وی گفت: شرکتهای گروه صندوقها بهدلیل ماهیتشان رسالتِ بخشی از توسعه در صنعت نفت را عهدهدار هستند، ازاینرو در طول یک سال و چند ماه گذشته، شاهد تحقق برنامههای مدنظر اولیه از سوی مدیران گروه بودهایم. رئیس هیئترئیسه صندوقهای بازنشستگی صنعت نفت با اشاره به گستردگی حوزه فعالیتهای اقتصادی و سرمایهگذاری صندوقها افزود: افزون بر شرکتهای پتروشیمیایی و پتروپالایشگاهی، خدماتی، پیمانکاری و تجهیزاتی، این گروه اقتصادی دارای مؤسسههای مالی معتبر و برتر مانند هلدینگ مهر آیندگان و شرکت خبرگان سهام نیز است.
بیات درباره شرکت خبرگان سهام تصریح کرد: این مجموعه که کارگزاری خرید بلوک ۱۲ درصدی سهام هلدینگ خلیجفارس را بهعهده داشت در میان کارگزاریهای بورس ارتقای قابلتوجهی یافته است، ضمن آنکه صندوقها با این خرید، بخش عمدهای از سهام هلدینگ خلیجفارس را بهدست آورده است.
هماهنگی و انسجام
وی هماهنگی و انسجام را از الزامهای بنگاههای اقتصادی بزرگ دانست و گفت: سرمایه حدود ۲۰۰ هزار شاغل و بازنشسته صنعت نفت در طول ۷۵ سال به این بنگاه وارد شده است، از این رو هماکنون متصدیان گروه صندوقها، امانتدار سرمایه این گروه عظیم همکاران هستند.
تغییر ساختار برای حکمرانی هوشمندانه
رئیس هیئترئیسه صندوقهای بازنشستگی صنعت نفت در تشریح آسیبشناسی، ارزش، رویکرد و چشماندازهای گروه اقتصادی صندوقها افزود: «شرکت اهداف» نیازمند تغییر نگاه، ساختار و رویکرد است، زیرا مسئولیت و رویکرد این شرکت مادرتخصصی بر اساس رویکرد بنگاه اقتصادی، تغییر و افزایش یافته است، بنابراین بازتعریف ساختار «اهداف» برای حکمرانی منظم، هوشمند و روزآمد و تسلط بر همه شرکتهای زیرمجموعه اجتنابناپذیر است. هیچ عاملی نباید نظام حکمرانی شرکتی را مخدوش کند و اولویت نخست در این زمینه نظم و انضباط اقتصادی است. نباید حلقهها را از زنجیره جدا کرد. در گروه صندوقها، هیئت امنای محترم، هیئترئیسه و سپس «اهداف» و شرکتهای وابسته و تابع در یک مسیر متصل و منسجم به همدیگر قرار دارند. بیات ادامه داد: مسئولیت همه ما خدماترسانی حداکثری و در شأن بازنشستگان، بهمنظور بهبود رضایتمندی و امیدآفرینی در بخش شاغلان است.
وی موضوع مهم و تنگنای منابع ورودی صندوقها را که ناشی از عدم استخدام نیروی رسمی در صنعت نفت در سالها و دهههای گذشته است یادآوری کرد و گفت: با افزایش تعداد بازنشستگان نسبت به شاغلان رسمی، نسبت بیمهای صندوقها کمتر از گذشته شده است، همچنین نیرویهای رسمی شرکتهای واگذارشده نیز بعد از بازنشستگی به جمع ذینفعان صندوق نفت اضافه میشوند، اما جایگزینهای آنها دیگر کسورپرداز صندوق نفت نیستند، از این رو حوزه سرمایهگذاری صندوقها باید جبرانکننده این پدیده اقتصادی و اجتماعی باشد.
رئیس هیئترئیسه صندوقهای بازنشستگی صنعت نفت با انتقاد از برخی شرکتهای واگذارشده مانند شرکت لولهسازی اهواز افزود: این شرکت به تعهدهای خود نسبت به صندوقهای بازنشستگی صنعت نفت عمل نمیکند و سابقه خوبی در این زمینه ندارد. وی ادامه داد: در چنین شرایطی باید از محل اداره منطقی و هوشمند گروه اقتصادی صندوقها با رویکرد بنگاه اقتصادی، توان تحقق جامع تعهدات قانونی را برای آینده ظرفیتسازی کنیم. ازاینرو باید شرایط را به سمت سودآوری بیشتر شرکتها جهتدهی کرد تا شاهد استمرار خدماترسانی مطلوب و توسعه در این بخش باشیم.
