آشنایی با این دریای گرم و دوست‌داشتنی، با هویت ایرانی ،  نخست اینکه این دریا با نام خلیج‌فارس معنا پیدا می‌کند، برماست که در حفظ تمامیت آن از هر نظر. تمام ذخایر، اهمیت اقتصادی، تجاری، ماهیگیری، فرهنگ و تاریخ آن کوشا باشیم، بخصوص دوستی و احترام به تمام اقوامی که در پیرامون آن زندگی می‌کنند، کوشیدن همگی برای صلح. و آرامش برای همه مردمان پیرامون   و احترام به اهمیت گذرگاهی آن برای همه جهانیان  و تلاش جهانی برای مسائل زیست‌محیطی آن.

خلیج‌فارس یک دریای کناره‌ای  با طول ۹۰۰ کیلومتر و پهنای ۲۶۰ کیلومتر است که عمق آن از ۱۰ تا ۹۳ متر تغییر می‌کند. این خلیج در جنوب ایران واقع شده و توسط تنگه باریکی به پهنای  حدود ۶۰ کیلومتر با دریای عمان و اقیانوس هند در ارتباط است. سن این خلیج جوانست و کمتراز  ۳۰ میلیون سال قبل به وجود آمده و در گذشته به‌مراتب بزرگ‌تر از وسعت کنونی‌اش بوده است.

خلیج‌فارس دارای آب‌وهوای خشک و نیمه استوایی است و به دلیل قرارگیری بین سرزمین‌هایی که دارای آب‌وهوای قاره‌ای هستند با تغییرات فصلی زیادی همراه است. در تابستان درجه حرارت آن به ۵۰ درجه سانتی‌گراد می‌رسد و به دلیل حاکمیت وزش باد شمال در سواحل  خلیج‌فارس  همواره بادهای دائمی کویری وجود دارد.

عمیق‌ترین نقطه خلیج‌فارس با عمق ۹۳ متر در ۱۵ کیلومتری تنب بزرگ و کم‌عمق‌ترین منطقه آن با عمقی بین ۱۰ تا ۳۰ متر در سمت غرب است. اصولاً خلیج‌فارس یک دریای کم‌ژرفا است. به‌طورکلی یک‌سوم خلیج‌فارس بیش از ۳۹ متر عمق ندارد.

بیشترین مقدار آب خلیج‌فارس شور و بخشی کوچک در محل ورود که از طریق کوه‌های زاگرس تغذیه می‌شود شیرین است، اما به‌طورکلی درجه شوری آب خلیج‌فارس کمتر از اقیانوس‌ها می‌باشد.

شواهد تاریخی نشان می‌دهد که در حدود ۲۹۰۰ سال قبل از میلاد مسیح در سواحل این خلیج مردمانی دریانورد سکونت داشته‌اند.

این خلیج دارای جزایر بسیاری است که در گذشته تمام آن‌ها تحت نفوذ ایران بوده ولی امروزه فقط ۱۰ جزیره از جزایر مهم آن جزء خاک ایران می‌باشد: ۱- جزیره لارک، ۲- جزیره هرمز، ۳- جزیره قشم، ۴- جزیره هنگام، ۵- جزیره کیش، ۶- جزیره لاوان، ۷- جزیره خارک، ۸- جزیره تنب کوچک ۹- جزیره تنب بزرگ و ۱۰- جزیره ابوموسی.

خلیج‌فارس ازنظر گونه‌های زیستی بسیار غنی می‌باشد، یکی از صادرات غیرنفتی کشورهای حاشیه‌ای، فعالیت در زمینه شیلات و صادرات انواع میگو و ماهی از این خلیج به شمار می‌رود.

همچنین خلیج‌فارس دارای بزرگ‌ترین منابع نفت و گاز کشور می‌باشد که تا به امروز تحت بهره‌برداری است و حدود ۶۴ درصد از نفت اکتشاف شده جهان در کف یا حاشیه خلیج‌فارس می‌باشد.

برخی میدان‌های نفتی مشترک بین ایران و کشورهای حاشیه آن است از جمله میدان آرش و چند میدان دیگر از نظر زمین‌شناسی خلیج‌فارس یک حوضه پیش بوم (Fore Land Basin) می‌باشد و در کف خلیج‌فارس همان سازندهایی وجود دارند که در کشورهای حاشیه آن دیده می‌شود.

شواهد گنبدهای نمکی حاشیه و یا جزایر خلیج‌فارس نشان از مشابهت زمین‌شناسی با زاگرس شمالی ایران دارد. دیگر شواهد زمین‌شناسی نشان از آن دارد که اختلاف چندانی بین زمین‌شناسی شمال عربستان و زاگرس ایران و کشورهای قطر .بحرین امارات. بخش‌های وسیعی از عراق و عمان وجود ندارد.

ویژگی‌های زمین‌شناسی مشترک مناطق یاد شد  سبب شده‌اند  که این حوضه بزرگ‌ترین حوضه نفت و گاز جهان باشد در جهان حوضه‌ای به این بزرگی و به این کیفت از نظر ذخایر هیدروکربوری نداریم.