بررسی دستاوردهای صنعت گاز در سال نخست دولت سیزدهم و از ابتدای مردادماه سال ۱۴۰۰ تا پایان تیرماه سال ۱۴۰۱ هم در همه حوزه‌ها قابل توجه و درخشان بوده است که همسو با این روند، امروز (یکشنبه، ششم شهریورماه) هم آیین بهره‌برداری و آغاز عملیات اجرایی ۶۰۹۶ پروژه گازرسانی با اعتبار ۱۵۶ هزار میلیارد ریال برگزار شد.

بهره‌برداری از ۵۰۳ کیلومتر خط انتقال گاز

ابتدا به بررسی عملکرد شرکت انتقال گاز ایران می‌پردازیم؛ مجموع خطوط انتقال گاز بهره‌برداری‌شده تاکنون ۳۸۲۵۰ کیلومتر و مجموع خطوط انتقال گاز تکمیل‌شده در این بازه زمانی ۵۰۳ کیلومتر بوده است. از سویی تاکنون ۸۸ ایستگاه تقویت فشار گاز بهره‌برداری شده که دو ایستگاه در این یک سال عملیاتی شده است.

شرکت‌های گاز استانی و شرکت مهندسی و توسعه گاز ایران نیز پروژه‌های گازرسانی به شهرها و روستاهای کشور را پیگیری می‌کنند تا گاز طبیعی به دوردست‌ترین مناطق کشور و روستاها نیز برسد. سیدجلال نورموسوی، سرپرست مدیریت هماهنگی امور گازرسانی شرکت ملی گاز ایران با بیان اینکه امسال گازرسانی به ۳ هزار و ۲۰۰ روستا در دستور کار است، اعلام کرده که کار گازرسانی به ۶ هزار روستای کشور در دو سال آینده تکمیل می‌شود.

گازرسانی به ۶ شهر و ۱۴۸۰ روستا

بر همین اساس تاکنون به ۱۲۲۱ شهر کشور گازرسانی شده است و ۶ شهر در این یک سال به شبکه گاز کشور متصل شدند و درصد بهره‌مندی خانوار گاز شهری به ۹۸ درصد رسید.

تعداد کل روستاهای گازرسانی‌شده هم ۳۵۸۸۲ روستا است و مشعل گاز ۱۴۸۰ روستا به همت شرکت ملی گاز ایران  در این یک سال روشن شده که بهره‌مندی خانوارهای روستایی از  گاز طبیعی را به ۸۳.۸ درصد رسانده است. بر این اساس، مجموع شبکه گاز شهری و روستایی اجراشده تاکنون ۴۱۷۸۷۶ کیلومتر و مجموع شبکه گاز اجرا شده در سال نخست دولت سیزدهم ۱۴۳۹۶ کیلومتر بوده است.

از سویی تعداد انشعاب‌های گاز شهری و روستایی اجرا شده تاکنون ۱۲۷۶۲۳۲۷ و تعداد این انشعاب‌ها در بازه زمانی یادشده، ۳۲۵۷۲۶ بوده است. با این تفاسیر تاکنون ۲۶۵۹۴۳۷۸ مشترک گاز شهری و روستایی جذب شده است که از این تعداد ۹۲۶۸۶۱ در یک سال اخیر به جمع مشترکان گاز کشور پیوستند.

تأمین پایدار سوخت‌رسانی به نیروگاه‌ها

گازرسانی به نیروگاه‌ها نیز همواره از اهداف مهم صنعت گاز کشور است و برای حفظ محیط زیست هم اهمیت زیادی دارد، از این‌ رو شرکت ملی گاز ایران این موضوع را در دستور کار دارد و تأمین سوخت پایدار نیروگاه‌ها سبب شد در یک سال اخیر و در زمستان و تابستان شاهد قطعی برق و انتشار جدول زمان‌بندی خاموشی در مناطق مختلف کشور نباشیم؛ گاز طبیعی تاکنون به ۹۲ نیروگاه رسیده است که تعداد کل نیروگاه‌های گازرسانی‌شده در سال نخست وزارت نفت دولت سیزدهم ۶ نیروگاه شامل نیروگاه‌های آرین زنجان، پاسارگاد قشم، بهین بالابن قشم، ماهتاب کیش، هنگام، آب و برق ماهتاب است.

تعداد مصرف‌کنندگان عمده صنعتی گازرسانی‌شده هم تاکنون به ۳۰۴۴۷ واحد رسیده که از این تعداد، ۱۱۳۰ واحد در دولت سیزدهم گازرسانی شدند.