بیات تصریح کرد: امسال ۹ هزار میلیارد تومان از سودآوری شرکتهای صندوقها را به کسورات شاغلان اضافه کردیم تا بتوانیم تعهدات قانونی و پرداخت مستمریها را انجام دهیم، بنابراین با توجه به نرخ تورم و ترمیمها و بودجه سالانه، انجام سرمایهگذاریهای پایدار برای شاغلان و بازنشستگان ارجمند صنعت نفت حیاتی است. برای این هدف از روز نخست، قاطع و شفاف و بدون تعارف اعلام کردهایم در صندوق بازنشستگی صنعت نفت، رویکرد ما و همکاران ارجمند فقط تفکر و ارزشهای بنگاه اقتصادی خواهد بود.
وی با بیان اینکه با تکیه بر فلسفه امانتداری، باید شرایط را بهگونهای پیش ببریم که آینده را تضمین کند، افزود: اجرای تفکر بنگاه اقتصادی بهطور حتم سبب اشتغالآفرینی، محرومیتزدایی، شفافسازی، انجام مسئولیتهای اجتماعی و توسعه دانش نیز خواهد شد. همه این موارد باید در چارچوب اصل افزایش منابع و ازدیاد داراییها برای صندوق نفت انجام شود تا سبب تضمین پایدار مالی و حفظ تعادل میان منابع و مصارف صندوقها و تداوم خدماترسانی به بازنشستگان ارجمند فعلی و آینده و شاغلان محترم صنعت نفت شود.
شفافسازی و مبارزه با فساد
رئیس هیئترئیسه صندوقهای بازنشستگی صنعت نفت شفافسازی و مبارزه با فساد را اولویت اصلی صندوقها خواند و گفت: چنانچه حرکت با رویکرد پاکدستی و نظم و انضباط در این مجموعه بزرگ اقتصادی انجام نشود با مسائل و روزنههای نامطلوب و خلاف اصل امانتداری روبهرو خواهیم شد. مواردی هم که اصل امانتداری رعایت نشده است در حال تعیین وضعیت قرار دارند.
بیات در این زمینه با مطلوب ارزیابی کردن انتشار صورتهای مالی گروه اقتصادی صندوقها در سامانه کدال اظهار کرد: عملکرد همه مدیران در بخش طرحها و شرکتهای تولیدی بهطور ماهانه منتشر میشود.
وی با اشاره به دو نشست با رؤسای کانونهای بازنشستگان صنعت نفت گفت: زمان تکمیل طرحها را که شرکتها اعلام کردهاند ما نیز آن را به اطلاع عمومی رساندهایم. اکنون مدیران باید پاسخگوی روند پیشرفت طرحها، طبق زمانبندی اعلامی خودشان باشند. ازاینرو چنانچه مدیران پروژه از زمان تعیینشده عقب بمانند باید پاسخگوی بازنشستگان و شاغلان باشند، زیرا مدیران علاوه بر پاسخگویی در سلسلهمراتب اداری، باید توان پاسخگویی مؤثر به عموم را نیز داشته باشند. در مسیر رفع موانع پیشرفت طرحها و تولید نیز در دو شورای عالی پروژهها و تولید، همیار مدیران هستیم.
رئیس هیئترئیسه صندوقهای بازنشستگی صنعت نفت انحصارزدایی را نیز از ارکان شفافسازی و مبارزه با فساد خواند و افزود: در شرکتها و مناقصهها آنها نباید انحصاری وجود داشته باشد. در خریدهای خارجی در شرایط تحریمی بهشدت باید با انحصارگری مبارزه شود.
بیات ضامن حکمرانی صحیح را در هر شرکتی کار کارشناسی دانست و تصریح کرد: این موضوع در انتخاب حوزههای سرمایهگذاری از اهمیت بیشتری برخوردار است. هرگاه نیاز به اخذ تصمیمی باشد پیش از آنکه در چالش کمبود زمان قرار بگیرید باید تصمیم درست را مدنظر قرار دهید و در زمان کافی و بهموقع با کار کارشناسی، صحیحترین و بهترین تصمیم را بگیرید. تصمیمهای شتابزده که ناشی از عدم استفاده صحیح از زمان و کارشناس است سبب میشود ابعاد کار پیشبینی نشود و این مسئله در حوزه اقتصادی پیامدهای منفی بسیاری خواهد داشت.
