ذات اینکه ماینینگ صنعت شود، بسیار خوب است. به هر حال این کار، کار اقتصادی و ارزشآفرین است و سودآوری آن نسبت به صنایع دیگر بسیار خوب است؛ ولی در این مصوبه ایراداتی وجود دارد. آن هم این است که به جای اینکه دولت قوانین آن را اعلام کند، منطق آن را مجوزی کرده است، به جای اینکه بگوید قانون ماینینگ را روشن کند و بگوید هر کسی طبق آن عمل کرد، مجاز است و برعکس هر کسی به آن قانون عمل نکرد جریمه میشود. این کار از نظر قانونگذاری یک فرایند قدیمی است که دیگر اینگونه قانونگذاری نمیکنند مگر در حوزههایی که میخواهند کسی از آن تخلف کند اینگونه قانون وضع میکنند. قانونهایی که میخواهند واقعاً رعایت شود این کار را نمیکنند و با مجوز این کار را میکنند، برای اینکه فساد کمتری دارد. به جای مجوز روی ضوابط اعلام میکنند. میگویند من دیگر مجوز نمیدهم و اعلام میکنم ضوابط این کار، این است و تو اینگونه عمل کن. اگر از ضوابط خارج بودی من روزی سراغ تو میآیم و اگر درست عمل کردی که به کارت ادامه بده و اگر تخلف کردی جریمه خواهی شد. چرا؟ چون تعداد شرکتکنندهها زیاد است و مجوز دادن هم کار وقتگیری است و هم فسادآور است. قیمت برقی که دولت برای این صنعت اختصاص میدهد قیمت بیانصافی است. چرا میخواهد این کار را بکند؟ میخواهد برای همه این کار را ممنوع کند و به یکسری افراد خاص اجازه دهد این کار را کنند. چون نیم تا یک درصد برق مصرفی کشور میخواهد به ماین برسد. خود دولت 11 درصد برق را در توزیع تلف میکند. 15 درصد به کورههای القایی آلومینیوم و فولاد میدهد که بازدهی ندارند؛ ولی برای ماینینگ سختگیرانه عمل میکند. علت آن هم این است که این کار سود خوبی دارد و میخواهد خودش شریک شود.
قیمت برقی که دولت میخواهد به ماین بدهد، چند برابر قیمت برقی است که به صنایع دیگر میدهد. این یک فرایند غلط است. دولت نباید در تجارت رقیب مردم باشد؛ ولی درباره بیانیه بانک مرکزی یک ضربالمثل قدیمی هست که میگوید: «اگر زره خوب نداری، نرو جنگ شمشمیربازی.» منظور این است که باید خود را به ابزارهایی مهیا کنیم که در دنیا نیاز میشود. ما نیاز به تراکنشهای بینالمللی داریم، نه لزوما برای کارهای دولتی و حکومتی. برای کارهای مردم نیاز به تراکنشهای بینالمللی داریم. مثلاً نقل و انتقالاتی که مردم برای یکدیگر در کشورهای مختلف دارند. یا به عنوان نمونه ما به عنوان تولیدکننده صنایع دستی به خارج محصول خود را فروختهایم و میخواهیم پول آن را منتقل کنیم؛ ولی نمیتوانیم. این تراکنشهای بینالمللی را میتوان بهراحتی با رمزارز انجام داد و هیچ دولتی هم نمیتواند جلوی آن را بگیرد؛ ولی متأسفانه در چند سال اخیر دو بار پیایی پیش آمده است که این برای بار دوم بود و شبهه این را میبرد که شاید نیت بدی در این کار وجود دارد. آمریکا که در بیانیههایش ایران را تحریم میکرد و در مورد اینکه ایرانیها با بیتکوین و رمزارزهای دیگر و بلاکچین کار نکنند، مینوشت. بعد دو هفته بعد بانک مرکزی، بیانیه آمریکا را بیانیه خود بانک مرکزی میکند. این، آن چیزی است که بانک مرکزی باید از آن دفاع کند. باید بگوید چیزی را که کنگره به عنوان تحریم علیه ایران مینویسد من به عنوان بیانیه به مردم مینویسم. کنگره صراحتاً در پیشنویس بیانیهشان نوشتهاند که ایران از استفاده از این فناوری و از هرگونه کریپتوکارنسی حتی از فناوری بلاکچین باید محروم شود تا تحریمها روی آن سازگار شود. بانک مرکزی آن بیانیه کنگره را بیانیه بانک مرکزی میکند و میگوید هیچ فعالی نمیتواند از آن استفاده کند و در بانکها و مؤسسات مالی نقل و انتقال آن ممنوع است. این بازی کردن در زمین آنهاست.
بانکهای مرکزی در سراسر جهان ذاتاً با بیتکوین مخالف هستند به خاطر هویتش، به خاطر مرکزی بودن بانک مرکزی و این مخالفت مختص ایران، اروپا، ژاپن و هیچ کشوری نیست؛ ولی درباره ایران وضعیت بهطور استثنایی متفاوت است و ما باید آن را بیشتر رعایت کنیم و با این ابزار از فشاری که روی مردم ماست، کم کنیم.
مقررات وقتی در حوزهای نباشد، ضرر آن از وضع مقررات بد بسیار بیشتر است. مقررات بد یکسری فرصت و سود اقتصادی را از کشور میگیرد که در حوزههای دیگر مشابه این تجربه را کشور ما داشته است. وقتی مقررات این کار را ممنوع میکند فعالان این حوزه میدانند نباید به سمت چنین فعالیتی بروند. ماجرا این است که مقررات نباشد یا اگر باشد ولی شفاف و مهربان نباشد باعث میشود تراکنشهای رمزارزها به بازار سیاه برود چون گیرنده و فرستنده در این تراکنش مشخص نیست. کشورهایی که این نقل و انتقالات و خرید و فروش رمزارز را مجاز اعلام میکنند با شناسایی خرید و فروشها مواردی که مشخص نیست را پیگیری و شناسایی میکنند وگرنه آمریکا و روسیه و... با بیتکوین مخالف بودند؛ ولی در حال حاضر در آن کشورها مجاز اعلام شده است. برای ایران هم این امر دیر یا زود اتفاق میافتد. فقط ما باید دست از لجاجت برداریم.
منبع: اقتصادنامه
مطالب مرتبط