به گزارش اقتصادنامه به نقل از روابط عمومی بانک مرکزی دکتر محمود بهمنی روز چهارشنبه در میزگرد تخصصی «بانکداری مرکزی در گام دوم انقلاب» که با حضور روسای کل سابق بانک مرکزی کشور در حاشیه سی و یکمین همایش بانکداری اسلامی برگزار شد، تصریح کرد: این دیدگاه وجود دارد که بانک ها و بانک مرکزی علیه دولت هستند حال آنکه این دولت است که بدهی ۴۰۰ هزار میلیارد تومانی را به بانک ها تحمیل کرده است.

وی اظهار داشت: بانک ها در دوره های مختلف حیات خلوت دولت ها بوده و هستند و این به دلیل ضعف مقررات و عدم استقلال بانک مرکزی و مسائلی مترتب بر قوانین بانکی است.

رئیس کل اسبق بانک مرکزی ادامه داد: دولت ها نباید کسری بودجه را از طریق اوراق مشارکت به بانک ها تحمیل و در عین حال بدهی را پرداخت نکنند زیرا در این صورت بانک ها بدهکار شده و محبور به پرداخت اصل و سود هستند.

وی گفت: هم اکنون شورای پول و اعتبار بانک مرکزی هفت یا هشت نفرشان دولتی هستند به این معنا که دولت برای بانک مرکزی تصمیم گیری می کند که باید توجه داشت تخریب بانک ها و تضعیف کارکنان بانک ها به ضرر کشور خواهد بود.

رئیس کل اسبق بانک مرکزی ادامه داد: بی انصافی است که این سیستم را تضعیف کنیم و هر کسی هر چه می خواهد به بانک ها بگوید و از سیستم بانکی انتقاد کند.

بهمنی اظهار داشت: توصیه من این است که بلافاصله لایحه ای برای اصلاح و استقلال بانک مرکزی به مجلس ارائه شود.

وی تصریح کرد: بالاترین مرجع مالی بانک مرکزی شورای پول و اعتبار است که مستقل نیست، در این صورت از بانک مرکزی چه انتظاری می توان داشت؟ وقتی در سال ۹۷ هیات وزیران ارز ۴۲۰۰ تومانی را تصویب می کند و اعلام می شود که تمامی واردات و صادرات باید با این نرخ ارز انجام شود در حالی که قیمت آن در بازار چندین برابر است، این چه معنایی دارد.

رئیس کل اسبق بانک مرکزی ادامه داد: همین چند نرخی بودن ارز با این میزان اختلاف باعث شد تا رانت های عجیبی عاید عده خاصی شد. چه کسی چنین تصمیمی گرفت آیا بانک ها بودند یا خود دولت بود؟

بهمنی اظهار داشت: حال بانک ها امروز خوب نیست و باید فکری به حال آنها بکنیم منابع بانک ها از آنِ مردم است و ما اکنون به مردم ۱۸ درصد سود می دهیم در حالی که تورم ۴۴ درصد است، این سپرده ها آیا متناسب با افزایش تورم بهره می برند؟

وی اظهار داشت: گفته می شود ۲۵ درصد حقوق ها افزایش می یابد در حالی که تورم ۴۴ درصد است، این به معنای آن است که ۲۰ درصد از سفره مردم کم کرده ایم. کاش حقوق ها بالا نمی رفت و حتی ۱۰ درصد هم حقوق ها کم می شد اما این شرایط پیش نمی آمد اینها تصمیمات خلق الساعه و بدون منطق است.

رئیس کل اسبق بانک مرکزی یادآورشد: سود ارز ۴۲۰۰ تومانی به چه کسی می رسد؟ آن کسی که خودرو ندارد از این یارانه چگونه استفاده می کند؟ به دهک های بالا یارانه می دهیم یا پایین؟ باید دولت نسبت به اصلاح یارانه ها اقدام کند زیرا ارزش یارانه ها که در آذر سال ۸۹، با ۴۵ هزار تومان مصوب شد با امروز قابل مقایسه نیست.

بهمنی ادامه داد: سیاست های پولی و مالی و ارزی ما یکسان نبود، در وزارت اقتصاد و دارایی تصمیم گرفتند و نرخ سپرده ها را کاهش دادند و یک ساله به ۱۰ درصد و دو ساله به ۱۵ درصد رسید و این باعث شده سپرده ها از بانک ها به سمت بازار سرمایه و طلا سرایز شود.

به گفته وی اگر می خواهیم سیاست ها را اصلاح کنیم همه را باید هم با هم انجام دهیم، یک مرتبه بعد از خارج شدن سپرده ها از بانک ها، بدهی بانک ها به بانک مرکزی افزایش یافت و مجبور شدند جریمه پرداخت کنند، حال آنکه تمامی این تصمیم گیری ها باید با بانک مرکزی و با هماهنگی وزارت اقتصاد باشد نه آنکه هر کسی ساز خود را بزند. این ها سیاست های اشتباهی بوده که به دولت جدید پیشنهاد می شود همه موارد را اصلاح کند.

رئیس کل اسبق بانک مرکزی به قانون بانک مرکزی هم اشاره کرد و گفت: این قانونی نیست که مجلس با هر لایحه ای بتواند آن را تغییر دهد؛ از سال ۱۳۶۲ که قانون عملیات بانکی اجرا شد هنوز نتوانسته ایم آن را تغییر بدهیم که این می طلبد همه بانک ها و بانک مرکزی با نمایندگان مجلس در تصویب این لایحه همفکری کنند.