وی بهعنوان نمونه گفت: در اتخاذ تصمیم برای خرید سهم ۱۲ درصدی هلدینگ، موضوع در زمان درست و کافی از سوی گروههای مختلف کارشناسی مطالعه شد و ابعاد این خرید ازجمله روند تأمین منابع پروژههای در حال اجرا، مواظبت از بازار که دچار تنش نشود و مسائلی دیگر در بسترهای تخصصی و کارشناسی و فنی مورد مطالعه قرار گرفت و همه این نکات منتج به اقدامی درست شد. برای انجام این کار از چند بُعد، بیش از چند ماه کار کارشناسی و امکانسنجی اقتصادی انجام شد، از این رو رویکرد مدیریتی، تصمیمگیریِها درست است، اما تصمیمگیری مبتنی بر کار کارشناسیِ درست، صحیح خواهد بود.
رئیس هیئترئیسه صندوقهای بازنشستگی صنعت نفت تأکید کرد: مدیران باید همزمان با استفاده از دانش روز، رویکرد حکمرانی کارشناسی و کارشناسیگزینی را مدنظر قرار دهند.
بیات با بیان اینکه در صندوق باید شرایط سرمایهگذاریها را به سمتی ببریم که خدمترسانی به بازنشستگان عزیز صنعت نفت پایدار و مداوم باشد، گفت: اگر غیر از این عمل کنیم فلسفه وجودی ما بهعنوان امانتدار در این حوزه اقتصادی مهم کشور بیاثر خواهد بود.
وی با بیان اینکه باید برای تصمیمگیری در خصوص هر پروژه شاخصهای اقتصادی و بهرهوری خاص آن حوزه بررسی شود، افزود: در رویکرد مدیریت نوین باید هر سه ماه یکبار شاخصهای اقتصادی و بهرهوری هر شرکت بهروز شود، زیرا نمیتوان با توجه به روند اقتصادی محیط، بررسی و ارزیابی شاخصهای عملکردی را تنها به برگزاری سالانه نشستهای مجامع عمومی منوط کنیم.
زنجیره ارزش و ساخت داخل
رئیس هیئترئیسه صندوقهای بازنشستگی صنعت نفت بر رویکرد حرفهایگرایی و زنجیره ارزش از سوی مدیران شرکتهای زیرمجموعه این صندوق تأکید کرد و ادامه داد: امروزه این رویکردها در کل دنیا شناخته شده هستند، اما در بعضی از مجموعهها این رویکرد رعایت نشده است که به امید خدا، در دوره جدید این رویکرد تقویت میشود.
بیات تصریح کرد: حدود ۸۸ درصد سرمایهگذاریهای صندوقهای بازنشستگی صنعت نفت در پروژههای نفت، پالایشگاه، گاز، پتروشیمی و انرژی انجام شده است، بنابراین اولویت ما در این زمینه تنوعبخشی به سبد سرمایهگذاریها با محوریت زنجیره ارزش است، ازاینرو هرکدام از شرکتهای زیرمجموعه صندوق، باید زنجیره ارزش خود را شناسایی و به سوی تحقق آن حرکت کنند. توسعه و تکمیل زنجیره ارزش موضوع کاری هر یک از شرکتها و بنگاههای اقتصادی ذیل صندوقهای نفت از مطالبات اساسی و راهبردی است که با قوت پیگیری خواهد شد.
وی توجه مدیران شرکتهای زیرمجموعه صندوقهای بازنشستگی صنعت نفت را به توانمندی بالای ساخت داخل تجهیزات در کشور معطوف کرد و گفت: برای مثال در دورهای مجموعه بزرگ و داخلی همچون «آذر آب» سهم زیادی در تأمین تجهیزات پروژههای صنعت نفت داشت که امروزه اینگونه نیست. ما باید با رویکرد حمایت از ساخت داخل، سبب رونق و شکوفایی همه بنگاههای اقتصادی در حوزه فعالیت اقتصادی خود باشیم.
ظرفیت اسمی و استفاده بهینه از سرمایهگذاریها
رئیس هیئترئیسه صندوقهای بازنشستگی صنعت نفت بر اتمام پروژههای نیمهتمام و استفاده از ظرفیت اسمی پروژهها تأکید کرد و افزود: بارها اعلام کردهام که برنامه مصوب در تولید نداریم و باید ملاک کار ظرفیت اسمی باشد، ازاینرو هماکنون با توجه به اینکه فصل بودجهبندی در شرکتهاست ضرورت دارد مدیران روی ظرفیت اسمی تولید متمرکز شوند.
