این سفر دو روزه اولین سفر یک رئیس‌جمهوری ایران به قطر پس از ۱۱ سال از آخرین سفر محمود احمدی‌نژاد در شهریور ۱۳۸۹ به دوحه است. رئیسی در این سفر تاکید کرد که ایران به دنبال جهش در روابط منطقه‌ای به‌خصوص با کشورهای خلیج فارس است. تمیم بن حمد نیز با استقبال از توافق در وین گفت‌وگو را بهترین راه‌حل برای چالش‌های منطقه دانست. در این سفر اسناد همکاری مشترک بین دو کشور به امضا رسید. در سال‌های اخیر روابط تهران-دوحه شاهد پیشرفتی ملموس در تمام زمینه‌‌‌های اقتصادی، سیاسی، فرهنگی، بخش‌‌‌های انرژی و همکاری‌‌‌های مرزی بوده است.در همین ارتباط، سید ابراهیم رئیسی صبح روز دوشنبه ۲ اسفند- ۲۱ فوریه تهران را به مقصد دوحه پایتخت قطر ترک کرد و در فرودگاه شیخ حمد بن خلیفه آل ثانی مورد استقبال امیر قطر قرار گرفت. دیدار و گفت‌وگو درباره روابط دوجانبه و تحولات منطقه‌ای و بین‌المللی محور ملاقات‌های روز اول رئیسی با تمیم بن حمد است. این اولین سفر رئیس‌جمهور ایران به کشورهای عربی خلیج فارس و چهارمین سفر خارجی رئیسی پس از انتخابات خرداد ۱۴۰۰ به شمار می‌رود.

رئیس دفتر رئیس‌جمهور، وزرای امور خارجه، نفت، نیرو، راه و شهرسازی و صنعت، معدن و تجارت، رئیسی را در این سفر همراهی می‌کنند. پس از نشست هیات‌‌‌های عالی‌‌‌رتبه دو کشور چند قرارداد و تفاهم‌‌‌نامه همکاری میان مقامات دو کشور امضا شد و رئیس‌جمهور در ادامه برنامه‌‌‌های روز اول سفر خود دیدارهای جداگانه‌ای با ایرانیان مقیم قطر و نیز تجار قطری و ایرانی برگزار کرد.

رئیسی در دومین روز سفر خود در ششمین اجلاس سران مجمع کشورهای صادرکننده گاز شرکت و سخنرانی می‌کند. رئیسی در حاشیه این اجلاس با فیلیپ نیوسی همتای موزامبیکی، عبدالمجید تبون رئیس جمهوری الجزایر و اوبیانگ انگوئما رئیس جمهوری گینه استوایی گفت‌‌‌وگو خواهد کرد. دیدار با نخست‌وزیر ترینیداد و توباگو، وزیر امور خارجه ونزوئلا و وزیر انرژی روسیه نیز بخش‌‌‌های دیگر برنامه دو روزه رئیس‌جمهوری در سفر به قطر است. ایران، روسیه، قطر، امارات متحده عربی، گینه استوایی، ونزوئلا، نیجریه، مصر، الجزایر، بولیوی و ترینیداد و توباگو اعضای اصلی مجمع کشورهای صادرکننده گاز هستند. عراق، قزاقستان، آنگولا، جمهوری آذربایجان، مالزی، نروژ و پرو اعضای ناظر این مجمع هستند.

روسیه بزرگ‌ترین تولیدکننده گاز در جهان است. دیگر تولیدکنندگان گفته‌‌‌اند در صورت حمله روسیه به اوکراین و اعمال تحریم از سوی غرب علیه مسکو که احتمالا منجر به قطع صدور گاز روسیه به اروپا خواهد شد، قادر نخواهند بود کمبود گاز اروپا را جبران کنند.

