بر اساس گفته‌های دبیرکل سازمان تجارت جهانی، در حال حاضر یک‌چهارم کالری‌های مصرفی در جهان از طریق تجارت تامین می‌شود. با این وجود تهدیدهای ناشی از سیاست‌های تعرفه‌ای و حمایت‌گرایانه مانعی بر سر راه همکاری بین‌المللی به شمار می‌روند. از سال۲۰۲۰ تا ۲۰۲۲، سیاست‌های مربوط به افزایش محدودیت‌های تجاری به‌صورت قابل توجهی گسترش یافته است. تشدید سیاست‌های مبتنی بر محدودیت تجارت آزاد توسط کشورها موجب می‌شود تا کشورهای در حال توسعه که قصد دارند با استفاده از مزایای تجارت آزاد به رشد اقتصادی و فقرزدایی برسند، از این فرصت محروم شوند.

علاوه بر این افزایش تمایل دولت‌ها به افزایش تعرفه‌ها و خطر افزایش قیمت کالاها در آینده، موجب شده است خانوارها حتی در کشورهایی مانند آمریکا دست به احتکار بزنند.
به گزارش بلومبرگ، دبیرکل سازمان تجارت جهانی، اوکونجو ایویالا، به‌تازگی هشدار داده است که در صورت عدم حفظ نظام تجاری آزاد و پایدار، فقر جهانی به طور قابل‌توجهی افزایش خواهد یافت. او در گفت‌وگویی در رم اظهار کرد: «ما باید تمرکز خود را بر حفظ یک نظام تجاری آزاد، پایدار و پیش‌بینی‌پذیر حفظ کنیم.» این سخنان در حالی بیان شده که او برای بار دوم به عنوان مدیرکل سازمان تجارت جهانی منصوب شده و در تلاش است در برابر سیاست‌های حمایت‌گرایانه جهانی از تجارت آزاد دفاع کند.

اوکونجو ایویالا بر اهمیت تجارت در تغذیه جهان تاکید کرده و گفت که یک‌چهارم کالری‌های مصرفی در جهان از طریق تجارت تامین می‌شود. با‌این‌‌حال، این ماموریت با چالش‌های بسیاری روبه‌روست؛ از جمله تهدیدهای ناشی از سیاست‌های تعرفه‌ای و حمایت‌گرایانه که مانعی بر سر راه همکاری بین‌المللی به شمار می‌روند.

در‌حالی‌که سیاست‌های محدودکننده و حمایت‌گرایانه تهدیدی برای پایداری تجارت آزاد است، فرصت‌هایی مانند تجارت خدمات دیجیتال و تجارت سبز می‌تواند به‌عنوان راهکاری برای تقویت این نظام مطرح شود. با‌این‌حال، تحقق این اهداف نیازمند تلاش مشترک و تعهد همه کشورها به همکاری و تعامل بیشتر است.

چالش‌های پیش روی تجارت آزاد
در‌حال‌حاضر یکی از اصلی‌ترین چالش‌هایی که اوکونجو ایویالا با آن روبه‌روست، مقابله با روند رو‌به‌رشد اقدامات مضر برای تجارت است. بر اساس گزارش Global Trade Alert، تعداد اقدامات مضر در مقایسه با اقدامات آزادسازی به طور قابل‌توجهی افزایش یافته است. از سال ۲۰۲۰ تا ۲۰۲۲، دنیا شاهد افزایش بی‌سابقه‌ای در سیاست‌های محدودکننده تجاری بوده است. این روند، که ناشی از بحران‌های اقتصادی، پاندمی کووید-۱۹ و سیاست‌های حمایتی دولت‌ها بوده است، بر پایداری نظام تجاری آزاد تاثیر منفی گذاشته است.
دبیرکل سازمان تجارت جهانی همچنین به تهدیدهای ناشی از سیاست‌های حمایتی و تعرفه‌ای اشاره کرد. او در‌این‌باره گفت: «من می‌دانم که مردم نگران جنگ‌های تجاری و وضعیت وخیم تجارت هستند، اما در دل این چالش‌ها فرصت‌هایی نیز وجود دارد.» با‌این‌حال، اجرای اصلاحات در سازمان تجارت جهانی و تقویت گفت‌وگوی بین‌المللی از جمله اقداماتی است که می‌تواند به کاهش این تهدیدها کمک کند.

