ظهر جمعه، مسعود پزشکیان رئیسجمهور با یک پیام صریح در شبکه اجتماعی ایکس، ریشههای تورم را نشانه رفت. او با اشاره به «کسری بودجه دولت» و «خلق پول بدون پشتوانه توسط بانکها» تأکید کرد که دولت قصد ندارد هزینههای خود را از مسیر افزایش تورم و از جیب مردم تأمین کند. پیامی که بهروشنی تلاش داشت مرز میان سیاست مالی دولت و فشار بر معیشت مردم را ترسیم کند.
بعدازظهر؛ بنزین در ایستگاه انتظار
ساعاتی بعد، فاطمه مهاجرانی، سخنگوی دولت هم از تریبون فضای مجازی وارد میدان شد؛ اما اینبار برای توضیح درباره یکی از حساسترین موضوعات اقتصادی کشور: اصلاح قیمت بنزین. او اعلام کرد که «تاریخ دقیق اجرای طرح هنوز نهایی نشده» و جلسات کارگروه همچنان در حال برگزاری است. سخنگوی دولت وعده داد که زمانبندی اجرای طرح بهمحض قطعی شدن، بهصورت شفاف به اطلاع مردم خواهد رسید؛ وعدهای که بیش از آنکه آرامش بیاورد، نشانه تداوم بلاتکلیفی در یکی از مهمترین تصمیمات اقتصادی کشور است.
غروب؛ طلا و سکه بر قلههای تاریخی
اما این هفته در بازار طلا و سکه رقم چه خبر بود؛ جایی که قیمتها یکی پس از دیگری رکورد شکستند. نادر بذرافشان، رئیس اتحادیه فروشندگان و سازندگان طلا و جواهر تهران، از جهش کمسابقه قیمتها در هفته دوم آذر خبر داد؛ جهشی که بهگفته او بیش از هر چیز تحتتأثیر رشد بیش از ۷۰۰۰ تومانی نرخ دلار در بازار آزاد رخ داده است.
بر اساس آخرین قیمتها:
هر مثقال طلای ۱۷ عیار به ۵۳ میلیون و ۲۰۰ هزار تومان رسید.
هر گرم طلای ۱۸ عیار از ۱۲ میلیون و ۲۸۷ هزار تومان عبور کرد.
سکه امامی به ۱۲۷ میلیون و ۳۰۰ هزار تومان رسید.
نیمسکه ۶۶ میلیون و ۷۰۰ هزار تومان و ربعسکه ۳۷ میلیون و ۶۰۰ هزار تومان قیمت خورد.
حباب سکه نیز به حدود ۷ میلیون و ۳۰۰ هزار تومان رسید.
بذرافشان تأکید کرد که بازار جهانی طلا نوسان خاصی نداشته و این نرخ ارز و فضای پرتنش سیاسی منطقهای و بینالمللی بوده که موتور اصلی جهش قیمتها را روشن کرده است.
شب؛ نقره، ستاره بازارهای جهانی شد
در ادامه، محمد کشتیآرای، عضو هیأت رئیسه کمیسیون تخصصی طلا و جواهر اتاق اصناف ایران، خبر از یک پدیده تازه داد: نقره در این هفته پربازدهترین فلز گرانبها در بازارهای جهانی شد. نقره با رشد بیش از ۳ درصدی به ۵۷ دلار رسید و پلاتین نیز جهش ۱۲ درصدی را تجربه کرد. بهگفته او، کاهش ذخایر جهانی نقره و رشد مصرف صنعتی، عامل اصلی این افزایش قیمت بوده است.
کشتیآرای همچنین تأکید کرد که محاسبه قیمت طلا در ایران وابسته به دو عامل «قیمت جهانی» و «نرخ ارز» است و هرگونه نوسان در یکی از این دو، مستقیم به بازار داخلی منتقل میشود. او از کاهش ارزش دلار در برابر طلا نیز بهعنوان یکی از پیشرانهای صعود قیمت جهانی طلا نام برد.
نیمهشب؛ بنبست مسکن و شکست نهضت ملی
اما پرونده اقتصاد جمعه شب با یک گزارش تلخ از بازار مسکن بسته شد. خشایار باقرپور، رئیس اتحادیه تعاونیهای عمرانی تهران، با صراحت از «شکست عملی نهضت ملی مسکن» سخن گفت؛ شکستی که بهگفته او نتیجه مستقیم بدعهدی بانکها در پرداخت تسهیلات است.
او اعلام کرد که جز بانک مسکن که حدود ۷۰ درصد تعهدات خود را انجام داده، سایر بانکها عملکردی «تکرقمی» داشتهاند و ترجیح دادهاند جریمه بپردازند، اما وام ساخت ندهند. به گفته باقرپور، جریمههای فعلی آنقدر ناچیز است که برای بانکها بهصرفهتر از پرداخت تسهیلات بلندمدت است.
خانهاولیها؛ حذفشدگان خاموش بازار
باقرپور در ادامه هشدار داد که «خانهاولیها» عملاً از بازار مسکن حذف شدهاند. افزایش سالانه درآمد خانوار کمتر از نصف نرخ تورم است و همین شکاف باعث شده رؤیای صاحبخانه شدن برای بسیاری از خانوارها به یک افق دستنیافتنی تبدیل شود.
او حتی پا را فراتر گذاشت و گفت اگر شرایط اقتصادی تغییر نکند، خانوارهای فاقد مسکن «هرگز» صاحبخانه نخواهند شد، مگر با یک اتفاق غیرمنتظره مثل ارث یا جهش ناگهانی سرمایه.
بحران مسکن کارگری؛ صنعت در بنبست نیرو
در بخش پایانی این روایت، مسکن کارگری نیز به یک بحران جدی توصیف شد. فاصله زیاد شهرکهای صنعتی از مناطق مسکونی، هزینه بالای رفتوآمد و ناتوانی کارگران در پرداخت اجاره، باعث شده هم کارگران فرسوده شوند و هم کارفرمایان با کمبود نیرو مواجه شوند.
باقرپور راهحل را در ساخت مسکن کارگری در مجاورت شهرکهای صنعتی و با حمایتهای مالیاتی، بیمهای و تسهیلاتی از سوی دولت و شهرداریها دانست؛ راهکاری که اگر اجرایی نشود، بهگفته او تولید نیز دیر یا زود زمینگیر خواهد شد.