به گزارش اقتصادنامه، وبسایت بانک Saxo دانمارک در این باره نوشت: برآورد‌های ساکسو بانک دانمارک مبتنی بر مجموعه‌ای از رویداد‌های نامحتمل ارایه شده است که کمتر مورد توجه قرار گرفته‌اند؛ بنابراین اگر حتی با احتمال کمی هم محقق شوند می‌توانند تلاطم زیادی را در بازار‌های مالی ایجاد کنند. عناوین آن‌ها عبارتند از:
۱. برنامه‌ریزی برای قطع استفاده از سوخت‌های فسیلی باز هم به فردایی نامعلوم موکول می‌شوند.
۲. پایان کار فیسبوک با مهاجرت جوانان رقم می‌خورد.
۳. انتخابات میان دوره‌ای ایالات متحده منجر به بحران قانون اساسی می‌شود.
۴. تورم در آمریکا به بیش از ۱۵ درصد می‌رسد.
۵. تامین منابع ویژه مالی اتحادیه اروپا در زمینه تغییرات اقلیمی، انرژی و تجهیزات دفاعی از طریق صندوق‌های بازنشستگی انجام می‌شود.
۶. هند به عنوان عضو ناظر به شورای همکاری کشور‌های خلیج فارس می‌پیوندد.
۷. فناوری‌های جدید فراصوت و رقابت‌های فضایی جنگ سرد جدیدی را رقم می‌زنند.
۸. دستاورد‌های پزشکی میانگین عمر انسان را تا ۲۵ سال افزایش می‌دهند.

اگر چه پیش‌بینی‌هایی که در ادامه به صورت جزئی‌تر به آن‌ها می‌پردازیم در برآورد‌ها و تحلیل‌های مالی جایی ندارند، اما هر کدام می‌توانند زنگ خطری برای فعالان اقتصادی در سال ۲۰۲۲ باشند؛ حتی برای آن دسته از سرمایه‌گذارانی که به صورت سنتی تنها یک درصد شانس وقوع چنین رویداد‌هایی را در نظر می‌گیرند. این گزارش تمرینی است برای برآورد حداکثری از آنچه محتمل است حتی اگر الزاما محقق نمی‌شود. نتایجی که بیش از همه شوکه‌کننده‌تر به نظر می‌رسند همان مواردی هستند که برای عموم شگفت‌انگیرتر و غیرقابل باورتر هستند.

آنچه به عنوان بن‌مایه تحلیل سال ۲۰۲۲ از آن توسط ساکسو بانک دانمارک یاد می‌شود، کلیدواژه «انقلاب» است. به گفته مدیر سرمایه‌گذاری این بانک انرژی انباشته زیادی در جامعه و اقتصاد نابرابر ما در حال شکل‌گیری است. استین ژاکوبسن بر این باور است که علاوه بر بی‌عدالتی، ناتوانی سیستم‌های موجود برای پاسخگویی به موضوعات جاری به این نابسامانی دامن می‌زند. ما باید به آینده با دیدگاهی بنیادین نگاه کنیم چرا که دیگر پرسش اصلی درباره وقوع یا عدم وقوع انقلاب نیست بلکه مساله چگونگی و زمان وقوع آن است. با هر انقلابی برخی شکست می‌خورند و برخی پیروز، اما این امر نیز مساله اصلی نیست چرا که سیستم‌های فعلی چاره‌ای به جز تغییر ندارند و انقلاب تنها مسیر رو به جلوست.‌

می‌توان گفت شکلی از جنگ فرهنگی در سراسر جهان در جریان است که دیگر به سادگی مخاصمه میان فقیر و غنی قابل تعریف نمی‌باشد. چالش میان جوانان و کهنسالان، طبقه تحصیلکرده و طبقه کارگر کمتر تحصیلکرده، بازار‌های حقیقی با کشف قیمت واقعی در مقابل مداخلات حکومتی، خرید‌های حمایتی بازار سهام و هزینه‌های تحقیق و توسعه، تورم و رکود، زنان و مردان، چپ‌های پیشرو در مقابل چپ‌های میانه‌رو، سیگنال‌دهی مجازی در سطح شبکه‌های اجتماعی در مقابل تغییرات حقیقی در جامعه و نمونه‌های پرشمار دیگر از جمله چالش‌های تبیین کننده جنگ فرهنگی در جهان امروز هستند.

