به گزارش اقتصادنامه به نقل از تسنیم، مازیار سیاح‌نژاد، در میزگرد علمی-تروجی با عنوان «چالش‌های مدیریت تأمین گاز طبیعی در ماه‌های سرد سال و راه‌های برون‌رفت از آن» در محل مؤسسه مطالعات بین‌المللی انرژی گفت: شرکت ملی گاز ایران همواره فرآیند توسعه را طی می‌کند بدان معنا که تولید، مصرف و صادرات دائم در حال افزایش است و همین موضوع منجر به اجبار برای توسعه شبکه توزیع می‌شود.

وی در تشریح نحوه توزیع گاز در کشور افزود: توزیع گاز در ۱۰ ناحیه کشور انجام می‌شود و کار انتقال و توزیع در دو محور اصلی خطوط انتقال و ایستگاه‌های تقویت فشار شرکت انتقال گاز دنبال می‌شود.

رئیس امور نظارت، اندازه‌گیری و کنترل کیفیت گاز مدیریت دیسپچینگ شرکت ملی گاز ایران با بیان اینکه ۲۷ برابر قطر کره زمین خطوط انتقال گاز داریم، گفت: به‌دلیل تحریم‌ها تأمین برخی قطعات این شبکه عظیم بسیار دشوار است که این موضوع پایداری انتقال را بسیار دشوار می‌کند، اما تاکنون مشکلی برای توزیع ایجاد نشده و در این زمینه به دانش فنی لازم رسیده‌ایم که زمینه علمی و دانشی خوبی را در کشور فراهم آورده است.

سیاح‌نژاد با اشاره به توربوکمپرسورهای مورد استفاده در کشور برای انتقال گاز افزود: به‌دلیل تفاوت مکان‌های مورد استفاده این تربوکمپرسورها، موارد مورد استفاده بسیار متنوع هستند که نگهداری آن‌ها، دانش‌فنی کشور را در این زمینه بسیار بالا برده است.

وی در تشریح سهم مصرف گاز در بخش‌های مختلف یادآور شد: ۶ درصد تولید گاز کشور به‌صادرات تعلق می‌گیرد که این مقدار برای صادرات به ترکیه، عراق، ارمنستان، نخجوان و آذربایجان استفاده می‌شود که با توجه به مقدار تولید گاز کشور این رقم بسیار ناچیز است و دلیل آن مصرف بی‌رویه گاز در کشور است.

رئیس امور نظارت، اندازه‌گیری و کنترل کیفیت گاز مدیریت دیسپچینگ شرکت ملی گاز ایران سهم صنایع عمده از گاز کشور را ۱۷ درصد اعلام کرد و گفت: سالانه برای ۷۰ هزار واحد صنعتی گاز تأمین می‌شود.

سیاح‌نژاد درباره سهم نیروگاه‌ها از مصرف گاز کشور گفت: ۳۰ درصد از کل تولید سالانه گاز در ۸۹ نیروگاه کشور مصرف می‌شود.

وی با بیان اینکه اصل مصرف در بخش خانگی و تجاری است، توضیح داد: ۴۴ درصد تولید گاز کشور در این دو بخش بلعیده می‌شود؛ در واقع اگر حدود ۹۰۰ هزار تا یک میلیون مترمکعب تولید گاز داشته باشیم، حدود ۵۰۰ میلیون مترمکعب در بخش خانگی و تجاری مصرف می‌شود.

رئیس امور نظارت، اندازه‌گیری و کنترل کیفیت گاز مدیریت دیسپچینگ شرکت ملی گاز ایران درباره گازرسانی به شهرها و روستاهای کشور تصریح کرد: ۱۳۱۰ شهر یا ۹۷ درصد بخش شهری تا پایان سال ۱۴۰۰ گازرسانی شده است و ۳۵ هزار روستای کشور دریافت کننده گاز هستند که پوشش بیش از ۹۰ درصدی را تا پایان سال ۱۴۰۰ در بخش روستایی نشان می‌دهد.

سیاح‌نژاد از دیگر کاربرد مهم گاز در کشور یاد کرد و گفت: گاز طبیعی در بخش حمل و نقل نیز استفاده می‌شود که با مایع‌سازی گاز و تبدیل آن به سی‌ان‌جی، معادل بیش از ۲۱ میلیون لیتر بنزین در روز جایگزین می‌شود.

وی درباره مصرف بی‌رویه گاز در کشور اظهار کرد: در همه دنیا برای مصرف الگوهایی وجود دارد، برای نمونه اگر مصرف گاز در تابستان برابر۱ باشد، در زمستان این میزان به ۲ یا ۲.۵ می‌رسد، اما این الگو در ایران وجود ندارد و مصارف در بخش خانگی و تجاری به‌صورت انفجاری و بدون الگو زیاد می‌شود. به‌طور مثال گاهی به‌طور ناگهانی ۶ برابر می‌شود که این موضوع مدیریت توزیع را سخت می‌کند و در شرایطی ما مجبور به اولویت‌دهی و قطع گاز بخش صنایع می‌شویم و این موضوع می‌تواند در آینده امنیت تأمین گاز را با مخاطره روبه‌رو کند.

