به گزارش اقتصادنامه، در این نشست دکتر علی رضاقلی، نویسنده کتاب های جامعه شناسی نخبه کشی و جامعه شناسی خودکامگی با موضوع اهمیت نگاه تاریخی در تحلیل ریشه های توسعه نیافتگی ایران به سخنرانی پرداخت.
علی رضاقلی، جامعه شناس در انجمن اقتصاددانان ایران مطرح کرد: پاسخ بسیاری از چراهای اقتصادی، سیاسی و اجتماعی در تاریخ است و با مطالعه تاریخ می شود مناسبات بین انسان ها و مکانیزم های تغییر را شناخت.
او بیگانگی اقتصاددانان با علم تاریخ، فقه و کلام را یکی از خلاهای مطالعاتی آنان ذکر کرد و گفت: بدون مطالعه این علوم اقتصاددانان نمی توانند تحلیل درستی از وضعیت اقتصاد ارائه دهند.
این جامعه شناس افزود: اقتصاددانان باید به ایران پرسش پاسخ دهند که چرا تکنولوژی آسیاهای بادی خواف با آن پیچیدگی در قرن ها پیش توانست آن انقلاب را در تولید بوجود آورد ولی آن تکنولوژی متوقف شد.
او ادامه داد: تاریخ ایران، جغرافیای ایران، زاگرس، قنات، ریگ روان و شتر در کجای مطالعه اقتصاددانان قرار دارد؟ آب گران و تلاش برای بدست آوردن آب در زندگی مردم کویر را کدام اقتصاددان مطالعه کرده است؟
رضاقلی افزود: از اقتصاددانان می پرسم که ایرانیان در زمان هخامنشیان در گناباد چگونه 340 متر قنات حفر کرده اند؟ از کدام تکنولوژی استفاده کرده اند؟ دو هزار طایفه ایلی در ایران وجود داشته و تمدن آنها در ما نهادینه شده است. چگونه این فرهنگ و تمدن را در مطالعات اقتصادی خود نادیده می گیریم؟
این جامعه شناس مطرح کرد: سالهاست با پدیده وطن ناپرستی مواجه هستیم. این پدیده از کجا آمده و چرا کسی به فکر توسعه این کشور نیست؟چگونه می توان بدون شناخت فرهنگ و فلات ایران اسناد توسعه ای را تدوین کرد؟
او افزود: چرا به این سوال پاسخ نمی دهند که چرا سرمایه گذاری در ایران امنیت ندارد و هر کس سرمایه خود را به زمین پیچ کند، هستی خود را از دست می دهد. چرا در فرهنگ ما می گویند مال باید ما داشته باشد تا بتواند فرار کند؟ آیا این جز فضای ناامنی تاریخی در سرمایه گذاری است؟
رضاقلی با بیان اینکه وقت آن رسیده تا اقتصاددانان ما با فرهنگ، تاریخ، جامعه شناسی، فقه، ادبیات نظامی ها آشتی کنند تا بالخره این کشور روی توسعه را به خود ببیند، گفت: چپ ها از نگاه خود به تاریخ ایران نگاه کرده اند، به طبقات نگاه کرده اند. اقتصادسیاسی ایران در چارچوب نهادی بررسی نشده است.
او با بیان اینکه ایران مثل اروپا مشکل زمین نداشته اما مشکل آب داشته است، گفت: هر کشوری مسائل و مشکلات خود را دارد و هیچ کشوری 3300 قنات ندارد و در 40 متری زیر زمین آسیا ندارد. برخی سیاست های پولی که در ایران اجرا می شود ریشه در فرهنگ پولی اروپا دارد و برای آنها نوشته شده است.
رضاقلی افزود: یک اقتصاددان باید توضیح دهد که چرا ائتلاف سیاسی در ایران شکننده است. چرا چسب رانت نمی تواند این ائتلاف را در کنار هم قرار دهد؟
او با بیان اینکه من به لحاظ اقتصادی تحت تاثیر داگلاس نورث هستم چرا که به عنوان یک اقتصاددان مطالعات جامعی درباره تاریخ داشته است، گفت: تردیدی نیست که برخی عوامل خرجی مانع توسعه ایران است و حاضرم در این رابطه با هر فردی مناظره و مباحثه کنم.
این جامعه شناس افزود: انقلاب اقتصادی اول کامل در ایران رخ نداد چراکه کشاورز مالک نشد. من معتقدم که اقتصاد ایران رقابتی نیست و غارتی است که این روند 14 قرن می شود که در کشور نهادینه شده است.
او گفت: غارت امروز همان رانت است و شکل آن عوض شده است. یکی از انواع غارت سیستم پولی کشور است که با کاهش ارزش پول کشور دارایی های مردم یک شبه با کاهش شدیدی مواجه می شود.
رضاقلی ادامه داد: در گذشته ما با غارتگری های نظامی مواجه بودیم و سربازان و سرداران هر شهر را غارت می کردند و اقتصاد کشور تا قبل از پول نفت معیشتی و ناامن باقی ماند.
اهمیت تاریخ 200 ساله ایران و جهان در اقتصاد
بهروز هادی زنوز در نشست انجمن اقتصاددانان نیز مطرح کرد:اقتصاددانان باید حداقل تاریخ 200 ساله ایران و جهان را بدانند.
کسانی که به مکتب تاریخی اعتقاد ندارند، می گویند آدام اسمیت و ریکاردو نظرات خودشان را با نیوتن و مسائل هندسی تطبیق داده اند.
او افزود: امروز برخی از اقتصاددانان به تاریخ اعتقاد ندارند و قوانین علم را در طول تاریخ جاری و ساری می دانند. اگر در کشور ما با این وضعیت اقتصاددانی نهادگرا نباشد عجیب است و اگر در آمریکا کسی لیبرال ناشد عجیب است.
