دولت آمریکا در اقدامی ناگهانی تصمیم گرفت تعرفه ۲۵ درصدی بر ۵۰ میلیارد دلار از واردات کالاهای چینی وضع کند، اقدامی که آتش زیر خاکستر جنگ تعرفه میان دو غول اقتصادی جهان را بار دیگر شعله‌ور ساخت. بلافاصله بعد از بیانیه روز جمعه کاخ‌سفید،‌ وزارت بازرگانی چین اعلام کرد در تلافی این اقدام آمریکا، این کشور نیز تعرفه ۲۵ درصدی بر واردات ۶۵۹ قلم کالای تولید آمریکا که ارزشی بالغ بر ۵۰ میلیارد دلار دارند وضع خواهد کرد. به گزارش گروه اقتصاد بین‌الملل روزنامه «دنیای اقتصاد» مقامات چینی خاطر نشان کردند دولت آمریکا با این اقدام خود خط‌بطلانی بر مذاکرات تجاری سطح‌ بالایی که به‌تازگی میان دو کشور برگزار شد، کشید و بار دیگر رسما جنگ تجاری را آغاز کرد. کریستین لاگارد، رئیس صندوق بین‌المللی پول در بحبوحه از سرگیری جنگ‌تجاری میان بزرگ‌ترین اقتصادهای دنیا هشدار داد تعرفه‌های جدید دولت آمریکا اقدامات تلافی‌جویانه سایر کشورها را در پی دارد، موضوعی که نظام تجاری جهان را تهدید و بهاقتصاد آمریکا صدمه خواهد زد. این در حالی است که گری کوهن، مشاور اقتصادی ارشد سابق دونالد ترامپ، اعلام کرده است افزایش تعرفه‌های واردات در آمریکا، رونق اقتصادی را که به واسطه سیاست کاهش مالیات دولت ترامپ ایجاد می‌شود خنثی خواهد کرد. البته در روزهای اخیر تشدید دعواهای تجاری آمریکا تنها مختص به چین نبود. روز پنج‌شنبه کشورهای عضو اتحادیه اروپا حمایت خود را از طرحی که قرار است برای تلافی به وضع تعرفه فولاد و آلومینیوم آمریکا، بر ۳/ ۳ میلیارد دلار از واردات تولید آمریکا تعرفه وضع شود اعلام کردند. در این باره ژاپنی‌ها نیز تصمیم دارند در مذاکرات حل‌ اختلافات «سازمان تجارت جهانی» در موضوع تعرفه‌های فولاد و آلومینیوم دولت آمریکا به اروپا ملحق شوند.

دولت ترامپ تعرفه ۲۵ درصدی بر فهرستی مشتمل بر ۸۱۸ کالای استراتژیک وارداتی از چین به ارزش ۳۴ میلیارد دلار وضع خواهد کرد، تصمیمی که با به همراه داشتن پاسخ تلافی‌جویانه پکن، تنش‌های تجاری میان بزرگ‌ترین اقتصادهای دنیا را تشدید کرده است. به گزارش «رویترز» یکی از مهم‌ترین اقلامی که قرار است از تاریخ ۶ جولای تعرفه ۲۵ درصدی برای آن وضع شود، خودرو است. به گزارش «سی‌ان‌ان»، دولت آمریکا همچنین تصمیم دارد تعرفه بیش از ۲۸۰ قلم کالای دیگر به ارزش ۱۶ میلیارد دلار را – شامل طیف گسترده‌ای از محصولات الکترونیک، پلاستیک و نیمه‌رسانا – پس از یک دوره بررسی نظرات عمومی افزایش دهد (با در نظر گرفتن فهرست اولیه، مجموع ارزش کالاهایی که هدف تعرفه‌ای قرار می‌گیرند بالغ بر ۵۰ میلیارد دلار است). در بیانیه روز جمعه دونالد ترامپ ضمن اعلام وضع تعرفه ۲۵ درصدی بر ۵۰ میلیارد دلار از واردات چینی، اظهار کرد این اقدام، کالاهای چینی را که شامل فناوری‌های مهم صنعتی می‌شود تحت تاثیر قرار خواهد داد: «این اقدام در واکنش به دزدی مالکیت معنوی و فناوری از سوی چین، همچنین سیاست‌های تجاری ناعادلانه آنها اتخاذ شد.» دونالد ترامپ در ادامه با اشاره به احتمال اقدام تلافی‌جویانه دولت چین و وضع تعرفه بر محصولات کشاورزی تولید آمریکا خاطرنشان کرد کاخ‌سفید می‌تواند تعرفه‌های بیشتر برای واردات چینی وضع کند، اقدام متقابلی که دولت چین بلافاصله روز جمعه صورت داد.