رئیس امور نظارت، اندازه‌گیری و کنترل کیفیت گاز مدیریت دیسپچینگ شرکت ملی گاز ایران با بیان اینکه امینت تأمین پایدار انرژی در کشور ارزشی دارد که باید قیمت‌گذاری شود، گفت: تاکنون این قیمت ارزیابی نشده و دیده نمی‌شود. این که کشور برای افراد جامعه با قیمت مناسب تأمین انرژی می‌کند، کار بسیار بزرگی است که قیمتی دارد که باید آن را ارزیابی کنیم و درباره آن آگاهی داشته باشیم.

سیاح‌نژاد در پاسخ به پرسشی درباره توانایی ذخیره‌سازی گاز در مخازن زیرزمینی، تصریح کرد: این موضوع به عوامل مختلف بستگی دارد، ابتدا باید ببینیم چه‌ مقدار گاز مازاد برای ذخیره‌سازی داریم، دوم باید بررسی کنیم تجهیزات ما چقدر می‌توانند این گاز را تزریق کنند، سوم ببینیم که مخزن چقدر توانایی ذخیره‌سازی دارند و در نهایت باید دید چه تعداد از این مخازن در کل کشور در اختیار داریم.

وی افزود: اکنون مخازن شوریجه و سراجه قابلیت ذخیره‌سازی گاز دارند که از نظر خصوصیت مخزن، امکان تزریق و در دسترس بودن گاز در آن نقطه و آنکه آیا این مخزن در زمستان به کار می‌آید، مناسب هستند.

رئیس امور نظارت، اندازه‌گیری و کنترل کیفیت گاز مدیریت دیسپچینگ شرکت ملی گاز ایران، با بیان اینکه پیش‌بینی مصرف در زمستان مشکل است زیرا الگوهای هواشناسی را نداریم گفت: یکی از معضلاتی که داریم مصرف انرژی در کشور است. در بحث مصرف کنندگان خانگی و تجاری متولی امر وزارت مسکن و سازمان نظام مهندسی و شهرداری‌ها هستند که باید پاسخگو باشند.

سیاح‌نژاد درباره وظایف دستگاه‌های مختلف برای بهینه‌سازی مصرف انرژی تصریح کرد: اینکه در این بخش دستگاه‌ها چه کرده‌اند باید ببینیم در دو بخش ساختمان‌های در حال ساخت و ساختمان‌های در حال بهره‌برداری کار چگونه پیش‌ می‌رود که متأسفانه در ساختمان‌های در حال بهره‌برداری که بخش عمده‌ای از مصرف ما را نیز در بر می‌گیرند، هیچ اقدام عمده‌ای انجام نشده است و کار به جایی رسیده که شرکت ملی گاز در بخش کوچکی از ساختمان‌ها (آن‌هایی که دارای موتورخانه هستند) کار بهینه‌سازی را انجام داد که خیلی بخش کوچکی است و این در حالی است که بخش عمده آن‌ها (که الگوی یکپارچه در مصرف ندارند) کار از حیطه وظایف شرکت ملی گاز خارج است.

وی ادامه داد: در بخش خانه‌های در حال ساخت نیز قرار بود از ابتدای سال ۱۴۰۰ چک لیست مبحث ۱۹ برای بهینه‌سازی مصرف سوخت در ساختمان‌ها در اجرا قرار گیرد که دنبال نشد و دلیلش را باید در فرصتی دیگر با حضور عوامل بررسی کرد.

رئیس امور نظارت، اندازه‌گیری و کنترل کیفیت گاز مدیریت دیسپچینگ شرکت ملی گاز ایران درباره اینکه چرا قیمت گاز برای مصرف کننده داخلی واقعی نمی‌شود، گفت: تجربه ثابت کرده که سیاست‌های افزایش قیمت انرژی پاسخگو نیست و گاهی حتی جواب معکوس می‌دهد و منجر به کاهش مصرف نمی‌شود.

سیاح‌نژاد از دیگر سیاست‌ها برای اصلاح مصرف یاد کرد و افزود: گاهی سیاست‌های تشویقی هم پاسخگو نیست زیرا قیمت اولیه گاز منطبق با قیمت جهانی نیست و تشویق برای مصرف کننده چشمگیر نیست بنابراین دست شرکت ملی گاز ایران در موضوع بهینه سازی مصرف سوخت بسته است.

وی راهکار اصلاح الگوی مصرف را حکمرانی دانست و گفت: در بحث حکمرانی می‌توان در الزام‌های بهینه‌سازی کارهای بنیادین کرد و با الزام مصرف‌کنندگان به‌ویژه در مباحث ساختمان جلو اتلاف انرژی را گرفت.

رئیس امور نظارت، اندازه‌گیری و کنترل کیفیت گاز مدیریت دیسپچینگ شرکت ملی گاز ایران درباره نگرانی از قطع صادرات به دنبال افزایش مصرف گفت: فعالیت تجاری گاز ایران تنها بر مبنای تولید نیست بلکه ترانزیت و سوآپ گازی را شامل می‌شود و ۶ درصدی که از آن درباره صادرات یاد کردم شامل این میزان نیز می‌شود در واقع فارغ از تولید ممکن است سال‌های آینده مقدار صادرات گاز کشور افزایش یابد زیرا به سمت قراردادهای ترانزیت و سوآپ رفته‌ایم که می‌تواند ثمربخش باشد.