انسان‌ها در سراسر جهان از طریق واکسیناسیون علیه کووید ۱۹ در سال‌های ۲۰۲۰ و ۲۰۲۱ با یکدیگر متحد شدند. این تجربه مشترک ما را به نقطه‌ای می‌تواند برساند که بتوانیم برای بهینه‌سازی تولید از طریق کاهش آثار مصرف انرژی بر محیط زیست در نسل‌های آینده تحول ایجاد کنیم. چنین تحولی می‌تواند عظیم‌ترین چرخه تولید در تاریخ را رقم بزند؛ ما می‌توانیم آب را تصفیه کنیم، مزارع مقرون به صرفه عمودی را در هر جایی ایجاد کنیم، رایانه‌هایی با قدرت پردازش کوانتومی طراحی کنیم و مرز‌های علمی در بیولوژی و فیزیک را پشت سر بگذاریم.

به خاطر داشته باشید که جهان گاهی کند و گاهی تند، اما همواره در حال تکامل است، ولی دوره‌های اقتصادی و سیاسی همیشه محدود و گذرا هستند. در ادامه برای آشنایی بیشتر با روند‌های تکاملی، شرح مختصری از برآورد‌های شوکه کننده ۲۰۲۲ را بررسی می‌کنیم.

۱. سوخت‌های فسیلی ماندگار هستند
سیاست‌گذاران در کشور‌های مختلف هدف‌گذاری‌هایی برای کاهش اثرات تغییرات اقلیمی در نظر گرفتند، اما از سوی دیگر برای مقابله با تورم و ریسک‌های ناشی از ناآرامی‌های اجتماعی مجوز سرمایه‌گذاری‌های بیشتر در سوخت‌های فسیلی می‌دهند. آن‌ها باید درباره مسیری که ما را به آینده عاری از کربن هدایت می‌کند، دوباره فکر کنند.

سیاست‌گذاران با درک تهدیدات تورمی ناشی از افزایش بهای کالا‌های مختلف و احتمال از ریل خارج شدن قطار اقتصاد به دلیل طراحی‌های غیرواقع‌بینانه برای حرکت به سوی انرژی‌های پاک هدف‌گذاری‌ها در خصوص مبارزه با آثار تغییرات اقلیمی را تغییر می‌دهند. آن‌ها خط قرمز سرمایه‌گذاری در تولید نفت را تا ۵ سال و استحصال گاز طبیعی را ۱۰ سال به تعویق انداختند تا با تشویق تولیدکنندگان بتوانند از تامین میزان مکفی از سوخت با قیمت مناسب برای پر کردن فاصله میان وضعیت فعلی مصرف انرژی در جهان تا آینده کمتر کربنی اطمینان حاصل پیدا کنند.

چنین تصمیماتی موجب افزایش قیمت‌ها و نوسانات بازار نه تنها در حوزه انرژی بلکه در گروه فلزات صنعتی نیز بشود. گروهی که حجم بسیار زیادی از آن برای تقویت و تسریع در روند تحول به سوی استفاده انرژی‌های پاک نیاز است. افزایش بهای انرژی در گروه محصولات کشاورزی نیز نگرانی‌هایی به دنبال داشته است چرا که باعث افزایش نرخ کود‌ها به عنوان یکی از هزینه‌های اصلی در این گروه صنعتی شده و انتظار می‌رود بر روی قیمت تمام شده محصولات غذایی اثرگذار باشد.

۲. فیسبوک به پایان می‌رسد
جوانان در اعتراض به داده‌کاوی فیسبوک از اطلاعات شخصی آن‌ها برای کسب منافع مالی در حال خروج از این پلتفرم اجتماعی هستند. متا به عنوان کمپانی مادر فیسبوک نیز تلاش دارد تا آن‌ها را با ایده متاورس از این اقدام منصرف کند.

فیسبوک از پاتوق جذاب و هیجان‌انگیز نوجوانان به پلتفرمی برای جوانان و مسن‌تر‌ها تبدیل شده است. جوان‌تر‌ها به شکل فزاینده‌ای از الگوریتم‌های فیسبوک که تجربه شبکه اجتماعی آن‌ها را گرفتار یک حلقه تکراری از محتوا و حتی در مواردی محتوای سرشار از نفرت پراکنی همراه با اطلاعات گمراه کننده می‌کند، دلسرد می‌شوند. پژوهش‌های انجام گرفته توسط فیسبوک نشان می‌دهد که نوجوان‌ها ۲ تا ۳ ساعت زمان بیشتری را در تیک‌تاک نسبت به اینستاگرام سپری می‌کنند و همزمان اسنپ چت اپلیکیشن ارتباطی محبوب‌تری برای گفتگو با دوستان برای آن‌هاست.