اندکی پس از بیانیه دونالد ترامپ (روز جمعه) وزارت بازرگانی چین اعلام کرد این اقدام آمریکا را با وضع تعرفه‌هایی با همان شدت و مقیاس پاسخ خواهد داد. به گزارش خبرگزاری «شینهوا» چین، در بیانیه وزارت بازرگانی چین آمده است: «ایالات‌متحده مدام نظر خود را عوض می‌کند و حالا بار دیگر یک جنگ‌تجاری را آغاز کرد. چین به‌دنبال جنگ‌تجاری نیست، اما در دفاع از منافع ملی خود، نظام تجارت جهانی و روند جهانی شدن با قدرت با این اقدام مقابله می‌کند.» در ادامه بیانیه وزارت بازرگانی چین آمده است: «تمام توافقات اقتصادی و تجاری حاصله در مذاکرات اخیر میان دو کشور، باطل خواهد شد. این شامل توافق اولیه برای افزایش خرید محصولات انرژی و کشاورزی آمریکا از سوی چین است.»

به گفته وزیر دارایی‌ چین، اقدامات تلافی‌جویانه این کشور مانند افزایش تعرفه‌های آمریکا در دو مرحله صورت می‌گیرد:‌ افزایش تعرفه ۵۴۵ قلم کالای تولید آمریکا – نظیر محصولات کشاورزی، خودرویی و موادغذایی دریایی به ارزش ۳۴ میلیارد دلار از تاریخ ۶ جولای و وضع تعرفه بر ۱۱۴ قلم کالای باقی‌مانده شامل مواد شیمیایی، تجهیزات پزشکی و تولیدات انرژی، که بعد از آن اجرا خواهد شد. در این باره خبرگزاری «رویترز» در گزارشی مدعی شده فهرست تلافی‌جویانه‌ای که دولت چین روز جمعه منتشر کرد، شش برابر بزرگ‌تر از فهرست ماه آوریل است، در حالی که از لحاظ ارزش در همان ۵۰ میلیارد دلار باقی مانده است (چرا که برخی محصولات وارداتی با ارزش بالا نظیر هواپیمای تجاری از آن حذف شده است). پس از اعلام این خبر، سهام شرکت‌های «بوئینگ» و «کاترپیلار» – اولین و دومین صادرکننده بزرگ آمریکا به چین – به ترتیب با کاهشی ۳/ ۱ و ۲ درصدی مواجه شد.

پس از اعلام تعرفه‌های جدید دولت آمریکا، «صندوق بین‌المللی پول» در بیانیه‌ای اعلام کرد این تعرفه‌ها با تحریک کشورهای دیگر برای اتخاذ اقدامات تلافی‌جویانه، موجب تضعیف نظام تجاری جهان و صدمه به اقتصاد آمریکا می‌شوند. کریستین لاگارد،‌ رئیس صندوق در سخنرانی که پیرامون سیاست‌های اقتصادی دولت آمریکا داشت خاطرنشان کرد: «بگذارید اثرات اقتصاد کلان را دست کم نگیریم. اگر سیاست‌های تجاری ترامپ با اقدامات تلافی‌جویانه سایر شرکای تجاری نظیر کانادا و آلمان همراه شود، اثرات اقتصادی عظیمی در پی خواهد داشت.» لاگارد در این سخنرانی مدعی شد نسبت به رشد پیش‌بینی شده بالقوه اقتصاد آمریکا به اندازه دولت ترامپ خوش‌بین نیست.