بیات با اشاره به اینکه هماکنون در برخی از شرکتهای پتروشیمی مقداری ظرفیت خالی یا جذب نشده به دلایل مختلف بدون استفاده باقی مانده است، گفت: باید با توجه به محدودیت خوراک در اندیشه راهکارهای برای جبران این مسئله باشیم تا از سرمایهگذاریها بهصورت بهینه استفاده کنیم.
وی افزود: امروزه در زیرمجموعه صندوقهای بازنشستگی صنعت نفت نیاز مبرمی به تمرکز در بخش بازرگانی وجود دارد. این موضوع در شرکت ملی صنایع پتروشیمی با تشکیل شرکت بازرگانی پتروشیمی تجربه موفقی بوده است، لذا معتقدیم هرچه زودتر باید این تمرکز در مجموعه صندوقها نیز شکل بگیرد؛ طرح پتروپالایشگاه کنگان و انجیال ۳۱۰۰ تا پایان سال آینده و مابقی طرحهای این حوزه تا پایان سال ۱۴۰۴ به بهرهبرداری خواهند رسید، این ظرفیت اضافهشده به بخش بهرهبرداری و تولید نیاز به بخش بازرگانی دارد که باید سعی شود بهصورت متمرکز درآید و ادامه فعالیت دهد.
آییننامه واحد معاملات
رئیس هیئترئیسه صندوقهای بازنشستگی صنعت نفت گفت: در حال تدوین آییننامه واحد معاملات در هیئترئیسه هستیم تا از مشکلات ناشی از نبود آئیننامه واحد جلوگیری کنیم، بعد از ابلاغ این آییننامه واحد، آییننامههای قبلی بدون اثر خواهد شد.
بیات تقویت و استقرار کمیتههای حسابرسی در شرکتهای زیرمجموعه صندوقهای بازنشستگی صنعت نفت را یکی از نکات کلیدی برای مبارزه با فساد و پیشگیری از بروز آن دانست و افزود: حضور کمیتههای حسابرسی الزاماً مؤید فساد نیست، بلکه بهطور عمده مانع از بروز فساد از طریق روزنهها میشود، ضمن آنکه چنانچه مسئلهُ نیز باشد توسط این کارگروهها رفع یا گزارش خواهد شد. از این رو، اقدامهای اینچنینی در حقیقت کمک به مدیران شرکتها به شمار میآید.
فعالسازی کمیته وصول مطالبات
رئیس هیئترئیسه صندوقهای بازنشستگی صنعت نفت گفت: باید فعالسازی کمیته وصول مطالبات در شرکتهای گروه صندوقها یکی از اولویتهای کاری باشد، ما مسئول امانتی هستیم که بازنشستگان و شاغلان صنعت نفت در اختیار ما قرار دادهاند.
بیات تصریح کرد: موضوع بعدی بحث حراست در صندوق بازنشستگی صنعت نفت است که متأسفانه در گذشته به این موضوع اهمیت چندانی داده نشده بود، خوشبختانه بهتازگی حراست صندوق با ابلاغ وزارت اطلاعات تا سطح دفتر مرکزی ارتقا یافته است و همه انتصابها در این حوزه با کمک حراست صندوق از حراست مرکزی کشور استعلام میشود. روند تعیین رؤسای حراست شرکتها نیز باید بر این منوال باشد که مدیران عامل گزینه رئیس حراست شرکت تحت مسئولیت خود را معرفی، سپس رئیس دفتر مرکزی حراست نیز فرد معرفیشده را نیز تأیید کنند و سرانجام استعلامها.
وی ادامه داد: مأموریتهای خارج کشور مدیران یکی دیگر از موارد موردنظر ماست، هماهنگی با نهادهای ذیربط و سلسلهمراتب برای این موضوع مهم است.
رئیس هیئترئیسه صندوقهای بازنشستگی صنعت نفت گفت: سازماندهی فرآیند جذب نیروی انسانی نباید خارج مصوبهها و ساختار سازمانی صورت گیرد و باید تلاش شود در این فرآیند، شایستهسالاری در نظر گرفته شود، از سوی دیگر جذب فرزندان بازنشستگان و بومی باید جزء اولویتهای نیروی انسانی باشد، زیرا این گروه نسبت به دیگر افراد آشنایی بیشتری با حوزه کاری خود دارند.
بیات با بیان اینکه با توجه به مشکلات اقتصادی در کشور باید صرفهجویی در هزینهها در اولویت کاری مدیران قرار داشته باشد، اظهار کرد: هماکنون در خیلی از موارد میتوان با روشهای جدید هزینه برخی امور همچون سفرها، تعمیرات، مناقصات و جلسات و همایشها را کاهش داد.