قطر و سایر کشورها تاکید کرده‌‌‌اند که سرمایه‌گذاری هنگفتی در زمینه گاز مورد نیاز است و آنها به قطعیت قراردادهای بلندمدت نیاز دارند تا بتوانند عرضه گاز به اروپا را تضمین کنند. اتحادیه اروپا مدت‌‌‌هاست در برابر قراردادهای بلندمدت ۱۰، ۱۵ و ۲۰ساله که توسط سایر مشتریان عمده گاز قطر، از جمله چین، ژاپن و کره‌جنوبی امضا شده‌‌‌اند، مقاومت کرده است. ایالات‌متحده از قطر خواسته است تا در صورت بروز بحران اوکراین، با تدارکات اضطراری به اروپا کمک کند.

ایران دنبال جهش در روابط منطقه‌ای است
رئیس‌جمهور ایران در روز اول سفر و در جریان نشست خبری با امیر قطر تاکید کرد: ایران دنبال جهش در روابط منطقه‌ای به‌خصوص کشورهای خلیج‌فارس است. سید ابراهیم رئیسی ظهر روز دوشنبه با تشکر از دعوت امیر قطر برای سفر به این‌‌‌ کشور اظهار کرد: سفر به دوحه با دو هدف توسعه روابط دوجانبه ایران و قطر و شرکت در نشست سران کشورهای صادر‌کننده گاز انجام شد.

او افزود: در این دیدار توافق کردیم دو کشور از فرصت‌های موجود برای گسترش همکاری‌ها در حوزه‌های مختلف بهره‌مند شوند. طرفین با توجه به منافع مشترک خود تصمیم گرفتند روابط موجود را افزایش داده و تنوع ببخشند و در این زمینه گام‌های جدی بردارند. تصمیم گرفتیم در حوزه‌های اقتصادی، تجاری، انرژی، زیرساختی، امنیت غذایی، سلامت و فرهنگی همکاری‌ها را به صورت جدی افزایش دهیم.

رئیس‌جمهور ایران افزود: ایران آمادگی کامل دارد که به قطر برای هر چه بهتر برگزار شدن جام جهانی کمک کند. ایران از سویی دنبال جهش روابط با کشورهای منطقه به‌خصوص خلیج‌فارس است. ما معتقدیم سطح همکاری‌های موجود کشورهای منطقه متناسب با ظرفیت‌ها نیست. ایران دنبال این است که این روابط را ارتقا دهد. هدف ما همگرایی منطقه‌ای است.

رئیسی در ادامه با بیان اینکه ایران ثابت کرده همیشه کنار کشورهای مستقل می‌ایستد، افزود: بسیاری از کشورهای منطقه این حقیقت را درک کرده و تجربیات مشترکی دارند. رئیسی همچنین گفت: ایران در دو میدان جنگ علیه تروریسم و فشار اقتصادی حداکثری قرار داشته است. اکنون آمریکا باید اراده خود را برای برداشتن تحریم‌های اصلی اثبات کند و برای لغو تحریم‌ها تضمین معتبری بدهد.رئیس‌جمهور تاکید کرد: منطقه در حال ورود به مرحله جدیدی است و در حال بازگشت به دست ملت هاست. این پیروزی با مقاومت ملت‌ها به دست آمده است. اکنون کشورهای منطقه باید با گفت‌وگوهای بیشتر، حل بحران‌ها را از درون منطقه‌ای دنبال کنند. تجربیات دهه‌های اخیر ثابت کرد تجاوزگری محکوم به شکست است، مقاومت جواب می‌دهد و هیچ یک از مسائل منطقه‌ای راه‌حل نظامی ندارد. رئیسی در پایان، گفت: من دست دوستی به سوی همه کشورهای منطقه علی‌الخصوص همسایگان دراز می‌کنم. از مهمان نوازی امیر قطر و دولت این کشور تشکر کرده و امید دارم که این گفت‌وگوها به ثمر بنشیند.رئیس‌جمهور ایران پیش از سفر به دوحه و در فرودگاه مهرآباد با اشاره به فعال شدن دیپلماسی همسایگی به‌ویژه با کشورهای خلیج فارس، تصریح کرد: این سفر در جهت فعال شدن ارتباطات با کشورهای خلیج فارس و استفاده از ظرفیت‌‌‌های این کشورها در جهت توسعه روابط سیاسی و اقتصادی، به‌ویژه با کشور قطر که با یکدیگر میدان مشترک داریم و همکاری در حوزه انرژی است. رئیسی با تاکید بر اهمیت توجه به ارتباطات در حوزه‌‌‌های انرژی، به مجمع کشورهای تولیدکننده و صادرکننده گاز نیز اشاره و اظهار کرد: تشکیل این مجمع با ابتکار جمهوری اسلامی ایران انجام شده و ما از موسسان این مجمع هستیم.