افزایش ۶۴ درصدی درآمدهای صادرات گاز

موضوع قابل توجه دیگر صادرات گاز طبیعی به کشورهای همسایه و توسعه دیپلماسی انرژی در یک سال اخیر است که افزون بر امضای قرارد سه‌جانبه سوآپ گاز با کشورهای ترکمنستان و جمهوری آذربایجان و برکات فراوانی که به‌ویژه برای تأمین گاز در مناطق شمالی کشور دارد؛ به گفته جواد اوجی، وزیر نفت، با وجود اینکه اینکه پارسال در اوضاع کسری گاز تعهدهای قراردادهای صادرات گاز به ترکیه، عراق، ارمنستان و آذربایجان به‌طور کامل انجام شد، درآمد حاصل از صادرات گاز از رقم یک میلیارد دلار در سال ۹۹ به ۴ میلیارد دلار در سال ۱۴۰۰ رسید که البته نزدیک یک میلیارد دلار آن مربوط به معوقات پیگیری‌نشده سال‌های گذشته بود که سرانجام آنها دریافت شد، اما در همان شرایط از نظر حجمی نیز یک میلیارد مترمکعب بیشتر از مدت مشابه پارسال گاز فروخته و تعهدهای ایران طبق قراردادهای امضاشده محقق شد.

ارتقای جایگاه ایران در زمینه تجارت گاز با ثبت رکورد بالاترین مقدار فروش معانات گازی در ۳ سال اخیر، افزایش ۶۴ درصدی درآمدهای صادرات گاز، افزایش ۱۱ درصدی حجم صادرات گاز به ترکیه، ادامه مذاکرات برای افزایش صادرات گاز، وصول حدود ۱.۶ میلیارد دلار بابت طلب گاز ایران از عراق، افزایش ۱۳۸ درصدی سوآپ گاز، استمرار تهاتر گاز با برق کشور ارمنستان و انجام مذاکرات با کشورهای مختلف با اولویت کشورهای همسایه برای افزایش سهم ایران در بازار بین المللی گاز هم از جمله دیگر اقدام‌های انجام‌شده است.

توسعه همکاری با دانش‌بنیان‌ها

همکاری با ۳۰ شرکت دانش‌بنیان برای ساخت بار اول کالا در صنعت گاز کشور و توسعه همکاری‌ با شرکت‌های داخلی برای بهره‌گیری از کالاها و تجهیزات با کیفیت داخلی اقدام دیگری است که به‌طور جدی پیگیری می‌شود و همسو با آن، نشست‌های متعدد و تفاهم‌نامه‌های مختلفی تاکنون امضا شده است.

افتتاح پارک گوگردی گنبدی به‌منظور کمک به جلوگیری از خام‌فروشی گوگرد، مطالعه امکان‌سنجی چهارگانه برای بازیابی انرژی از طریق تغییر سیکل توربین‌ها از ساده(پیش‌بینی ۱.۵ تا ۲ برابر بازیابی انرژی نسبت به نیروگاه اتمی بوشهر با اجرای این طرح)، استفاده از معماری بومی در احداث مرکز بهره‌برداری زاهدان و تأسیس خانه گاز با اهدافی شامل پاسخگویی به نیاز مطالعاتی، پژوهشی و تحقیقاتی شرکت ملی گاز ایران در حوزه مطالعات، شناسایی و به‌کارگیری راهکارهای تازه و کارآمد به توسعه همکاری‌های مشترک و تقویت ارتباطات تعاملات دوجانبه، تبادل تجربه‌های علمی، ارائه مشاوره‌های تخصصی، اطلاع‌رسانی و بهبود فعالیت‌های علمی و پژوهشی عناوین بخشی از فعالیت‌های شرکت ملی گاز ایران در حوزه توسعه همکاری با دانش‌بنیان‌هاست.

اجرای ۱۴ طرح توسعه ذخیره‌سازی گاز

از سویی نباید از توسعه طرح‌های ذخیره‌سازی گاز طبیعی در این دولت غافل شد زیرا با توجه به افزایش هرساله مصرف گاز در کشور همچنین کسری گاز روزانه حدود ۲۵۰ میلیون مترمکعب در روزهای سرد زمستان، نیاز به توسعه در این حوزه بیش از پیش احساس می‌شود، به همین دلیل صنعت گاز ایران به‌ویژه در یک سال اخیر توجه خود را به توسعه ذخیره‌سازی گاز معطوف کرده و طبق اعلام رضا نوشادی، مدیرعامل شرکت مهندسی و توسعه گاز ایران، تا پنج سال آینده، حدود ۲۵ درصد گاز کشور از محل ذخیره‌سازی تأمین می‌شود و اکنون ۱۴ طرح توسعه ذخیره‌سازی گاز طبیعی در کشور در حال اجراست.

توجه ویژه به مسئولیت‌های اجتماعی در وزارت نفت و صنعت گاز هم در این بازه زمانی با اصلاح ۲۶ هزار واحد موتورخانه مشترکان گاز به صورت رایگان، راه‌اندازی سامانه هوشمندسازی موتورخانه‌ها، تعویض موتورخانه‌های فرسوده و تعویض اتصالات ۲۰۰ هزار رگلاتور دچار نشتی دنبال شده است.