در مجموع نیز میزان رشد اقتصادی در ۶ماه نخست سال جاری ۳/ ۳ ثبت شده که این رقم برای مدت مشابه سال قبل ۶/ ۵درصد گزارش شده است. برخی از کارشناسان تاکید می‏کنند افت رشد سرمایه‏گذاری و افزایش سطح استهلاک از تشکیل سرمایه، یکی از دلایل مهم ثبت رشد پایین در اقتصاد ایران است. در میان گروه‌های اقتصادی، دو گروه کشاورزی و واسطه‌گری مالی در تابستان سال جاری شاهد رشد منفی بودند. مطابق گزارش مرکز آمار ایران، رشد اقتصادی بخش صنایع و معادن سطح خود را حفظ کرده است. بخش استخراج نفت و گاز طبیعی و بخش خدمات با کاهش قابل توجه رشد در فصل دوم نسبت به فصل اول مواجه شدند تا درنهایت رشد اقتصادی تابستان، نسبت به بهار سطح پایین‏تری را ثبت کند.

آخرین آمار رشد منتشرشده حاکی از آن است که سرعت رشد اقتصاد ایران در تابستان سال جاری، نسبت به بهار کاهش یافته است. بر این اساس درحالی‌که نرخ رشد اقتصادی فصل بهار سال جاری ۲/ ۴ درصد اعلام شده بود، این عدد در تابستان ۵/ ۲درصد به ثبت رسید. این آمار موجب شد رشد اقتصادی شش‌ماهه ابتدایی سال ۱۴۰۱ به سطح ۳/ ۳درصد برسد. جزئیات منتشرشده از رشد اقتصادی حاکی از آن است در‌حالی‌که رشد اقتصادی گروه کشاورزی و و ساختمان در نیمه اول سال ۱۴۰۱ منفی بوده است، بخش صنعت، تامین آب، برق و گاز و گروه خدمات شاهد رشد بودند. بر اساس آمار اعلام‌شده، سطح تولید ناخالص داخلی کشور به بیش از ۳۸۷هزار میلیارد تومان، به قیمت سال پایه ۹۰، رسیده است. خدمات با ۵۳درصد، استخراج نفت و گاز طبیعی با ۱۴درصد و صنعت با ۱۳درصد بیشترین سهم را از تولیدات اقتصادی کشور در شش‌ماهه نخست امسال داشتند.

به‌روزرسانی رشد ۱۴۰۱
روز گذشته مرکز آمار ایران اطلاعات مربوط به رشد اقتصادی شش‌ماهه ابتدایی سال ۱۴۰۱ را منتشر کرد. بر اساس این گزارش، تولید ناخالص داخلی ایران با رشد ۳/ ۳درصدی در بهار و تابستان ۱۴۰۱ به سطح ۳۸۷هزار میلیارد تومان رسید. تولید ناخالص داخلی متغیری است که ارزش بازاری تمام کالاها و خدماتی را که درون مرزهای یک کشور طی یک دوره مالی تولید می‌شود اندازه می‌گیرد. جزئیات منتشرشده از این گزارش نشان می‌دهد سرعت رشد اقتصادی در دومین فصل ۱۴۰۱ با کاهش مواجه شده است. بر این اساس، درحالی‌که اقتصاد ایران در بهار ۱۴۰۱ رشدی ۲/ ۴درصدی را تجربه کرده بود، این متغیر در تابستان به ۵/ ۲درصد کاهش یافت. بر همین اساس می‌توان گفت سرعت رشد اقتصادی در دومین فصل سال با کاهش مواجه شده است.

سهم گروه‌های اقتصادی
تولیدات اقتصادی کشور گروه‌ها و صنایع مختلفی را در بر می‌گیرد. این رشته‌های اقتصادی هر یک سهم متفاوتی از کل تولیدات اقتصادی کشور دارند. جزئیات آمارهای منتشرشده از سوی مرکز آمار نشان می‌دهد در ۶ماهه ابتدایی سال ۱۴۰۰ بخش خدمات با ۵۳درصد بیشترین سهم را از تولید اقتصادی کشور دارد. از سوی دیگر بخش استخراج نفت و گاز طبیعی ۱۴ درصد از تولید کشور را به خود اختصاص داده است. بخش صنعت نیز جایگاه سوم را در میان تولیدات اقتصادی کشور دارد و ۱۳درصد از کل تولیدات را تشکیل می‌دهد. تامین آب، برق و گاز طبیعی ۸درصد و گروه کشاورزی ۷درصد از کل تولیدات اقتصادی کشور را به خود اختصاص داده است. درنهایت بخش ساختمان با سهم ۴درصدی و بخش معادن با سهم یک‌درصدی کوچک‌ترین بخش‌های تولید ناخالص داخلی کشور به شمار می‌روند.

