پیکار و نبرد دو گروه اصلی بازیگران بازار سهام یعنی خریداران و فروشندگان در پهنه معاملات بورس تهران همچنان جاری و ساری است. معاملات دیروز با چیرگی و کامیابی سمت عرضه در نمادهای بزرگ بازار به اتمام رسید ‌و جریان نیرومند عرضه در چرخه دادوستدهای بازار سهام در روز دوشنبه، خریداران را در سهم‌‌‌‌‌‌‌‌‌های شاخص‌‌‌‌‌‌‌‌‌ساز مقهور قدرت خود کردند. در کوچک‌ترهای بازار اما قضیه کمی متفاوت بود و رشد اندک نماگر هم‌‌‌‌‌‌‌‌‌وزن که چهره و رخسار کلیت بازار را به نحو مطلوبی نمایش می‌دهد، تاییدی بر این مدعا است.

واگرایی در نماگرهای بازار
در اثنای مبادلات دیروز بورس اوراق‌بهادار تهران، فشار عرضه در نمادهای بزرگ و با ارزش بازار بالا سبب شد تا نماگر اصلی تالار شیشه‌ای سرخپوش شود و با افت ۱۰‌هزار‌واحدی همراه شود که این رقم معادل نزول ۵۷/ ۰‌واحد‌ درصدی شاخص مذکور است. به‌این‌ترتیب دماسنج اصلی بازار سهام از کانال یک‌میلیون و ۸۰۰‌هزار‌واحدی دوری گزید و باید در روزهای آتی بخت و اقبال خود را برای تسخیر مجدد این ابرکانال آزمایش و امتحان کند. نماگر هم‌‌‌‌‌‌‌‌‌وزن نیز که نشانی از اثرگذاری یکسان کلیه نمادهای بازار است، در جریان معاملات دیروز با افزایش اندک ۱۳/ ۰واحد‌درصدی مواجه شد.

چرخش پول به سمت کوچک‌ترها
تباین و واگرایی در جهت دو نماگر اصلی بازار سهام در روز گذشته گویای این نکته است که جریان پول در صحنه معاملات بورس تهران به‌دقت در حال رصد اوضاع و رویدادهای پیرامون بازار سهام است و پس از چندی که تب داغ پول به‌خوبی نمود خود را در سهم‌‌‌‌‌‌‌‌‌های بزرگ بازار نشان می‌داد، اکنون نقدینگی به سمت سهم‌‌‌‌‌‌‌‌‌های کوچک‌تر بازار روانه شده‌است، یعنی با اینکه همچنان در کلیت بورس تهران شاهد عقب‌‌‌‌‌‌‌‌‌نشینی خریداران از گردونه معاملات سهام هستیم، اما چرخش پول درمیان صنایع بورس تهران به‌صورت آشکارا قابل‌ردیابی و پیگیری است و این روزها جریان پول از سهم‌‌‌‌‌‌‌‌‌ها و صنایع بزرگ و شاخص‌ساز راهی گروه‌های با ارزش بازار پایین‌تر می‌شود.
این موضوع گواهی بر این نکته است که معامله‌گران این روزهای بورس تهران با نکته‌‌‌‌‌‌‌‌‌بینی و تیزنگری رشد یا افت سهم‌‌‌‌‌‌‌‌‌ها را رصد می‌کنند، چون در معاملات ماه اسفند، شاخص‌کل تا پایان دادوستدهای دیروز، بازدهی ۱/ ۱۷‌درصدی را به‌ثبت رسانده بود و نماگر هم‌‌‌‌‌‌‌‌‌وزن نیز رشد ۸/ ۱۲ را در این ماه تجربه کرده بود. این موضوع حاکی از آن است که در جریان روند صعودی که اخیرا در بازار سرمایه حادث شد، سهام شاخص‌‌‌‌‌‌‌‌‌ساز و بزرگ بازار با استقبال بیش‌‌‌‌‌‌‌‌‌تری نسبت به نمادهای کوچک‌تر بازار رو‌‌‌‌‌‌‌‌‌به‌‌‌‌‌‌‌‌‌رو شدند و نتیجتا اینکه می‌توان این عامل را به‌عنوان یکی از دلایلی تلقی کرد که سبب‌شده تا پول سمت و سوی خود را به سمت نمادهای کوچک بازار متمایل کند.

