اسکناس آمریکایی پشت مرز ۲۶هزار تومانی به کار خود در بهمن‌ماه پایان داد و نزدیک به ۱۸درصد افزایش قیمت را به ثبت رساند. در بازار سکه نیز در ماه‌های آبان و دی ماه کاهش قیمت رقم خورد؛‌ ولی این فلز گرانبها در ماه یازدهم سال بالای ۱۶درصد رشد کرد. تغییر فضای بازارها، در میان معامله‌گران بازار سهام نیز مشهود بود. بازار سهام که دی ماه منفی‌ترین ماه تاریخ خود را تجربه کرده بود در دومین ماه از زمستان با رشد ۶/ ۷درصدی شاخص کل همراه شد. رسیدن قیمت‌ سهام به محدوده‌های جذاب و افت نسبت «قیمت به درآمد» به محدوده ۸ واحد در کنار افزایش انتظارات تورمی از عوامل اثرگذار در تقویت بازار سهام بودند. همسو با بازارها، نرخ تورم ماهانه که در سه ماه متوالی روند کاهشی را ثبت کرده بود، در بهمن ماه مسیر افزایشی در پیش گرفت.
دلار در بهمن‌ماه، بیشترین میزان افزایش قیمت از آخر تابستان را به ثبت رساند. اسکناس آمریکایی طی یک روند افزایشی در‌ماه‌ یازدهم سال،‌ ۹/ ۱۷درصد رشد را به ثبت رساند و در آستانه مرز ۲۶ هزار تومانی به‌کار خود پایان داد. روز پنج‌شنبه،‌ در ادامه سیر صعودی بهمن‌ماه‌، دلار ۱۳۰ تومان افزایش را به ثبت رساند و به بهای ۲۵ هزار و ۹۳۰‌تومان رسید. با وجود رشد قابل توجه اسکناس آمریکایی در ‌ماه‌ دوم زمستان، برخی از فعالان از احتمال تغییر مسیر بازار ارز در آغاز اسفندماه سخن می‌گویند. به گفته فعالان، سیگنال جدید دولت آمریکا در انتهای هفته موجب شد که در روز جمعه تعداد فروشندگان در بازار معاملات پشت‌خطی بیشتر شود. گفته می‌شود،‌ کنار گذاشتن مکانیزم ماشه و نیز لغو محدودیت تردد دیپلمات‌های ایرانی در نیویورک، توسط دولت جدید آمریکا،‌ از سوی معامله‌گران داخلی به‌عنوان سیگنالی در نظر گرفته شد که ایالات‌متحده، آماده تغییر سیاست خود درباره ایران است. به گفته برخی فعالان، در صورتی‌که ایران پاسخی به این سیگنال‌ها ارسال کند که حکایت از کاهش تنش‌ها باشد، دلار و سکه در اولین روز اسفندماه‌ به افت خود ادامه خواهد داد.

افت دلار در معاملات پشت خطی
دلار که روز پنج‌شنبه تا محدوده ۲۵ هزار و ۹۰۰ تومان رشد کرده بود، روز جمعه در معاملات پشت‌خطی تا ساعت ۲ بعدازظهر دچار ریزش تا ابتدای کانال ۲۵هزار تومانی شد. به گفته فعالان، زمانی که دولت جدید آمریکا بر سرکار آمد و معامله‌گران از سوی این دولت، اقدام خاصی را مشاهده نکردند که از تغییر رفتار این گروه نسبت به دولت ترامپ حکایت کند، دلار به‌تدریج افزایشی شد؛‌ این ارز از کانال ۲۲هزار تومانی حرکت افزایشی خود را آغاز کرد و در مقطعی از بهمن‌ماه‌ حتی به بالای کانال ۲۶ هزار تومانی رفت. در واقع، دشوار‌شدن لغو تحریم‌ها موجب شد که در بهمن، خریدهای ارزی بیشتر شود. با این حال، سیگنال‌های جدید آمریکایی‌ها در آخرین روز بهمن‌ماه‌ و اولین روز اسفندماه موجب شد که فاز برجامی بازار در معاملات پشت‌خطی تغییر کند. به این ترتیب،‌ ممکن است که دلار مسیر متفاوتی را در اسفندماه نسبت به ‌ماه‌ بهمن تجربه کند. با این حال، این فاز بر اساس اخبار جدید ممکن است دوباره تغییر کند. در واقع اگر معامله‌گران بازار احساس کنند که همچنان رسیدن به توافق برای دو طرف دشوار است، بار‌دیگر ممکن است خریدهای ارزی افزایش پیدا کند.

جو نااطمینانی در بازار ارز
نا‌اطمینانی و سردرگمی در بازار ارز به اندازه‌ای شده است که هر خبری می‌تواند جهت قیمت‌ها را تحت‌تاثیر قرار دهد. به‌عنوان مثال، دیروز بازار ارز در معاملات پشت‌خطی ریزشی شد ولی برخی معامله‌گران باور داشتند، در صورتی‌که ایران اجرای پروتکل الحاقی را متوقف کند و آمریکا و طرف‌های اروپایی در واکنش به این اتفاق، فشارهای خود را بیشتر کنند یا همین سطح فشارهای فعلی را نگه دارند، دشوار است که دلار مسیر نزولی خود را ادامه دهد.

در این میان، برخی از معامله‌گران ارزی باور داشتند، عقب‌نشینی جدید دولت آمریکا حالت نمادین دارد و ایران در جواب به این عقب‌نشینی، به تعهدات برجامی خود بازنخواهد گشت. از نظر این گروه، در روزهای آتی، ایران از برجام تقریبا خارج خواهد شد و پس از آن، بازار کاهش‌های پشت‌خطی را پس خواهد گرفت. این گروه اعتقاد دارند که آمریکا و ایران راه درازی برای کنار گذاشتن اختلافات دارند.