رشد منفی کشاورزی
اطلاعات منتشرشده از سوی مرکز آمار نشان می‌دهد در‌حالی‌که گروه کشاورزی و ساختمان با کاهش تولید مواجه بودند، دیگر بخش‎های اقتصادی عمده در ۶ماهه ابتدایی سال رشد داشته‌اند. بر این اساس گروه کشاورزی در دو فصل اول سال ۱۴۰۱ منفی ۲/ ۲درصد رشد کرد. این در حالی است که نرخ رشد این گروه در سه ماه ابتدایی سال منفی ۸/ ۰درصد بود. این بخش در سال گذشته نیز رشد منفی ۶/ ۳درصدی را بر جای گذاشته بود. رشد شش‌ماهه ابتدایی سال ۱۴۰۰ نیز عدد منفی ۵/ ۴درصد را ثبت کرد. رشد منفی پی‌در‌پی بخش کشاورزی تا حد زیادی به مسائل مربوط به آب و خشکسالی و تغییرات قیمت ارز و نهاده‌های وارداتی مورداستفاده در بخش کشاورزی باز می‌گردد.
حفظ رشد صنعت
در بخش صنایع و معادن، سرعت رشد اقتصادی تغییری نکرد. بر این اساس درحالی‌که در بهار ۱۴۰۱ نرخ رشد بخش صنایع و معادن ۵درصد ثبت شده بود، در تابستان نیز همین سطح رشد را حفظ کرد و عدد ۵درصد را به ثبت رساند تا رشد شش‌ماهه سال ۱۴۰۱ نیز ۵درصد به ثبت برسد. این در حالی است که نرخ رشد گروه صنایع و معادن در سال ۱۴۰۰ معادل ۶درصد به ثبت رسیده بود. این عدد در نیمه نخست سال گذشته ۱/ ۹درصد را ثبت کرد که در مقایسه با نرخ رشد ۵درصدی شش‌ماهه امسال از کاهش رشد این بخش در سال ۱۴۰۱ حکایت دارد.

بااین‌حال آمارهای منتشر‌شده از بخش صنایع و معادن تولیدات صنعت نفت را نیز دربرمی‌گیرد. برای درک بهتر تغییرات رشد در این بخش می‌توان بخش نفت را از آن جدا کرد. بدون نفت، بخش صنایع و معادن در شش‌ماهه ابتدایی سال جاری ۶درصد رشد کرده است. این آمار در مقایسه با رشد ۳/ ۷درصدی فصل بهار با کاهش مواجه شده است. با مقایسه این آمار با سال گذشته می‌توان گفت وضعیت تولید صنایع و معادن بدون محاسبه نفت بهبود یافته است و از سطح ۶/ ۴درصد در سال ۱۴۰۰ به ۶درصد در سال ۱۴۰۱ رسیده است. بخش صنعت به‌تنهایی در ۶ماهه ابتدایی سال جاری ۹/ ۴درصد رشد کرده است که در مدت مشابه سال گذشته ۴/ ۳درصد رشد کرده بود.

افت رشد سوخت؟
با‌این‌حال کاهش چشمگیری در بخش استخراج نفت و گاز طبیعی به چشم می‌خورد. بر این اساس در‌حالی‌که ۶ماهه نخست سال ۱۴۰۰ این بخش با رشد چشمگیر ۳/ ۱۸درصدی مواجه شده بود، در ۶ماهه سال جاری به ۲/ ۳درصد رسید. از سوی دیگر آمارها حاکی از آن است که رشد این بخش در تابستان بیش‌تر از بهار بوده است. بر این اساس در‌حالی‌که بخش استخراج نفت و گاز در بهار ۱/ ۱درصد رشد کرده بود، این عدد در ۶ماهه سال جاری به ۲/ ۳درصد رسیده است.

شاگرد اول گروه‌ها
بیشترین رشد اقتصادی نیمه نخست سال جاری به بخش تامین آب، برق و گاز مربوط است. این بخش در فصل بهار و تابستان امسال با رشد ۹/ ۱۲درصدی مواجه شد که در مقایسه با رشد ۳/ ۶درصدی مدت مشابه سال گذشته شاهد افزایش قابل‌توجهی بوده است. در عوض گروه ساختمان با یکی از بالاترین افت‌ها مواجه شد و در‌حالی‌که در نیمه اول سال گذشته ۱/ ۸درصد رشد کرده بود، در نیمه نخست سال جاری ۶/ ۱درصد کوچک‌تر شد.

انقباض رشد خدمات
بخش خدمات، به عنوان بزرگ‌ترین گروه اقتصادی در تولید ناخالص داخلی ایران، در تابستان ۱۴۰۱ با کاهش سرعت رشد مواجه شد. د‌رحالی‌که این بخش در بهار سال جاری رشد ۹/ ۳درصدی را ثبت کرده بود، رشد شش‌ماهه این بخش به ۶/ ۲درصد کاهش یافت. این در حالی است که در نیمه نخست سال ۱۴۰۰ بخش خدمات ۷/ ۴درصد بزرگ‌تر شده بود. در میان زیرمجموعه‌های بخش خدمات، به‌جز واسطه‌گری‌های مالی، تمام بخش‌ها رشد مثبت به ثبت رساندند.
منبع: دنیای اقتصاد