بازاری که از «پایین» شکل گرفت
بازار رمزارز در ایران نه توسط بانکها معرفی شد، نه توسط بورس، نه توسط سیاستگذار؛ این بار، مردم از سیاستگذار جلو زدند.
سه میلیون یعنی: تقریبا یکچهارم جمعیت شاغل یا یکسوم جمعیت شهری ۱۵ تا ۳۵ ساله. بازار رمزارز در ایران، بیشتر پدیدهای جوانانه است تا صرفا مالی. برای بسیاری از این افراد، اولین تجربه واقعی سرمایهگذاری نه خرید ملک بود، نه بورس بیتکوین بود. این عدد یعنی نهاد رسمی سرمایهگذاری دیر رسیده است.
چرا این عدد مهم شد؟
وقتی سیاستگذار میگوید «بورس نمیتواند نسبت به رمزارز بیتفاوت باشد، در واقع عدد سه میلیون را به رسمیت میشناسد. سه میلیون، یعنی سرمایه خرد در حال خروج از کانالهای سنتی است، نسل جوان، مدلهای تازه را انتخاب کرده و الگوی اعتماد مالی در ایران تغییر کرده است. بازارهای رسمی امروز ناچارند بازاری را ببینند که خودش بهوجود آمد.
نسل سرمایهگذار تازه: موبایل به جای تالار حافظ
سرمایهگذار رمزارزی در ایران عموما زیر ۴۰ سال است و اولین آموزش مالیاش را از شبکههای مجازی گرفته، نه کلاس دانشگاه. این نسل ریسکپذیرتر است، سریعتر تصمیم میگیرد و سرمایهگذاری را تجربه میکند، نه به ارث میبرد. بازار رمزارز، بیشتر از آنکه «فناوری مالی» باشد، سنتشکنی مالی است.
بازاری که هم وعده دارد، هم اضطراب
سه میلیون نفر، در بازاری فعالاند که نه چارچوب تنظیمگری مشخص دارد، نه سیاستگذار آن را به رسمیت کامل شناخته و نه تضمین نهادی پشت آن است. این تضاد، معنای عدد را تغییر میدهد: سه میلیون مشارکتکننده در بازاری که وجه امید و ریسک را همزمان دارد. این بازار، برای بخشی از جامعه امید دسترسی به آینده است،
و برای سیاستگذار چالشی که نمیتوان نادیده گرفت.
سه میلیون ایرانی که وارد رمزارز شدند، فقط یک آمار نیستند؛روایت تغییر ساختار سرمایهگذاری در ایرانند. بازاری که از پایین شکل گرفت؛ بدون دعوت رسمی
و حالا سیاستگذار، آن را به رسمیت میشناسد نه به دلیل فناوری، بلکه به دلیل عددی که پشت آن ایستاده است. این سه میلیون، نشانه یک چیزند: سرمایهگذاری در ایران، جوان شده است.