به گزارش اقتصادنامه، این هفته انتشار ویدئویی از دبیر انجمن قطعه سازان ایران مبنی بر "تشکر مردم از خودروسازان" حواشی زیادی را به دنبال داشت و موجی از اعتراض و بغض را علیه شرکت های خودروساز کشور به راه انداخت و در واقع علنی کرد. این همه بغض علیه خودروسازی اما از کجا سرچشمه می گیرد؟ چه شده که دومین صنعت بزرگ ایران با وجود اشتغالزایی و ممانعت از خروج میلیاردها دلار ارز از کشور تا این حد در نزد جامعه منفور است و نه تنها مورد حمایت قرار نمی گیرد، بلکه همه به آن می تازد؟

به نظر می رسد ریشه این بغض عمومی علیه خودروسازی را می تواند در عملکرد خودروسازان و وابستگی آنها به دولت جستجو کرد.

مشتریان ایران سال هاست نسبت به سطح کیفی، قیمت و خدمات پس از فروش خودروهای داخلی گلایه دارند و وقتی آنها را با مدل های خارجی مقایسه می کنند، به این نتیجه می رسند که در حق شان ظلم شده است. ایرانی ها معتقدند خودروهای داخلی ضمن آنکه کیفیت مناسبی ندارند، گران نیز هستند، بنابراین با توجه به انحصار موجود در بازار خودرو کشور، شرکت های خودروساز آنها را مورد جفا قرار می دهند. آنها برایشان محل پرسش است که چرا خودروسازان خارجی هم سن و سال با صنعت خودرو ایران و حتی کوچک تر، محصولاتی با سطح کیفی و قیمت مناسب عرضه می کنند، اما خودروهای داخلی گران هستند و بی کیفیت. این مقایسه در حوزه خدمات پس از فروش نیز وجود دارد، به نحوی که ایرانی ها معتقدند این مدل خدمات در داخل ضعیف است و فاصله بسیار زیادی با آنچه در خارج رخ می دهد، دارد. اینکه خودروها گاهی به درستی تعمیر نمی شوند و یا مدت زمان زیادی در تعمیرگاه های خودروسازان باقی می مانند، از جمله گلایه های اصلی مشتریان در این حوزه است.

نکته بعدی به بدعهدی خودروسازان مربوط می شود که این موضوع تاثیر زیادی بر شکل گیری بغض عمومی علیه شرکت های خودروساز داشته و دارد. وقتی خودروسازان محصولات ثبت نامی را سر وقت تحویل نمی دهند و یا وقتی به مشتری می گویند به جای خودرو ثبت نامی اولیه، محصولی دیگر را تحویل بگیرد، طبیعی است تکرار این اتفاقات، جایی برای محبوبیت آنها باقی نمی گذارد و جو جامعه بر ایران خودرو و سایپا می شود. همین حالا کلی از مشتریان با وجود گذشت ماه ها از موعد مقرر، موفق به دریافت خودروهای ثبت نامی شان نشده اند و در این بین، هستند کسانی که تکمیل وجه هم کرده اند. هرچند به هر حال شرایط فعلی خودروسازان با توجه به تحریم، عادی نیست، اما تجربه نشان می دهد آنها در دوران غیر تحریم هم بدعهدی کرده اند. در کل، مشتریان ایرانی اعتماد چندانی به خودروسازان ندارند و رفتارهای آنها را در بخش مختلف (از فروش گرفته تا خدمات دهی) نمی پسندند و بر این باورند که ایران خودرو و سایپا با جامعه صادق نیستند.

در نهایت اما نکته دیگر در مورد مغضوب بودن خودروسازی در ایران، به دولتی بودن آنها برمی گردد. خودروسازان از دید افکار عمومی به این متهم هستند که مورد حمایت دولت قرار دارند و با وجود صرف منابع دولتی، اهمیتی به مشتریان خود نمی دهند. در واقع وابستگی خودروسازان به دولت با توجه به نقد آنها به سیاست های دولتی (در ادوار مختلف) در محبوب نبودن آنها بی تاثیر نبوده و نیست.