رئیس‌جمهور ایران، قطر و روسیه را از مهم‌ترین کشورهای تولید و صادر‌کننده گاز در جهان دانست و افزود: به عنوان کشوری که در میان کشورهای صادرکننده گاز، جزو ۳ کشور مهم در جهان هستیم، همکاری با اعضای مجمع و مذاکراتی که در این رابطه می‌تواند انجام بگیرد می‌تواند در جهت همکاری بین کشورهای تولیدکننده و صادرکننده گاز گامی باشد در جهت همکاری‌‌‌هایی که می‌توانیم در این رابطه داشته باشیم.

رئیسی تصریح کرد: امیدواریم در این سفر که هم به اعتبار دیدارهای دوجانبه و هم به اعتبار شرکت در مجمع عمومی صورت می‌گیرد، دیدارهایی هم با کشورهای شرکت‌کننده در مجمع داشته باشیم که این دیدارها هم در حد خودش قابل‌توجه خواهد بود و امیدواریم که این سفر گامی در جهت ارتقای روابط سیاسی، اقتصادی و تجاری بین کشورهای منطقه و کشورهای حوزه خلیج فارس باشد.

استقبال قطر از توافق در وین
در ادامه این نشست شیخ تمیم بن حمد آل ثانی امیر قطر با اشاره به اهمیت اسناد امضا شده میان دو کشور در پیگیری برای اجرای آنها تاکید کرد. او همچنین گفت: در نشست با رئیس‌جمهور ایران درباره مسائل منطقه و بین‌المللی صحبت کردیم و معتقدیم گفت‌وگو بهترین راه برای حل چالش‌های منطقه است. وی افزود: درباره مذاکرات وین هم صحبت کردیم. دولت قطر مذاکرات را پیگیری کرده و امید دارد توافقی حاصل شود که همه طرفین راضی شده و حق استفاده از انرژی هسته‌ای محترم شمرده شود. دولت قطر آماده هرگونه کمک در این مسیر است، توافق هسته‌‌‌ای ایران با غرب تاثیر زیادی در ثبات و امنیت منطقه دارد.

همزمان با صحبت‌های امیر قطر، وزیر خارجه عربستان سعودی نیز به شبکه خبری الحدث گفت برای ما مهم است که توافق هسته‌ای، نقطه‌ آغازی برای حل مسائل منطقه باشد. امیر قطر همچنین با تبریک به ایران بابت حضور در جام جهانی اظهار کرد: از رئیس‌جمهور و مردم ایران برای حضور در جام جهانی دعوت می‌کنیم و از حضور آنها در کشور خود استقبال می‌کنیم. پیش از نشست خبری، امیر قطر پیراهن تیم ملی فوتبال این کشور را که شماره ۲۲ بر روی آن حک شده و به امضای تمامی اعضای این تیم رسیده است، به عنوان یادبود برگزاری جام جهانی ۲۰۲۲، به رئیس‌جمهور ایران اهدا کرد.

امضای اسناد همکاری‌های مشترک
در ادامه این دیدارها، اسناد همکاری مشترک بین دو کشور با حضور رئیس جمهور ایران و امیر قطر به امضا رسید. این مراسم در دفتر شیخ تمیم بن حمد آل ثانی امیر قطر برگزار شد. این اسناد توسط وزرای خارجه، نیرو و راه با همتایان خود در دولت قطر به امضا رسید. این اسناد در زمینه تبادل کالا، انرژی، ترانزیت، گردشگری، اقتصادی و مسائل منطقه‌ای است.
منبع: دنیای اقتصاد