به گزارش اقتصادنامه، سازمان توسعه و نوسازی معادن و صنایع معدنی ایران(ایمیدرو) در راستای وظایف تعیین شده ذیلِ سیاست های کلان کشور، امسال نیز همچون سال های گذشته با راهبری بخش معدن و صنایع معدنی، 2.2 میلیارد دلار طرح را با مشارکت بخش خصوصی در مدار تولید قرار می دهد که زمینه ساز ایجاد 4 هزار شغل مستقیم در نقاط مختلف کشور به ویژه مناطق محروم خواهد شد. این اقدامات در حالی صورت می گیرد که کاهش وابستگی به نفت، انتظارات از نقش آفرینی این حوزه در اقتصاد ملی را بالا برده است در این میان ایمیدرو سیاست های جدید خود را بر مبنای کاهش ارزبری و توسعه بومی سازی قرار داده است.

علاوه بر هدفگذاری افزایش سهم معدن و صنایع معدنی در تولید ناخالص داخلی و صادرات، " رونق اشتغال" از جمله عواملی محسوب می شود که بیش از پیش نیاز امروز کشور است. بیش از 90 درصد معادن کشور، در شعاع 20 کیلومتری روستاها قرار دارد. در این راستا ایمیدرو برنامه توسعه متوازن و محرومیت زدایی در مناطق غیر برخوردار (با تعریف طرح های توسعه ای) که یکی از مقوله های مهم کشور محسوب می شود را به همراه شرکت های معدن و صنایع معدنی اجرایی کرده است.

 ارزآوری و افزایش سهم اقتصاد معدن در صادرات غیرنفتی

 از سوی دیگر قابلیت ارز آوری و توسعه صادرات غیر نفتی یکی دیگر از رویکردهای کلان دولت، وزارت صنعت معدن و تجارت و ایمیدرو به شمار می رود و در این زمینه سهم ارزش بخش معدن و صنایع معدنی از صادرات غیرنفتی از 20 درصد به 33 درصد افزایش یافته است.

این جهش صادراتی موجب شده تا این حوزه اثرگذار در اقتصاد، قابلیت تأمین نیازهای بخش گسترده ای از صنایع داخلی و کمک به استقلال صنعتی کشور را داشته باشد. این مهم در سایه افزایش حضور بخش خصوصی در اقتصاد ملی که ذیل برنامه های توسعه ای کشور آمده است، به عنوان یک اصل در ایمیدرو مورد توجه است که مشارکت این سازمان و بخش خصوصی در بسیاری از پروژه ها گواه این مدعا است.  

 بهره برداری از 3.2 میلیارد دلار طرح در سال 98

 عملکرد کلان ایمیدرو در توسعه و تکمیل طرح های بخش معدن و صنایع معدنی موجب شد تا در سال 98، حدود  3.2 میلیارد دلار طرح به بهره برداری برسد. این دستاورد در حالی محقق شد که کشور در وضعیت تحریم های بی سابقه قرار دارد. 

اشتغالزایی 4100 نفر در سال 99

افتتاح 2.2 میلیارد دلار طرح در سال99  با اشتغال مستقیم 4100 نفر و

15 هزار نفر به طور غیر مستقیم هدفگذاری شده است. همچنین علاوه بر هدفگذاری فوق، ایمیدرو به عنوان یک سازمان توسعه ای بستر کمک به افتتاح یک میلیارد دلار طرح بخش خصوصی در سال99 را فراهم خواهد کرد.

ایمیدرو همچنین در راستای استراتژی توانمندسازی، از 108 شهرستان کمتر توسعه یافته کشورمان، در 82 شهرستان سرمایه گذاری کرده است که  44 درصد شهرستانهای کمتر توسعه یافته کشور را شامل می شود.

 توسعه اکتشافات؛ تضمینی برای جهش تولید

 در حوزه اکتشاف، ایمیدرو فعالیت های اکتشافی در 41 ناحیه کمتر توسعه یافته را مورد توجه قرار داد که  82 درصد شهرستان های کمترتوسعه یافته کشور را پوشش داده است.

تا پایان نیمه نخست سال ۹۷، ایمیدرو ۲۵۰ هزار کیلومتر مربع کار اکتشافی انجام داده بود اما از نیمه دوم ۹۷ تا پایان سال ۹۸، معادل ۴۰۰ هزار کیلومتر مربع به پهنه‌های اکتشافی افزوده شد. در حال حاضر کل مساحت اکتشافی ایمیدرو و شرکت های زیرمجموعه 650 هزار کیلومتر مربع (65 درصد مساحت قابل اکتشاف کشور) است.