نام‌گذاری جدید شرکت فیسبوک به عنوان متا و هویت سازمانی آن برای تفکیک و محافظت از اینستاگرام (که در حال حاضر ارزشمندترین دارایی این شرکت است) همراه با خلق محصول جدیدی که برای گروه سنی جوان طراحی شده است دقیقا همان نقشه راهی است که شرکت‌های دخانیات سال‌هاست از آن بهره می‌برند. اما در سال ۲۰۲۲، سرمایه‌گذاران متوجه می‌شوند که متاورس به سرعت در حال از دست دادن نسل جدید است و به دنبال آن سوددهی و پتانسیل‌های آینده شرکت نیز از دست می‌روند. متا از روی درماندگی تلاش می‌کند تا اسنپ‌چت و یا تیک‌توک را به مالکیت خود درآورد و همزمان با هزینه میلیارد‌ها دلار در حال ساخت فضای متاورس است؛ متاورسی که به صورت مستقیم‌تر از همیشه به رصد و مانیتورینگ کاربران خواهد پرداخت همچنان با این ایده که اولین بودن در حوزه فناوری‌ها هموراه بهترین بودن است به دنبال جذب جوانان در فضای شبکه‌های اجتماعی تحت متاورس است. این برنامه‌ریزی‌ها با ناکامی در جذب نسل جدید با مشکلات زیادی در آغاز مواجه شده‌اند.

۳. ایالات متحده دچار بحران قانون اساسی می‌شود
انتخابات میان دوره‌ای ایالات متحده شاهد رقابت نزدیک نمایندگان کنگره و سنا خواهد بود. رقابتی که ممکن است مانع از تشکیل یکصد و هجدهمین کنگره ایالات متحده در تاریخ مقرر در اوایل سال ۲۰۲۳ شود.
انتخاب ریاست جمهوری چالش برانگیز ۲۰۲۰ برای نهاد‌های قانونی ایالات متحده لحظه بسیار ترسناکی بود. دونالد ترامپ به عنوان رئیس جمهور در قدرت در ابتدا از پذیرش شکست در انتخابات خودداری کرد و مدعی تقلب در آن شد. ادعایی که در هیچ دادگاهی نتوانست چالش جدی ایجاد کند، اما توانست هم‌نوایی و همدردی گسترده‌ای در میان هواداران ترامپ به وجود آورد. این همراهی در میان گروه‌هایی از هواداران سرسخت رئیس جمهور سابق تا حدی بالا گرفت که آن‌ها را برای حمله به ساختمان کنگره متقاعد کرد. آن‌ها سرانجام در اتفاقی که در تاریخ آمریکا بی‌سابقه بود با شعار «دزدی را متوقف کنید» در روز ۶ ژانویه برای توقف آیین اعلام رسمی پیروز انتخابات به کنگره حمله کردند.

پیش از این رویداد در رقابت تنگاتنگ سنا در ایالت جورجیا در حالیکه بسیاری از مقامات اجرایی آن از میان جمهوری خواهان بودند، آن‌ها نیز برای عمل به وظایف خود با تهدیدات جانی از سوی تندرو‌ها مواجه شدند. جمهوری خواهان در سال ۲۰۲۲ تمام تلاش خود را به کار بستند تا چنین کارکنان مامور به وظیفه و سنت گرایی در مناصب مرتبط با امور انتخاباتی جای خود را به پارتیزان‌هایی بدهند که حاضرند هر کاری برای انحراف نتایج انتخابات به نفع سرکوب نفس حضور رای دهندگان انجام دهند.

