این شبکه به‌مثابه مجموعه‌ای از رینگ‌ها و حلقه‌های درهم تنیده و از هر گوشه کشور به‌راحتی به کشورهای همسایه قابل اتصال است.

تجارت گاز موضوعی فراتر از صادرات و مجموعه‌ای شامل صادرات، واردات، سوآپ، ترانسفر و... است که نیاز است سهم کشور را در آن، بیش از گذشته افزایش دهیم.

در روزهای اخیر شاهد سفر مهم وزیر نفت ایران به کشور آذربایجان بودیم که طی این سفر درباره افزایش حجم سوآپ گاز ترکمنستان به آذربایجان از مسیر ایران توافق شد.

سوآپ گاز ترکمنستان به آذربایجان مزایای مختلفی را شامل حال ایران می‌کند که در ادامه به بعضی از این منافع اشاره می‌شود:

ایران نیازی به سرمایه‌گذاری به‌منظور احداث خطوط و تأسیسات تقویت فشار گاز ندارد زیرا زیرساخت‌های لازم هم‌اکنون موجود است.

در گذشته ایران و ترکمنستان دارای روابط همه‌جانبه خوب و رو به توسعه‌ای بودند که به‌دلیل محاسبات اشتباه در دولت قبل و بی‌تدبیری، این فرصت‌ها به تهدید بدل و روابط دو کشور تیره‌وتار شد و حتی کار به دعاوی حقوقی کشید. اکنون با دیپلماسی مناسب ضمن کاهش کدورت‌های بین دو کشور، روابط سیاسی، اقتصادی، امنیتی و فرهنگی دو کشور رو به بهبود است.

در سال‌های اخیر نیز شاهد التهاب‌ها و تنش‌هایی بین ایران و آذربایجان هستیم و بی‌تردید استفاده از ظرفیت‌های موجود در زمینه مبادلات انرژی و اقتصادی میان ترکمنستان، ایران و آذربایجان کمک شایانی به کاهش تنش‌ها و تهدیدهای پیش آمده می‌کند.

نواحی شمال شرقی کشور از دورترین نقاط کشور نسبت به منابع و میدان‌های اصلی گاز کشور هستند که صنایع بزرگ انرژی بر دارند و به این ترتیب با واردات گاز از ترکمنستان پایداری شبکه گاز در نواحی شمال شرقی و شمالی کشور افزایش می‌یابد.

در کنار همه مزایای یادشده، ایران بابت سوآپ گاز بین دو کشور همسایه، درآمد بی‌دردسری نیز کسب خواهد کرد، حتی شاید شرایطی پیش آید که ایران در برابر حق سوآپ گاز مقادیری گاز را به‌طور مشخص برای خود و مصارف استان‌های شمالی و شمال شرقی کشور از ترکمنستان وارد کند.

ترکمنستان در عین حال رقیب گازی کشور ایران به‌ویژه به‌دلیل احداث خط لوله تاپی نیز تلقی می‌شود. سیاست واردات گاز حداکثری از کشور ترکمنستان می‌تواند بر تضعیف پروژه یادشده تأثیرگذار باشد.

ترکمنستان همواره به فکر صادرات گاز به کشورهای غربی بوده است و همکاری‌های سازنده ایران و ترکمنستان و مزیت رقابتی شبکه انتقال گاز ایران می‌تواند به‌ جای سرمایه‌گذاری‌های سنگین و دردسرهای محیط زیستی و حقوقی ناشی از عبور خط لوله از زیر دریای کاسپین، به رؤیای ترکمنستان جامه عمل بپوشاند.

ازاین‌رو، توسعه روابط بر پایه مباحث مبتنی بر انرژی و استفاده از دیپلماسی کارآمد برای توسعه تجارت گازی، فرصت مغتنمی برای ایران و کشورهای همسایه است که سفر اخیر وزیر نفت به باکو نیز در همین زمینه است و برکاتی را برای کشور ایران به‌دنبال خواهد داشت.