ایمیدرو، علاوه بر این، به سبب نیازهای کشور به مواد معدنی، اکتشافات عمقی را در دستور کار قرار داده است.

 احیای معادن کوچک و متوسط با مشارکت بخش خصوصی

 طرح فعالسازی معادن کوچک و متوسط در نقاط مختلف کشور، با هدف فعال سازی معادن بخش خصوصی که به دلیل شرایط داخلی یا بین المللی نیمه فعال و یا تعطیل شده اند، از آذر ماه سال 97 تعریف و در سال 98 با راهبری ایمیدرو و توسط شرکت تهیه و تولید مواد معدنی ایران (از زیرمجموعه های ایمیدرو)، عملیاتی شد.

معادن کوچک و متوسط به دلیل گستردگی (98 درصد از تعداد کل معادن کشور)، اشتغالزایی (85 درصد از سهم اشتغال معادن کشور) و تولید (65 درصد از سهم تولیدات معدنی کشور) دارای اهمیت هستند و می توانند در ایجاد اشتغال پایدار در بخش معدن و توسعه متوازن کشور نقش بسیار مهمی ایفا کنند.

با اجرای این طرح تا پایان سال گذشته، 146معدن در مناطق کمتر توسعه یافته احیا شده است.

در ادامه اجرای برنامه های مرتبط با فعال سازی اینگونه معادن، احیای 200 معدن و احداث 25 واحد فرآوری در سال 99 هدفگذاری شده است. عملکرد تا اردیبهشت 99 نشان نیز می دهد که بررسی 2183 معدن در قالب 375 پروژه انجام و اقدام کلینیکی بر روی 1058 معدن عملیاتی شده است.

 رشد تولید با مدیریت ارزی بنگاه های بزرگ معدنی و صنایع معدنی توسط ایمیدرو

آمارها حاکی است، میزان تولید محصولاتی همچون شمش طلا، آهن اسفنجی، محصولات فولادی، شمش فولاد، کنسانتره آهن و کاتد مس در شرکت های بزرگ، طی سال 98 نسبت به سال 97، رشد داشته است.

این گزارش می افزاید، به رغم محدودیت های حاکم در داخل کشور (تحریم های بی سابقه) و جهان (بیماری کرونا)، طی 2 ماهه امسال همچنان (طبق جدول) تولید شرکت های بزرگ ادامه دارد و خانواده معدن و صنایع معدنی محدودیت ها را به فرصت تبدیل کرده اند.

افزایش سرمایه شرکت ها

با توجه به نیاز مالی شرکت های بزرگ در تعریف طرح های توسعه ای، ایمیدرو استراتژی افزایش سرمایه شرکت ها از محل سود انباشته را از سال گذشته کلید زد و امسال هم شرکت هایی همچون مبارکه، مس، گل گهر، چادرملو و... این راهبرد را عملیاتی خواهند کرد. این رویکرد به منظور تکمیل راه اندازی  طرح های توسعه ای شرکت ها و با هدف "جهش تولید" اجرا می شود.  

 بر این اساس امسال مبارکه و مس هر کدام 10000 میلیارد تومان، گل گهر 5200 میلیارد تومان، چادرملو 1200 میلیارد تومان و خوزستان 1300 میلیارد تومان افزایش سرمایه خواهند داشت.

برنامه رشد تولید انواع محصولات در سال 99

اهداف مورد توجه در سال "جهش تولید" گویای این است که تولید انواع محصولات در سال 99 نسبت به سال 98، روندی افزایشی خواهد داشت به طوری که شمش آلومینیوم 90 درصد، دانه بندی سنگ آهن 31 درصد، استخراج سنگ آهن 19 درصد، شمش طلا 17 درصد، آهن اسفنجی 13درصد و کاتد مس 12 درصد رشد خواهد داشت.

اولین ها در ایمیدرو

برنامه تولید الکترود گرافیتی به میزان 15 هزار تن برای نخستین بار در کشور، بهینه سازی صنعت سنگ های قمیتی و نیمه قیمتی و سنگ های تزئینی با تشکیل کاگروه توسعه ای این صنعت در ایمیدرو، افزایش استخراج مس به میزان 7 میلیون تن، افزایش استخراج سرب و روی به میزان 32 هزار تن در سال جاری صورت خواهد گرفت.

راه اندازی نخستین بازارچه تخصصی سنگ های قیمتی و نیمه قیمتی

نخستین بازارچه سنگ‌های قیمتی و نیمه قیمتی با حدود هزار و ۵۰۰ مترمربع مساحت و ۱۸ غرفه خردادماه امسال با حضور خداداد غریب پور معاون وزیر صنعت، معدن و تجارت در ارگ جهان نمای شهر اصفهان افتتاح شد. علاوه بر ارگ جهان نما ۸۰ غرفه نیز در سرای گوهر واقع در میدان امام (ع) به این موضوع اختصاص یافته است. قرار است بازارچه سنگ‌های قیمتی و نیمه قیمتی در پنج نقطه از کشور احداث شود که ۲ نقطه از آن در اصفهان است.

