در محله‌هایی مانند زعفرانیه، نیاوران، فرمانیه، اندرزگو و حتی بخشی از پاسداران، ده‌ها فایل فروش در روز منتشر می‌شود که در عنوان یا بخش توضیحات، «مهاجرت» را به‌عنوان دلیل فروش ذکر می‌کنند. این موضوع حالا به یک کد زبانی بین واسطه‌ها و خریداران تبدیل شده است؛ نشانه‌ای که قرار است به مخاطب بگوید فروشنده جدی است، آماده مذاکره است، و ملک احتمالاً با قیمت واقعی‌تر عرضه شده است.

نشانه‌ای از واقعیت یا صرفاً ترفند جذب توجه؟

یکی از مشاوران املاک در منطقه الهیه به «اقتصادنامه» می‌گوید: «در این بازار راکد، فروشنده‌ای که بخواد ملکش دیده بشه، باید یه بهانه قانع‌کننده برای فروش فوری داشته باشه. الان عبارت مهاجرت تبدیل شده به یه رمز؛ یعنی کسی که می‌فروشه دنبال نقدکردنه، نه بازی با قیمت.»
البته برخی فعالان بازار معتقدند: این روند، لزوماً به معنای مهاجرت واقعی همه فروشندگان نیست. آن‌ها می‌گویند در شرایطی که بخش قابل‌توجهی از خریداران به دنبال «ملک با تخفیف» هستند، اشاره به مهاجرت به‌عنوان دلیل فروش، می‌تواند روشی برای جلب توجه و ایجاد احساس فرصت باشد.
با این حال، روند فراگیرشدن این عبارت، نمی‌تواند کاملاً بی‌ارتباط با تغییرات اجتماعی-اقتصادی ماه‌های گذشته باشد.

رکود در معاملات، رقابت در دیده‌شدن

بازار مسکن پایتخت طی چندماه گذشته از سال جاری حال و هوای رکودی دارد. طبق گفته های برخی فعالان بازار مسکن تعداد معاملات ماهانه در برخی مناطق نسبت به سال گذشته تا ۴۰ درصد هم کاهش یافته و در نبود تقاضای مصرفی، بسیاری از فایل‌ها ماه‌ها در سایت‌ها باقی می‌مانند.
در چنین شرایطی، فروشندگان ناچارند از روش‌های غیرقیمتی برای جلب توجه استفاده کنند. عنوان‌هایی مثل «فروش به دلیل مهاجرت»، «نیاز فوری به پول»، یا «سفر خارج از کشور» بیش از پیش دیده می‌شود. کارکرد این عبارات، بیش از آن‌که اطلاع‌رسانی باشد، برانگیختن حس فرصت و چانه‌زنی نزد خریدار است.
یک کارشناس بازاریابی در حوزه مسکن می‌گوید: «خریدار در بازار امروز با ده‌ها فایل شبیه‌به‌هم روبه‌روست. این عبارت‌ها شبیه تگ هستند؛ کمک می‌کنند آگهی از میان انبوه فایل‌های راکد، برجسته شود. حتی اگر فروشنده واقعاً قصد مهاجرت نداشته باشد، از این رمز استفاده می‌کند تا توجه بیشتری بگیرد.»

آیا فروشندگان واقعاً در حال ترک تهران‌اند؟

اگرچه برخی آگهی‌ها جنبه تبلیغاتی دارند، اما بررسی میدانی اقتصادنامه در محله‌های سعادت‌آباد، نیاوران و کامرانیه نشان می‌دهد: بخش قابل‌توجهی از این فروش‌ها، واقعاً در چارچوب مهاجرت صورت می‌گیرند. برخی فایل‌ها به‌طور مشخص اشاره دارند که «ملک تخلیه شده»، «سند آماده انتقال» و «قیمت توافقی برای فروش سریع» است. در گفت‌وگو با برخی مشاوران، آن‌ها از فروشندگانی خبر می‌دهند که درخواست فروش زیر قیمت دارند تا سریع‌تر وجوه خود را برای انتقال به خارج از کشور یا خرید ملک در شمال آماده کنند.
یک مشاور در منطقه قیطریه می‌گوید: « ما چند مورد داشتیم که فروشنده حتی هزینه پروازش رو هم از همین فروش تأمین می‌کرد. تو این شرایط، مهاجرت یه روند واقعیه، نه صرفاً بهانه تبلیغاتی.»

زبان بازار، آینه رفتارهای تازه

عبارت «فروش به علت مهاجرت» حالا به یکی از واژه‌های پرتکرار در زبان بازار مسکن پایتخت تبدیل شده است. در دل این عبارت کوتاه، می‌توان ترکیبی از رکود بازار، نیاز به نقدشوندگی، تحولات اجتماعی، و نشانه‌هایی از کوچ طبقات خاص را دید.
چه آن را به چشم یک ترفند ببینیم و چه به‌عنوان زنگ خطری از تحولات زیرپوستی، این نشانه‌ها شایسته توجه دقیق‌تر برنامه‌ریزان شهری و تحلیل‌گران بازار است؛ زیرا گاهی در متن‌های کوتاه آگهی‌های فروش، روایت‌های بلندی از شهر نوشته می‌شود.