مشاغل نیروهای قراردادی مدت موقت و نظام جبران خدمات مرتبط با
آن " بعد از آسیب شناسی وضعیت موجود و با رویکرد رعایت عدالت در پرداخت و بهبود معیشت همکاران قرارداد مدت موقت بررسی و طرح پیشنهادی در جلسه شورای اداری استخدامی تصویب و از تاریخ ۰۱/‏۱۱/‏۱۴۰۰‬ اجرایی گردید.

چه تدابیری برای افزایش تسهیلات رفاهی اتخاذ شده است؟

با هدف بهره‌مندی کارکنان رسمی و قراردادی صنعت نفت از مبالغ جدید با توجه به افزایش نرخ غذا، سرانه ورزش و کالاهای اساسی (برنج، روغن، حبوبات و گوشت مرغ)، اعمال نرخ‌های جدید گروه مواد غذایی
و ورزش در مبالغ تسهیلات رفاهی، بر اساس ماده ۱۱ ضوابط اجرایی بودجه و همزمان با ابلاغ آن مورد بررسی و اقدام قرار گرفت و در شهریور ماه امسال ابلاغ شده است. البته برای تعدیل هزینه‌ها تسهیلات ویژه ای نظیر قبیل پاداش تحصیلی فرزندان ممتاز، فوق‌العاده کشیک پزشکان، دندان پزشکان و پیراپزشکان، ضوابط و دستورالعمل خدمات حمایتی و توانبخشی به کارکنان، خدمات دندانپزشکی در طرح توسعه خدمات بهداشتی و درمانی، سقف تسهیلات مددکاری، کمک به بازماندگان کارمندان متوفی، جذب و نگهداشت نیروی انسانی در سکوهای دریایی و… برای کارکنان صنعت نفت در نظر گرفته شده است.

همچنین طرح پس انداز مسکن کارکنان با هدف ارتقا رفاه کارکنان شاغل و بازنشسته عضو صندوق‌های بازنشستگی، پس انداز و رفاه کارکنان صنعت نفت از طریق تأمین مسکن مشمولین در شورای اداری و استخدامی صنعت نفت مطرح و مورد تصویب قرار گرفت. همچنین با توجه به اینکه در مناطق عملیاتی واگذاری منزل سازمانی در ابتدای استخدام جز ضوابط بوده، لیکن به دلیل عدم ساخت منزل مسکونی این مهم امکان پذیر نیست، بنابراین افزایش ودیعه امانی مسکن کارکنان به منظور مساعدت در تأمین مسکن استیجاری کارکنان مشمول و کمک به جذب و نگهداشت نیروی انسانی متخصص و مجرب به ویژه در مناطق عملیاتی مورد بررسی قرار گرفت و تصویب گردید.

از دیگر اقدامات رفاهی ارائه خدمات ورزشی بوده است که براساس مصوبات شورای مرکزی ورزش وزارت نفت کارکنان قراردادی موقت و خانواده‌های آنان همانند کارکنان رسمی می‌توانند از خدمات ارائه شده در ورزش استفاده نمایند و در مسابقات و المپیادهای ورزشی وزارت نفت شرکت نمایند. در همین راستا المپیادهای ورزشی وزارت نفت پس از شش سال مجدداً از سر گرفته شد. همچنین در کلیه شرکت‌های اصلی، فرعی و تابعه به بازنشستگان معزز و خانواده‌های آنان همانند کارکنان شاغل خدمات ورزشی ارائه گردد.