از سوی دیگر تفاهم نامه همکاری بین ایمیدرو و استانداری خراسان رضوی به منظور ایجاد بازارچه سنگ های قیمتی و نیمه قیمتی در مشهد امضا شده است. از اهداف این سند علاوه بر شکل گیری بازارچه سنگ های قیمتی و نیمه قیمتی در مشهد، می توان به تشویق فعالان بخش خصوصی برای سرمایه گذاری و هم افزایی و تسهیل ورود گوهر سنگ ها از افغانستان با فعال کردن پایانه مرزی دوغارون اشاره کرد.

 صادرات و برنامه ریزی 3.5 میلیارد دلاری

برنامه سال 99 در بخش صادرات این حوزه نیز نشان می دهد که صادرات 3.5 میلیارد دلاری شرکت های زیرمجموعه ایمیدرو رقم خواهد خورد که حاکی از رشد 9 درصدی برنامه نسبت به عملکرد سال 98 دارد.

 بومی سازی و توسعه ساخت داخل

ایمیدرو از ابتدای سال، استراتژی بومی سازی و توسعه ساخت داخل را ابلاغ، اهداف عملیاتی آن را از شرکت های زیرمجموعه دریافت کرده و پایش این استراتژی را در اولویت برنامه های خود قرار داده است. به عنوان نمونه شرکت های بزرگ، بومی سازی 1000 قطعه در سال جاری را هدفگذاری کرده اند.

 از حفظ سود شرکت ها جهت توسعه تا ارایه تسهیلات از طریق صندوق سرمایه گذاری فعالیت های معدنی

بهبود مدیریت شرکت ها و نقش ایمیدرو در حفظ سود شرکت ها جهت توسعه، حمایت از سرمایه گذاری بخش خصوصی از طریق افزایش سرمایه صندوق بیمه معدنی  و صنایع معدنی، ایجاد زیرساخت های مورد نیاز توسعه بخش معدن و صنایع معدنی و پرداخت بی سابقه مطالبات و دیون دولت از دیگر اقدامات توسعه ای ایمیدرو به شمار می رود که اجرای این برنامه ها به منظور دستیابی به اهداف، همچنان ادامه دارد.

دیون و تعهدات ایمیدرو از سال 89 تاکنون به دولت شامل حقوق دولتی، سود سهام دولت، مالیات، عوارض و ... به میزان بیش از 4400 میلیارد تومان به خزانه پرداخت و تسویه شده است.

پژوهش، توسعه و بومی سازی فناوری و ساخت داخل نیز با تمرکز بر تعریف همکاری های دوجانبه با دانشگاه های مطرح کشور و همچنین حمایت از ایده های ارزش آفرینی که پاسخگوی عرصه تولید در این صنعت باشد، در اهداف توسعه ای ایمیدرو گنجانده شده است.

ایمیدرو جشنواره ایده های ارزش آفرین با نام اینوماین2 (INNOMINE)  را با همکاری معاونت فناوری ریاست جمهوری (و صندوق نوآوری و شکوفایی) و دانشگاه تهران در بهمن ماه سال 98 برگزار کرد. در این جشنواره تعداد شرکت های ثبت نام کننده و ایده های ارسال شده، با جهش نسبت به سال قبل به 380 مورد رسید. 15 ایده برتر این حوزه نیز در پایان این رویداد معرفی شدند. ایمیدرو، "هم آفرینی ارزش"، را در همکاری با مراکز علمی و تحقیقاتی پیگیری می کند. امسال برگزاری اینوماین 3 در دستور کار این سازمان قرار دارد.

ایفای نقش مسئولیت اجتماعی

ایمیدرو و شرکت های معدن و صنایع معدنی در جدیدترین اقدام انسان دوستانه، 200 میلیارد تومان کمک بلاعوض به بحران کرونا اختصاص دادند تا این حوزه طلایه دار ایفای نقش مسئولیت اجتماعی در بین حوزه های مختلف اقتصادی باشد.

 ماموریت  ایمیدرو

ایمیدرو تا سال 1404، سازمانی توسعه دهنده، تقویت کننده، یکپارچه کننده، تسهیلگر و توانمندساز شبکه معادن و صنایع معدنی خواهد بود که با همراهی شرکت های این بخش، می کوشد تا در رشد تولید، صادرات، اشتغال و ... نقش توسعه ای خود را ایفا کند.