خروج ادامه‌‌‌‌‌‌‌‌‌دار حقیقی‌‌‌‌‌‌‌‌‌ها
در جریان معاملات دیروز حقیقی‌‌‌‌‌‌‌‌‌ها همچنان به خارج‌‌‌‌‌‌‌‌‌کردن پول از چرخه معاملات سهام ادامه دادند و ۲۴۲‌میلیارد‌تومان دیگر از سوی این گروه از فعالان بورس تهران از بازار خارج شد تا برای هفتمین روز معاملاتی متوالی شاهد انتقال مالکیت از پورتفوی حقیقی‌‌‌‌‌‌‌‌‌ها به سبد حقوقی‌‌‌‌‌‌‌‌‌های بازار باشیم. ذکر این نکته الزامی است که بررسی آمار خرید و فروش اشخاص حقیقی و حقوقی، یک داده مکمل است و نمی‌توان صرفا با اتکا به این آمار معاملاتی درباره کلیت بازار نظر داد، بلکه باید در کنار این متغیر اثر سایر پارامترهای تاثیرگذار بر بازار موردبررسی قرار گیرد تا در نهایت با نگاهی جامع بتوان درباره آنچه که در کلیت بازار اتفاق‌افتاده نظر داد.
یکی دیگر از پارامترهایی که بدین منظور مورد‌استفاده قرار می‌گیرد و دید خوبی درباره وضعیت رونق یا رکود معاملاتی در بازار مخابره می‌کند، سنجه آماری به‌نام ارزش معاملات خرد است که شامل سهام و حق‌تقدم می‌شود. این متغیر آماری نیز در جریان دادوستدهای دیروز برای دومین روز متوالی در ارقامی پایین‌تر از ۵‌هزار‌میلیارد‌تومان تثبیت شد. با ثبت رقم ۴‌هزار و ۳۵۴‌میلیارد ‌تومان از سمت متغیر ارزش معاملات خرد و خروج پول ۲۴۲‌میلیارد ‌تومانی حقیقی‌‌‌‌‌‌‌‌‌ها می‌توان گفت که مجددا در معاملات بورس تهران، تب داغ خرید سهام با افت دما همراه شده‌است و معاملات بازار در فضای پایدارتری پیگیری می‌شود.

بازی‌‌‌‌‌‌‌‌‌خوانی مذاکرات و بورس تهران
رافائل گروسی، مدیرکل آژانس بین‌المللی انرژی اتمی چند روز قبل در تهران بود و در جریان سفر به ایران، با ابراهیم رئیسی، رئیس‌‌‌‌‌‌‌‌‌جمهور و حسین امیرعبداللهیان، وزیر امورخارجه دیدار و گفت‌‌‌‌‌‌‌‌‌وگو کرد. اخبار مثبت منتشره از مذاکرات رافائل گروسی، مدیرکل آژانس بین‌المللی انرژی اتمی و طرف‌‌‌‌‌‌‌‌‌های ایرانی نشانگر این است که هدف اصلی از توافق‌های احتمالی گروسی در تهران، کمک به احیای برجام است. محمد اسلامی، رئیس سازمان انرژی اتمی هم تاکید کرد که توافق ایران و آژانس در چارچوب پادمان خواهد بود. مدیرکل آژانس بین‌المللی انرژی اتمی پس از اتمام کار خود در ایران با بیان اینکه آماده هستیم که کار را با ایران به پیش ببریم، گفت: مذاکرات احیای برجام در دستور کار قرار دارد و ادامه می‌یابد؛ کاری که ما انجام می‌دهیم و توافق خوبی که قرار است به آن برسیم، به احیای برجام کمک خواهد کرد.

برخی از تحلیلگران سیاسی اعتقاد دارند که پیام مثبت سفر گروسی به تهران پیامی برای گره‌‌‌‌‌‌‌‌‌گشایی از برجام و از سرگیری مذاکرات احیای توافق هسته‌‌‌‌‌‌‌‌‌ای است و احتمال اینکه این مذاکرات پس از حل و فصل اختلافات میان ایران و آژانس از سر گرفته شود، زیاد است. در گزارش روز ۱۴ اسفند «دنیای‌اقتصاد» تحت‌عنوان مسیریابی استراتژیک سهام به موضوع بورس و مذاکرات اشاره شد. در آن گزارش گفته شد که همگان بر این نکته مهم واقف هستند که دستیابی به توافق در بلندمدت به‌‌‌‌‌‌‌‌‌نفع بنگاه‌های اقتصادی و بازاری مثل بورس تهران است و منافع حاصل از توافق و ارتباط با اقتصاد جهانی، بیشترین فواید و مزایا را در بین بازارهای دارایی نصیب بازار سهام خواهد کرد.

در حال‌حاضر اکثر بنگاه‌های اقتصادی کشور که سهام آنها در بورس نیز مورد معامله قرار می‌گیرد، محصولات صادراتی خود را به دلیل اعمال تحریم‌ها، با تخفیف‌های قابل‌توجهی نسبت به قیمت‌های واقعی و جهانی می‌‌‌‌‌‌‌‌‌فروشند و قطعا در صورت برداشته‌شدن مجدد سایه غده سرطانی تحریم از سر این بنگاه‌ها، فروش محصولات صادراتی به قیمت‌های روز و واقعی موجبات بهبود حال این بنگاه‌ها و افزایش سودآوری در آینده را فراهم خواهد کرد. افزون بر این، اغلب شرکت‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌های تولیدی کشور در فناوری‌های مربوط به خط‌تولید خود با گذر زمان و استهلاک تکنولوژی تولید، قادر به استفاده کامل از ظرفیت کل تولیدی خود نیستند و به‌‌‌‌‌‌‌‌‌روزرسانی و نوآوری سیستم‌‌‌‌‌‌‌‌‌ها، ابزارها و تکنولوژی خط‌تولید نیازمند ارتباط با خارج از کشور و واردات برخی قطعه‌‌‌‌‌‌‌‌‌ها و تکنولوژی‌ها است، بنابراین با توجه به موارد مذکور مجددا می‌توان گفت که حصول توافق در بلندمدت منفعت‌‌‌‌‌‌‌‌‌های زیادی را عاید و نصیب بنگاه‌های اقتصادی کشور خواهد کرد.
منبع: دنیای اقتصاد