در اتخابات ۲۰۲۲، نتایج رقابت‌ها در بسیاری از کرسی‌های کلیدی در سنا و کنگره تا لحظات آخر معلوم نخواهد بود و طرفین می‌توانند با ممانعت از تایید آرای طرف مقابل، تشکیل کنگره جدید در تاریخ مقرر آن یعنی سوم ژانویه ۲۰۲۳ را غیرممکن کنند. در چنین شرایطی جو بایدن براساس حکم حکومتی به ریاست جمهوری ادامه می‌دهد و عملا دموکراسی در ایالات متحده تعلیق می‌شود چرا که حتی دموکرات‌ها نیز برخلاف دستور دادگاه عالی آمریکا که ترکیب آن توسط ترامپ انتخاب شده است فعالیت خواهند کرد. بحران قانون اساسی در افق سیاسی با نزدیک‌تر شدن به سال ۲۰۲۳ میلادی محتمل است.
۴. مارپیچ دستمزد – قیمت تورم آمریکا را به ۱۵ درصد می‌رساند
در سه ماهه چهارم سال ۲۰۲۲ میلادی، حداقل دستمزد نیمه پایین گروه درآمدی آمریکایی‌ها با نرخ سالانه ۱۵ درصد افزایش خواهد یافت. شرکت‌ها و صاحبان صنایع باید به دنبال نیرو‌های ماهر و مایل به همکاری بروند چرا که با افزایش احساس استحقاق همزمان با وجود فراوانی مشاغل، دسترسی به نیروی کار در سطوح مختلف مهارتی دشوار می‌شود.

در فوریه سال ۱۹۷۵ میلادی شاخص بهای مصرف مشتریان در ایالات متحده به ۸/۱۱ درصد رسید. تورم تا دوران رکود بزرگ سال‌های ۱۹۸۰ تا ۱۹۸۲ و اجرای سیاست‌های بی‌رحمانه تنظیمی تا ۲۰ درصد نیز افزایش یافت. در سال ۲۰۲۲، فدرال رزرو نیز همان اشتباهات را همزمان با شکوفایی اقتصاد در دوران پساکرونا تکرار می‌کند. بازار نیروی کار بسیار محدود است و الگو‌های سنتی فدرال رزرو را به چالش می‌کشد. پاول، رئیس فدرال رزرو بر این باور است که میلیون‌ها آمریکایی به مشاغل خود باز می‌گردند و بیش از ۱۰ میلیون فرصت شغلی که بر اثر شیوع کووید ۱۹ خالی مانده بودند را دوباره پر می‌کنند. اما این فرضیه اشتباه است. بسیاری از نیرو‌های کار به دلیل شرایط بحرانی گزینه بازنشستگی پیش از موعد را انتخاب کرده‌اند و بنابراین برای همیشه از فهرست نیروی کار ایالات متحده خارج شده‌اند.

بزرگترین تفاوت میان شرایط این روز‌ها و دوران گذشته، افزایش آگاهی در میان طبقه کارگر است. طبقات مختلف درآمدی و گروه‌های مهارتی به توانمندی و اثرگذاری خود بیش از هر زمان دیگری واقف شده‌اند؛ بنابراین آن‌ها مطالبات متفاوت‌تری دارند؛ شرایط شغلی بهتر، دستمزد‌های بالاتر، قرارداد‌های انعطاف‌پذیرتر و حس شراکت بیشتر در کار. هم‌نوایی این شرایط با فشار‌های مداوم تورمی از سوی ناحیه تولید و همچنین بحران انرژی و کمبود نیروی کار به افزایش بی‌سابقه و دو رقمی دستمزد‌ها در کوارتر پایانی سال ۲۰۲۲ منجر می‌شود؛ بنابراین تورم سالیانه در ایالات متحده برای اولین بار از زمان جنگ جهانی دوم و تا پیش از آغاز سال ۲۰۲۳ میلادی به بیش از ۱۵ درصد می‌رسد. این فرایند فدرال رزور را برای اجرای سریع‌تر سیاست‌های پولی سخت‌گیرانه تحریک می‌کند، هر چند برای مهار تورم دیر شده است چرا که بانک مرکزی اعتبار خود را از دست داده و برای بازیابی آن به زمان بیشتری نیاز دارد.

۵. صندوق‌های بازنشتگی منبع جدید تامین مالی پروژه‌های اروپایی می‌شوند
اتحادیه اروپا برای مقابله با گسترش پوپولیسم، تحقق تعهدات خود به کاهش روند آثار تغییرات اقلیمی و همچنین دفاع از مرز‌های خود با کمرنگ شدن چتر امنیتی ایالات متحده اقدام به ایجاد صندوق پروژه‌ای به ارزش ۳ تریلیون دلار کرده است که به جای مالیات‌های جدید از طریق صندوق‌های بازنشتگی تامین مالی می‌شود.