یکی دیگر از چالش‌ها، نقش سیاست‌های حمایت‌گرایانه در کاهش همکاری‌های تجاری است. سیاست‌های تعرفه‌ای که توسط برخی از کشورهای بزرگ اعمال می‌شود، به‌ویژه ایالات متحده، باعث محدود شدن جریان آزاد کالاها و خدمات در سطح جهانی شده است. این مساله نه تنها بر کشورهای در‌حال‌توسعه تاثیر منفی می‌گذارد، بلکه به اقتصاد جهانی نیز آسیب می‌رساند.

فرصت‌های پیش روی تجارت جهانی
به‌رغم چالش‌ها، فرصت‌هایی نیز در حوزه تجارت جهانی وجود دارد. یکی از این فرصت‌ها، رشد تجارت خدمات و خدمات دیجیتال است. تجارت خدمات دیجیتال اکنون ارزشی معادل ۴.۲۵تریلیون دلار دارد و با نرخ رشد ۸ تا ۹درصدی در حال افزایش است. این روند نشان‌دهنده ظرفیت بالای این حوزه برای تقویت همکاری‌های بین‌المللی و کاهش محدودیت‌های تجاری است.

علاوه بر این، تجارت سبز نیز به‌عنوان یک فرصت بزرگ در این حوزه مطرح شده است. تجارت کالاها و خدمات سبز که اکنون ارزش حدودا ۲‌تریلیون‌دلاری دارد، می‌تواند به عنوان موتور محرکه‌ای برای توسعه پایدار و کاهش اثرات زیست‌محیطی شناخته شود. اوکونجو ایویالا تاکید کرد: «آینده در تجارت خدمات و خدمات دیجیتال و تجارت سبز نهفته است.»

با‌این‌حال، تحقق این فرصت‌ها نیازمند همکاری و تعامل بیشتر میان کشورهاست. اوکونجو ایویالا تاکید کرد که هیچ کشوری به‌تنهایی نمی‌تواند مشکلات جهانی را حل کند و برای این منظور، نیاز به چندجانبه‌گرایی و تقویت گفت‌وگوی بین‌المللی وجود دارد.

راهکارهای پیشنهادی
اوکونجو ایویالا در سخنرانی خود بر اهمیت اجرای اصلاحات در سازمان تجارت جهانی تاکید کرد و گفت که این اصلاحات می‌تواند به تقویت نظام تجاری آزاد کمک کند. او در این باره ادامه داد: «راه‌حل این است که باید با یکدیگر گفت‌وگو کنیم.»

علاوه بر این، توجه به فرصت‌های موجود در حوزه تجارت دیجیتال و تجارت سبز می‌تواند به عنوان راهکاری برای تقویت نظام تجاری جهانی و کاهش اثرات منفی سیاست‌های حمایتی مطرح شود. به گفته او، ایجاد امید در شرایط چالش‌برانگیز کنونی، یکی از وظایف اصلی سازمان تجارت جهانی است.

سخنان اوکونجو ایویالا نشان‌دهنده اهمیت همکاری بین‌المللی و تقویت نظام تجاری آزاد در مقابله با چالش‌های جهانی است. در‌حالی‌که سیاست‌های محدودکننده و حمایت‌گرایانه تهدیدی برای پایداری تجارت آزاد به شمار می‌روند، فرصت‌هایی مانند تجارت خدمات دیجیتال و تجارت سبز می‌توانند به عنوان راهکاری برای تقویت این نظام مطرح شوند.

با‌این‌حال، تحقق این اهداف نیازمند تلاش مشترک و تعهد همه کشورها به همکاری و تعامل بیشتر است. دبیرکل سازمان تجارت جهانی با تاکید بر چندجانبه‌گرایی و اهمیت گفت‌وگو، مسیر روشنی برای آینده تجارت جهانی ترسیم کرده است.
منبع: دنیای اقتصاد