بهمنی ادامه داد: امروز دولت جدید باید هر کسی را در جای خود قرار بدهد نمی توان کسی را که یک روز در بانک نبوده و الفبای اقتصادی را نمی داند را به کار بگیری. این ظلم است وگرنه با تخریب سیستم بانکی و بانک مرکزی کارها به پیش نمی رود.

وی در ادامه حفظ ارزش پول را منوط به استقلال بانک مرکزی و اصلاح قوانین دانست و گفت: وقتی فرد یا شرکتی ارز ۴۲۰۰ تومانی را برای ورود کالا دریافت کرده و کالا وارد نمی کند، بانک چه کاری می تواند انجام دهد، نظارت در این زمینه با بانک نیست، در این شرایط این مابه التفاوت ها نصیب عده ای وارد کننده خاص می شود.

وی یکی از بحث های مهم اقتصاد کشور را نقدینگی و کسری بودجه عنوان کرد و یادآورشد: اکنون حدود ۳۰۰ تا ۴۰۰ هزار میلیارد تومان کسری بودجه داریم و این تنها منجر به افزایش تورم شده است.

رئیس کل اسبق بانک مرکزی اضافه کرد: امروز با ۲۴ میلیارد تومان قاچاق کالا مواجه هستیم چرا جلوی این کار گرفته نمی شودک؟ همین اقدام می تواند میزان زیادی از کسری بودجه را تامین کند نه چاپ اسکناس که منجر به بدهکارتر شدن دولت می شود.

بهمنی با بیان اینکه سپرده های موجود در بانک ها متعلق به مردم است و نباید برای آنها تصمیم گیری کنیم، افزود: کشور ما بانک محور است و همه از بانک توقع دارند و کمتر واحد تولیدی وجود دارد که از تسهیلات استفاده نکرده باشد، که تمامی این موارد نیاز به اصلاح دارد.
وی با تاکید بر اینکه بانک ها در شیوه بنگاه داری مقصر نیستند، گفت: بانک ها نباید حیاط خلوت دولت ها باشند، بلکه باید بازوی اقتصادی دولت باشند تا بتوانند سپرده گذاران را تشویق به سپرده گذاری در بانک کند.

رئیس کل اسبق بانک مرکزی با بیان اینکه دولت باید از توان سیستم بانکی و کارشناسان بانکی استفاده کند، تصریح کرد: از سال ۹۱، ۴۳۵ هزار میلیارد تومان میزان نقدینگی بود، و اکنون به ۳ هزار و ۶۰۰ هزار میلیارد تومان رسیده است که این میزان نقدینگی در همین شرایط نامناسب اقتصادی حاصل شده است شده است و گرنه بانک مرکزی برای خود که پول چاپ نمی کند.

بهمنی اضافه کرد: پشت فساد محکم است و به همین خاطر مبارزه هم کار دشواری است و بانک مرکزی سختی بسیاری را تحمل کرده تا به این نقطه رسیده است. از این رو توصیه ما به دولت این است که اگر خصوصی سازی را به درستی شروع کند می توان اقتصاد را به دست مردم داد، زیرا دولت توان اقتصادی بخش خصوصی را ندارد.

وی خاطرنشان کرد: ۵۶۴ هزار میلیارد تومان طرح نیمه کاره دولتی داریم که باید به بخش خصوصی واگذار شود زیرا نه تنها درآمدزا نیست بلکه هزینه بر است.

گفتنی است سی و یکمین همایش بانکداری اسلامی که از روز گذشته نهم شهریورماه آغاز شده به دلیل شیوع ویروس کرونا و رعایت پروتکل های بهداشتی، صرفاً با حضور سخنرانان، اعضای میزگردها و ارائه کنندگان مقالات در بانک مرکزی برگزار و به منظور بهره مندی سایر صاحبنظران و عموم علاقه مندان به صورت آنلاین از طریق لینک http://conf۳۱.ibi.ac.ir در فضای مجازی پخش می شود.

محورهای اصلی این همایش دو روزه بر اساس مصوبات شورای راهبردی و کمیته علمی شامل "اصلاح قوانین بانکی: زمینه ها و ضرورت ها"، "حکمرانی بانکی: نقد و ارزیابی"، "مدل کسب و کار بانکی: ارزیابی و آسیب شناسی" و "مانع زدایی و پشتیبانی از تولید: نقش و مسئولیت نظام بانکی" است که در قالب میزگردهای تخصصی و با حضور کارشناسان، صاحبنظران و روسای قبلی بانک مرکزی مورد بحث و بررسی قرار می گیرد.

همایش بانکداری اسلامی، به عنوان بزرگترین رویداد علمی در حوزه علوم انسانی و به طور خاص در زمینه بانکداری اسلامی، مقارن با تصویب قانون عملیات بانکداری بدون ربا در هفته بانکداری به صورت سالیانه برگزار می شود.

هدف از برگزاری این همایش بسط دانش بانکداری، تضارب افکار و هم افزایی میان صاحب نظران و کارشناسان و آخرین دستاوردهای مطالعات و پژوهش ها در حوزه علوم بانکداری و مالی اسلامی در قالب سخنرانی، ارائه مقاله و میزگرد تخصصی است.

یافته های علمی این همایش همه ساله به صورت کتاب مجموعه مقالات و سخنرانی ها در اختیار علاقه مندان قرار می گیرد و مرجع ارزشمندی برای مطالعات و پژوهش های آینده است.