يکشنبه 29 تير 1404 شمسی /7/20/2025 7:17:04 PM

اقتصادنامه: حساب جاری ایران از کسری ۳.۶ میلیارد دلاری در سال ۱۳۹۹ به مازاد ۱۴.۱ میلیارد دلاری در سال ۱۴۰۳ رسیده است. اما آیا این بازگشت، پایدار است؟
پشت اعداد/ مازاد تجاری با لنگر نفت

به گزارش اقتصادنامه: جدیدترین داده‌ها از تراز پرداخت‌های خارجی نشان می‌دهد که ایران پس از عبور از دوره‌ای سخت، حالا چهار سال متوالی است که حساب جاری‌اش مثبت شده. در سال ۱۳۹۹، کشور با کسری ۳.۶ میلیارد دلار مواجه بود (یعنی میزان ارز خروجی از کشور بیشتر از ارز ورودی بود). اما در سال ۱۴۰۱، تراز حساب جاری به مازاد ۱۲.۴ میلیارد دلار رسید و حالا پیش‌بینی می‌شود در سال ۱۴۰۳، این رقم به ۱۴.۱ میلیارد دلار افزایش یابد.

اما نگاهی دقیق‌تر به ترکیب این اعداد نشان می‌دهد که ماجرا فقط مربوط به «مدیریت اقتصادی» نیست. آن‌چه بیشترین نقش را در تغییر تراز بازی کرده، رشد خیره‌کننده درآمدهای نفتی بوده. صادرات نفت ایران از ۲۳.۳ میلیارد دلار در ۱۳۹۹ به ۵۶.۸ میلیارد دلار در ۱۴۰۲ رسیده—یعنی بیش از دو برابر شده است.
در همین دوره، صادرات غیرنفتی رشد کمتری داشته و واردات کالا نیز به‌طور محسوس بالا رفته و از ۴۵.۷ میلیارد دلار در ۱۳۹۹ به ۷۵.۴ میلیارد دلار در ۱۴۰۲ رسیده است. به‌علاوه، حساب خدمات و درآمد همچنان منفی است و فقط در سال گذشته در مجموع حدود ۱۳.۵ میلیارد دلار خروج ارز به‌ثبت رسیده.

نتیجه؟ اعداد ظاهراً خوب‌اند، اما پشت این روند مثبت، هنوز همان وابستگی همیشگی به نفت وجود دارد. و تجربه نشان داده که هرگاه بازار نفت دچار نوسان یا تحریم‌ها تشدید شده‌اند، این «مازاد» به‌سرعت ناپدید شده است.
تا زمانی که تنوع صادراتی و اصلاح ساختارهای هزینه‌ای کشور جدی گرفته نشود، مازاد حساب جاری بیشتر شبیه یک پناه موقت است تا یک دستاورد پایدار.



مطالب مرتبط



نظر تایید شده:0

نظر تایید نشده:0

نظر در صف:0

نظرات کاربران

نظرات کاربران برای این مطلب فعال نیست

آخرین عناوین