چتر امنیتی که ایالات متحده در دوران جنگ سرد و پس از آن در بخش‌های زیادی از اروپای شرقی ایجاد کرده بود به سرعت در حال فروپاشی است و نگرانی‌ها از سقوط کامل آن در آینده نه چندان دور در حال افزایش است. به ویژه آن که ایالات متحده با توجه به تنش‌های اقتصادی و نظامی جدی‌تر به شرق دور توجه می‌کند.

ماکرون رئیس جمهور فرانسه با همراهی رئیس جمهور ایتالیا برای کنترل رشد پوپولیسم در این کشور، ایده «ابرصندوق اتحادیه اروپا» را مطرح کرده است که اولویت‌های سه گانه دفاعی، اقلیمی و تحولات انرژی‌های پاک را پوشش می‌دهد.

سیاست‌گذاران به خوبی می‌دانند که با توجه به افزایش میانگین سنی جمعیت در اروپا و فشار‌های سنگین مالیاتی، امکان تامین مالی این ابر صندوق با افزایش مالیات بر درآمد‌ها یا دیگر درآمد‌های مرسوم مالیاتی امکان‌پذیر نیست. در مقابل، فرانسه فرصت طلایی در اختیار دارد که می‌خواهد فرایند‌های بازنشستگی خود را بازسازی کند و نیم نگاهی به منابع عظیم بازنشستگی اتحادیه اروپا دارد. فرانسه در نظر دارد تمامی حقوق بازنشستگی تمامی نیرو‌های کار با سن بالاتر از ۴۰ سال را به صورت سالانه به اوراق قرضه جهت سرمایه‌گذاری در ابرصندوق اتحادیه اروپا واریز کند. این امر سطوح جدیدی از مشوق‌های مالی در اتحادیه اروپا را امکان‌پذیر می‌سازد در حالیکه بازدهی واقعی این اوراق می‌تواند منفی و یا پایین‌تر از حد باشد. همچنین نسل جدید نیرو‌های کار از بازار کار باثبات‌تری بهره‌مند می‌شوند که در آن از فشار مالیات‌های غیرمنصفانه خبری نیست چرا که سیستم در کاهش مستمر درآمد‌های مالیاتی موفق عمل می‌کند.

۶. هند عضو ناظر شورای همکاری خلیج فارس می‌شود
ائتلاف‌های ژئوپلتیک جهانی وارد فاز جدیدی از بازتعریف روابط سنتی می‌شود و ما شاهد پیوند نامبارکی میان ژئوپلیتیک‌های مخالف جهانی سازی و افزایش چشمگیر بهای انرژی خواهیم بود.

کشور‌هایی که بخش عمده‌ای از نیاز خود به انرژی را در دنیایی که به سوی جهانی‌زدایی حرکت می‌کند از دیگر کشور‌ها تامین می‌کنند باید به سرعت به سوی ائتلاف‌های استراتژیک جدید حرکت کنند و منابع بلند مدت تامین انرژی خود را تضمین کنند. یکی از این ائتلاف‌ها می‌تواند با توجه به قدرت فناوری اطلاعات هند با مشارکت این کشور در شورای همکاری کشور‌های حاشیه خلیج فارس (GCC) به عنوان عضو ناظر و یا بهره‌مندی از منطقه آزاد تجاری شکل بگیرد. چنین ائتلافی می‌تواند عدم اطمینان منابع انرژی هند را با تضمین واردات بلند مدت جبران کند.

مناطق آزاد تجاری بین‌المللی می‌توانند تولید و سرمایه‌گذاری نزدیک به سرزمین اصلی را تضمین کنند؛ چنین منطقه‌ای از نقطه نظر هندی‌ها امنیت پایدار منابع و از دید شورای همکاری خلیج فارس بازار پایدار هدف را تامین می‌کند. این ائتلاف می‌تواند زمینه را برای تحقق آینده بدون نفت و گاز کشور‌های GCC آماده کند و روند توسعه هند را با دریافت سرمایه‌گذاری‌های جدید در زیرساخت‌ها و بهبود بهره‌وری در محصولات کشاورزی سرعت بخشد و هم‌زمان با واردات پایدار سوخت‌های فسیلی مسیر را برای آینده بلند مدت عاری از کربن آماده سازد.