گری کوهن، مشاور اقتصادی ارشد سابق ترامپ نیز در گفت‌وگویی که با روزنامه آمریکایی «واشنگتن پست» داشت‌ مدعی شد سیاست‌های تجاری اخیر دولت ترامپ، رونق اقتصادی را که به‌واسطه طرح کاهش مالیات‌ها ایجاد می‌شود از بین خواهد برد و ممکن است مسبب آغاز یک دوره رکود در این کشور باشد. به گفته‌ او در حال حاضر شرکت‌ها از سرمایه‌گذاری در آمریکا اجتناب می‌کنند، چرا که منتظر نتیجه دعواهای تجاری آمریکا هستند. کوهن در این گفت‌وگو مدعی شد تصویب طرح تحول نظامی مالیاتی از سوی کنگره، مشوق‌های بسیاری برای کسب‌وکارها ایجاد کرده است، اما تشدید تنش‌های تجاری ممکن است این مشوق‌ها را سرکوب کند و به وقوع یک رکود در اقتصاد آمریکا بینجامد.

روز پنج‌شنبه کشورهای عضو اتحادیه اروپا در تلافی وضع تعرفه فولاد و آلومینیوم آمریکا، به اتفاق‌آرا از طرحی برای وضع تعرفه بر ۳/ ۳ میلیارد دلار از واردات محصولات آمریکایی حمایت کردند. این اقدامات تلافی‌جویانه کمیسیون اروپا پس از به‌روزرسانی در نشست ۲۰ ژوئن، از اواخر این ماه یا اوایل ماه آینده میلادی اجرایی خواهد شد. به گزارش خبرگزاری مهر‌ و به نقل از گفت‌وگوی یک منبع آگاه در کمیسیون اروپا با خبرگزاری فرانسه، اتحادیه اروپا حق خود می‌داند که بر یکسری از کالاهای تولید آمریکا به ارزش ۸/ ۲ میلیارد یورو (۳/ ۳ میلیارد دلار) همان‌طور که سازمان تجارت جهانی را نسبت به این موضوع مطلع کرده است، تعرفه وضع کند. اقدامات تلافی‌جویانه اتحادیه اروپا صادرات کالاهای آمریکایی از جمله موتورهای هارلی‌دیویدسون، شلوار جین، نوشیدنی‌ها و برخی دیگر از کالاهای آمریکایی را هدف قرار خواهد داد.

در این باره ژاپن در نظر دارد گفت‌وگوهای حل‌وفصل اختلافات «سازمان تجارت جهانی» در موضوع افزایش تعرفه‌های فولاد و آلومینیوم آمریکا، به اتحادیه اروپا بپیوندد. به گزارش خبرگزاری مهر، یک منبع دولتی ژاپن که مستقیما در جریان این اتفاق بوده، گفته است این کشور به «سازمان تجارت جهانی» در مورد تمایلش برای پیوستن به این پرونده، اطلاع داده است. این منبع که نخواسته نامی از او برده شود، همچنین گفت که ژاپن درخواست کرده است به پرونده‌های مشابهی که از سوی کانادا و مکزیکعلیه تعرفه‌های آمریکا به راه انداخته شده است، ملحق شود. این منبع دولتی گفت: ما شرایطی مشابه با این کشورها داریم، بنابراین خواهان مشارکت در این مذاکرات و به اشتراک‌گذاری اطلاعاتمان هستیم. هدف نهایی ما این است که آمریکا را وادار کنیم تعرفه‌ها را کنار بگذارد.

منبع: دنیای اقتصاد