سودگیری از رشد بهمن‌ماه‌‌
در حالی برخی از فعالان کاهش قیمت دلار را به اتفاقات سیاسی نسبت می‌دهند که‌ گروهی دیگر باور دارند، معامله‌گران در بهمن‌ماه‌ سود سنگینی را به‌دست آوردند، در نتیجه این موضوع طبیعی است که بخشی از ارزهای خریداری شده خود را در نزدیک مرز ۲۶‌هزار تومانی به فروش برسانند. در صورتی‌که طی روزهای آتی، توافقی بین ایران و آمریکا شکل بگیرد، این گروه در قیمت‌های بالاتر ارز خود را فروخته‌اند. در صورتی‌که اتفاقی نیز رخ ندهد،‌ فرصت خرید ارز برای نوسان‌گیران در قیمت‌های پایین‌تر ایجاد شده است و پس از آن، این گروه یکبار دیگر خواهند توانست مرز ۲۶‌هزار تومان را مورد آزمون قرار دهند.

روندهای متفاوت در بازار ارز
دلار در بیست‌و‌پنج روز ابتدایی بهمن‌ماه‌، روند افزایشی نسبتا سریعی داشت. دلار در انتهای دی‌ماه‌ ۲۲ هزار تومان قیمت داشت. این ارز در ۱۴ روز ابتدایی بهمن توانست بیش از ۲ هزار تومان رشد را تجربه کند و به بالای مرز ۲۴ هزار تومانی برود. از تاریخ ۱۵ تا ۲۵ بهمن‌ماه، دلار ۲ هزار تومان رشد دیگر را نیز به‌دست آورد و وارد کانال ۲۶ هزار تومانی شد. با این وجود در هفته آخر بهمن‌ماه‌، فضای بازار تغییر کرد و روند قیمتی دلار آرام شد. دلار در این هفته نتوانست خود را بالای ۲۶هزار تومان تثبیت کند و بیشتر حال و هوای ثبات در کانال ۲۵ هزار تومانی را داشت.

دو عامل پرفشار در بازار سکه
سکه تمام‌بهار آزادی در آخرین روز هفته،‌ ۶۰ هزار تومان افزایش قیمت را تجربه کرد و به بهای ۱۱ میلیون و ۸۲۰ هزار تومان رسید. با ثبت این رشد، میزان بازدهی فلز گرانبهای داخلی در یازدهمین‌ماه‌ سال به ۴/ ۱۶ درصد رسید. سکه در انتهای دی‌ماه‌ در محدوده ۱۰ میلیون و ۱۵۰ هزار تومان قرار داشت.

با وجود افزایش قیمت سکه در آخرین روز کاری بهمن‌ماه‌، این فلز گرانبها در معاملات پشت خطی روز جمعه، کاهش شدیدی را تجربه کرد. سکه ساعت ۲ بعدازظهر روز جمعه در محدوده ۱۱ میلیون و ۳۰۰ هزار تومان معامله می‌شد. به گفته فعالان، کاهش بهای اونس طلا در بازارهای جهانی و ریزش دلار در معاملات پشت‌خطی دو عامل فشاری بودند که سکه‌بازان را بیشتر در موقعیت فروش قرار دادند.

هفتمین روز متوالی سقوط اونس طلا
یکی از عواملی که زمینه‌ساز افت سکه در معاملات پشت‌خطی شد، ادامه نزول بهای اونس طلا در بازارهای جهانی بود. در واقع همچنان تیره‌‌روزی‌های طلا در بازار جهانی ادامه دارد‌ و ارزش این فلز ارزشمند پس از هفت روز سقوط متوالی به حدود ۱۷۸۵ دلار رسیده است. هفت روز سقوط متوالی ارزش طلا سبب شد تا قیمت فلز زرد در هفته‌ای که گذشت حدود ۳ درصد سقوط کند. با این حساب این هفته‌ای که گذشت بدترین عملکرد هفتگی طلا از آخرین هفته‌ماه‌ نوامبر تاکنون بوده است. در آخرین هفته‌ماه‌ نوامبر انتشار اخبار متوالی از کشف واکسن‌های موثر برای کرونا سبب ریزش قیمت طلا شده بود. همچنین‌ماه‌ فوریه با این روند به‌ماه‌ فاجعه‌آمیزی برای طلا تبدیل شده و در حالی که بیست روز از‌ ماه‌ دوم سال میلادی گذشته است بیش از ۴ درصد از قیمت طلا کاهش یافته است. مهم‌ترین عامل سقوط قیمت طلا در هفته‌ای که گذشت افزایش نرخ بازدهی اوراق خزانه‌داری آمریکا است. نرخ اوراق خزانه‌داری با سر رسید ۱۰ ساله، از‌ ماه‌ دسامبر و از زمانی که چشم‌انداز اقتصادی به دلیل کشف واکسن‌های موثر بهبود پیدا کرده است، شروع به افزایش کرد. در حدود ۵۰ روزی که از ابتدای سال ۲۰۲۱ میلادی گذشته است، نرخ بازدهی این اوراق در حدود ۴۰ درصد افزایش پیدا کرده و به مرز ۳/ ۱‌درصدی رسیده است. افزایش نرخ بازدهی این اوراق با افزایش هزینه نگهداری دارایی‌های بدون بازده مانند طلا، سبب کاهش تقاضا در آن بازارها می‌شود.
منبع: دنیای اقتصاد