۷. فناوری‌های فراصوت جنگ سرد جدیدی را رقم می‌زنند
آزمایش موشک‌های فراصوت حس ناامنی گسترده‌ای را ایجاد کرده است چرا که فناوری به کار گرفته شده در آن‌ها، سلاح‌های نظامی متعارف و حتی هسته‌ای را نیز منسوخ کرده است. براساس اولویت‌های تامین مالی در سال ۲۰۲۲، فناوری‌های فراصوت و فضایی در فاز جدیدی از تقویت تخاصم میان ایالات متحده و چین در جبهه‌های نظامی و اقتصادی قرار دارند. دیگر قدرت‌های جهانی نظیر روسیه، هند، اسرائیل و اتحادیه اروپا که فناوری پیشرفته نظامی را در اختیار دارند به زودی به این رقابت می‌پیوندند.

توانمندی‌های حوزه فراصوت می‌توانند تهدیدی برای موازنه نظامی جهانی باشد چرا که این فناوری قابلیت‌های دفاعی و تهاجمی نامتقارن جدیدی را به ارمغان می‌آورد و دو ستون اصلی راهبرد‌های نظامی دهه‌های اخیر را به چالش می‌کشد. اولین مورد ظرفیت دفاعی ویرانگر فناوری فراصوت در مقابل توانایی‌های تهاجمی متعارف نظیر بمب افکن‌های برد بلند در آسمان و همچنین ناوگان‌های دریایی معروف به «آب عمیق» است که می‌توانند جنگ را بدون نیاز به سوخت‌گیری مجدد به هر گوشه‌ای از جهان بکشانند. ستون دوم عصر جنگ سرد اصل تخریب متقابل تضمین شده (MAD) در صورت وقوع جنگ هسته‌ای است که در آن آغاز یک جنگ اتمی تا زمانی که رقیب زمان برای به کارگیری سلاحی با قدرت تخریب برابر از زمین یا زیردریایی‌ها را دارا می‌باشد، بی‌معنی می‌کند. اما با توجه به سرعت و چابکی فناوری فراصوت، توان دفاعی بالادستی نه تنها می‌تواند یک حمله را به صورت کامل دفع کند بلکه ظرفیت حمله جدید را نیز ایجاد می‌کند.

۸. میانگین سن انسان‌ها ۲۵ سال افزایش می‌یابد
برای همیشه و یا دست‌کم زمان طولانی‌تری جوان بمانید! در سال ۲۰۲۲ شکوفایی‌های اساسی در زیست‌پزشکی چشم‌انداز زندگی مفید در بزرگسالی را بیشتر می‌کنند و میانگین امید به زندگی را تا ۲۵ سال بیشتر می‌کنند. امری که مباحث اخلاقی، زیست‌محیطی و مالی زیادی را به چالش می‌کشد.

سال ۲۰۲۲ با رویکرد‌های مختلف شاهد شکوفایی‌های چشمگیری خواهد بود چرا که ترکیبی از شیوه‌های درمانی می‌تواند فرایند‌های سلولی را با هدف افزایش طول عمر آن‌ها و در نتیجه بقای بیشتر ارگانیسم‌های متصل به آن سلول‌ها فراهم آورد. بدون تردید این فرایند‌ها ارزان قیمت نخواهند بود، اما کارآمدی آن‌ها پیش‌تر بر روی موش‌های دارای DNA انسانی اثبات شده است و میانگین عمر آن‌ها را تا ۳۰ درصد و بیشتر افزایش داده است.

چشم‌انداز افزایش کیفیت زندگی انسان‌ها و امید به زندگی می‌تواند پیروزی بزرگی برای بشریت باشد، اما چالش‌های اخلاقی و مالی زیادی را نیز به همراه دارد. تصور کنید همه بتوانیم تا میانگین سنی ۱۱۵ سال در صحت و سلامت زندگی کنیم. این امر برای صندوق‌های بازنشستگی بخش خصوصی و دولتی و یا حتی تمایل افراد به بازنشستگی چه تاثیری خواهد داشت؟ کره زمین به عنوان زیستگاه انسان‌ها باید میزبان میلیارد‌ها انسان دیگر باشد، اما نمی‌دانیم آیا غذای کافی برای همه وجود خواهد داشت؟ چالش بعدی در زمینه اخلاقی است که آیا می‌توان چنین ترکیبی را در اختیار همه قرار داد؟ به طور خلاصه، ارزش‌ها، سیستم‌های سیاسی و سیاره‌ای که در آن زندگی می‌کنیم با این دستاورد چگونه تعامل می‌کند؟

منبع:انتخاب